پس از مرگ ابوالحسن نجفی

دیگر آدم گذشته نخواهم بود

منوچهر بدیعی

نویسنده و منتقد

من یک دوستی ۵۹ ساله با مرحوم ابوالحسن نجفی داشتم. ایشان برادر بزرگ فرهنگی من بودند. من برادر بزرگ‌تر ندارم و پنج برادر کوچک‌تر از خودم دارم و امروز احساس می‏کنم برادر بزرگ‌ترم را از دست داده‏ام. با رفتن ابوالحسن نجفی، قطعا عالم فرهنگ ما عالم قبلی نخواهد بود و چیز دیگری خواهد شد. درباره اینکه عالم فرهنگ چه خواهد بود نمی‏توانم چیزی بگویم اما مسلما مثل قبل نخواهد بود و من هم بعد از رفتن ایشان آدم گذشته نخواهم بود.

بدیعی مهم‌ترین ویژگی شخصیتی ابوالحسن نجفی را در درجه اول اعتدال می‏داند و می‏گوید: «او برای اولین بار به ما یاد داد که بد مطلق در جهان نیست و در تمام ۶۰ سال که من به ایشان نگاه کردم، اعتدال را در ایشان دیدم.

منوچهر بدیعی

نویسنده و منتقد

من یک دوستی ۵۹ ساله با مرحوم ابوالحسن نجفی داشتم. ایشان برادر بزرگ فرهنگی من بودند. من برادر بزرگ‌تر ندارم و پنج برادر کوچک‌تر از خودم دارم و امروز احساس می‏کنم برادر بزرگ‌ترم را از دست داده‏ام.با رفتن ابوالحسن نجفی، قطعا عالم فرهنگ ما عالم قبلی نخواهد بود و چیز دیگری خواهد شد. درباره اینکه عالم فرهنگ چه خواهد بود نمی‏توانم چیزی بگویم اما مسلما مثل قبل نخواهد بود و من هم بعد از رفتن ایشان آدم گذشته نخواهم بود.

بدیعی مهم‌ترین ویژگی شخصیتی ابوالحسن نجفی را در درجه اول اعتدال می‏داند و می‏گوید: «او برای اولین بار به ما یاد داد که بد مطلق در جهان نیست و در تمام ۶۰ سال که من به ایشان نگاه کردم، اعتدال را در ایشان دیدم. در مملکتی که اعتدال رسم معمول نیست و همیشه در افراط و تفریط به سر می‏بریم، زنده‏یاد ابوالحسن نجفی، شخصیتی منصف و معتدل بود. توانایی عجیبش در قضاوت منصفانه و تحمل اختلاف نظر، شگفت‏انگیز بود.اگر گاه اختلاف نظری در زمینه زبان و ادبیات فارسی یا مثلا یک رمان داشتیم، وقتی من این اختلاف نظر را بیان می‏کردم، هیچ‌گاه لجاج و عنادی نمی‏دیدم.در عین حفظ دیدگاه و استقلال فکری، تحمل و قدرت شکیبایی ایشان بی‏مانند بود.دو چیز در ایشان بود که یکی مورد توجه من واقع شد و دیگری را دکتر ضیا موحد مورد توجه قرار داد. من بیشتر متوجه اعتدال مرحوم ابوالحسن نجفی بودم و ضیا موحد، «نظم بیش از اندازه‏» ایشان را مورد توجه قرار داد. من سعی کردم آن نظم و انضباط را سرمشق زندگی‌ام قرار دهم.