مرد هزار«حاشیه»

گروه فرهنگ و هنر: تلویزیون ایران در سال‌هایی که اغلب تصاویرش عنصری به نام خلاقیت را کم داشت، در اوایل دهه هفتاد چهره‌ای رو کرد که تا همین حالا هم با قاطعیت می‌توان گفت نمونه دومی برایش پیدا نشده است. جنگ نوروز ۷۲ به ابتکار داریوش کاردان بازار طنزهای تلویزیونی را تا آن زمان دگرگون کرد و بازیگرانی را به سینما و تلویزیون ایران معرفی کرد که بعضی‌هایشان توانستند گلیم خود را از آب بیرون بکشند و بعضی دیگر قدر این موقعیت را ندانستند و به مرور محو شدند.

یکی از میان آن همه بازیگر اما شد همان پدیده‌ای که تماشاگر منتظرش بود. مهران مدیری را اگر نگوییم بهترین، اما تاثیرگذارترین کمدین این سال‌های تلویزیون ایران می‌توانیم از او نام ببریم. بازیگری که شهرت و محبوبیتش را نمی‌توان با هیچ‌کدام از بازیگران هم‌نسل و بعد از خودش مقایسه کرد. این روزها اما مهران مدیری درگیر ساخت فصل دوم سریال «در حاشیه» است و اتفاقا حاشیه‌ها هم هر روز برای آقای هزار چهره تلویزیون پررنگ‌تر می‌شود.

قول بازگشت به تلویزیون بعد از سال‌ها

عقربه‌های ساعت نزدیک به زمان تحویل سال و ورود به سال ۹۳ بود که مهران مدیری رو به احسان علیخانی کرد و گفت به تلویزیون برخواهد گشت. ۶ سال قبل مدیری بنا به دلایلی از تلویزیون رفت و وارد عرصه شبکه نمایش خانگی شد و «قهوه تلخ» را ساخت که جدا از حاشیه‏های پخش این سریال و ناتمام ماندنش، به لحاظ محتوا باز هم کار خوبی شد تا از آن روز به بعد همه طرفدارانش و حتی مدیران سیما دنبال بازگرداندن او به جام جم باشند.

مدیری به سه دلیل به تلویزیون برگشت؛ او دوست نداشت بیش از این مخاطب ۷۰ میلیونی تلویزیون را با تعقیب‌کننده‏های چند میلیونی سریال‏هایش در شبکه نمایش خانگی عوض کند و البته احساس می‌کرد برای بهتر کردن حال مردم باید دست بجنباند. دلیل سوم بازگشت او احساس دین‏اش به تلویزیون بود تا جایی که در مورد خودش عبارت« فرزند تلویزیون» را به‌کار برد و دوباره به قلب مدیران جام‏جم نفوذ کرد، اما بازگشت او تبدیل به یک بازگشت پرحاشیه شد، تا او از آن برنامه‏ساز بی‏نظیر بین سال‏های ۷۲ تا ۸۸ فاصله زیادی پیدا کند.

حاشیه‌های یک «اتاق عمل»

مدیری با «اتاق عمل» که بعدها «در حاشیه» نام یافت، به تلویزیون بازگشت اما این سریال در شروع ساختش دچار مشکل شد. کار به جایی رسید که با تغییر مدیریت سیما و حساسیت وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی، فیلمنامه بازبینی شد و کار به اعمال تغییراتی هم رسید تا بعد از بیست روز تعطیلی سرانجام کار پی گرفته شود. در همان روزها یکی از نویسنده‏های سریال گفت وزارت بهداشت اعلام کرده حاضر است خرج ضرر و زیان سازندگان سریال را بدهد تا این کار به پخش نرسد اما مدیری و یارانش با مساعدت مسوولان سیما ساخت سریال را پی گرفتند. به هر حال، سریالی که قرار بود با نام «دکتر» از شبکه تهران پخش شود با نام در حاشیه به شبکه سه و آنتن ویژه نوروزی رسید.

اما فقط ۱۰ قسمت از پخش سریال گذشته بود که اعتراض‏ها به مضمون مجموعه تازه مدیری شروع شد و کار آنقدر بالا گرفت که رئیس سازمان نظام پزشکی طی نامه‏ای بلند بالا به سرافراز، رئیس سازمان صدا و سیما خواستار توقف پخش این سریال شد. هرچند وزیر بهداشت به این ماجرا واکنش ملایمی نشان داد و از این داستان عبور کرد اما جامعه پزشکی مدیری و تیمش را در منگنه قرار داد تا جایی که گفته شد این کار در میانه راه قطع و به جای آن سریال «شمعدونی» سروش صحت پخش خواهد شد.

البته فشارهای وارده بی‏نتیجه نبود و کار به جایی رسید که مدیری از نویسنده‏هایش خواست برخی سکانس‏های حساسیت‏زا بازنویسی شود و نقش پزشکان مثبت بیشتر از قبل باشد! این تغییرات و کم شدن زمان پخش سریال منجر به حذف برخی سکانس‏ها و بازی برخی بازیگران شد تا جایی که برخی از آنها که نام‏شان در تیتراژ آمده بود اصلا در سریال دیده نشدند و خودشان هم متعجب مانده بودند که چه اتفاقی افتاده است.

سریالی که قرار بود فصل اول آن ۳۰ قسمت باشد، در ۲۷ قسمت به پایان رسید اما مدیری در پایان پخش چیزی از حاشیه‏ها نگفت و به خاطر استقبال خوب، از مردم تشکر کرد. مدیری در همان زمان صراحتا اعلام کرد دو فصل ۳۰قسمتی دیگر این سریال را مطابق با برنامه از پیش اعلام شده خواهد ساخت تا به نوعی برای منتقدانش رجز بخواند و جلوی آنها کم نیاورد. اما مدیری که خودش در زمان شروع ساخت این سریال گفته بود «اتاق عمل» یا همان «در حاشیه» شاید بهترین کارش شود، تبدیل شد به پرانتقادترین اثرش و در بازگشت دوباره به تلویزیون از خیلی‏ها نمره قبولی نگرفت.

«عطسه» و حاشیه‌سازی یک سگ!

مدیری در فاصله پخش فصل اول و دوم «در حاشیه» مجموعه طنز آیتمی دیگری در شبکه نمایش خانگی ارائه کرد که کیفیت این کار نیز نشان داد در این حوزه نیز با افت عجیبی روبه‌رو شده است. او که با برنامه‏های مشابهی مثل «پرواز ۵۷»، «ساعت خوش» یا «سال خوش» در بدو ورودش به سیما نشان داده بود طنز آیتمی را خیلی خوب می‌شناسد بعد از شکست نسبی با « شوخی کردم»، در «عطسه» هم چیز تازه‌ای برای ارائه به مخاطبش نداشت تا جایی که بعد از پخش سه چهار مجموعه از این عنوان، کار تازه طرفدار چندانی پیدا نکرده است و تیراژ مجموعه هم نشان می‏دهد خود سازندگان «عطسه» هم هیچ حسابی روی آن باز نکرده‏اند. این شکست هنری اما با یک حاشیه بزرگ مواجه شد تا مدیری و کارهایش با ریزش مخاطب بیشتری مواجه شوند. ماجرا از این قرار بود که در یکی از آیتم‏های مجموعه سوم «عطسه» و در دیالوگی که بین نیما فلاح و سیامک انصاری برقرار است هر دو نفر درباره سگ دوبرمن وفاداری حرف می‏زنند که نام یکی از شاهان ایرانی را دارد. بعد از پخش این آیتم حمله وحشتناکی به مدیری در شبکه‏های مجازی آغاز شد و گروه زیادی استفاده از نام پادشاه ایرانی برای یک سگ را عمدی دانسته و مدیری را مورد هجمه قرار دادند. خیلی زود کار به جایی کشید که در صفحه اینستاگرام موسوم به مهران مدیری و حتی در پست‌های ۶-۵ ماه قبل کامنت‌هایی همراه با توهین دیده می‌شود که او را عامل دست اجنبی‏ها دانسته و معتقدند مدیری علیه ایران و ایران زمین فعالیت می‏کند.

با تداوم این اعتراض‏ها و گسترده‏تر شدن موج حاشیه‏های «عطسه»، بیستمین مرد قدرتمند سال ۲۰۰۹ ایران از نگاه نیوزویک دچار ضعف شدیدی شد تا جایی که روابط عمومی مجموعه «عطسه» اعلام کرد: «لطفا آیتم‏های سریال را با دقت بیشتری ببینید تا بعضی افراد در فضای مجازی نتوانند از کلمات و موضوعات مختلف سوءاستفاده کنند.» به دنبال فحاشی‏ها و به‌کار بردن الفاظ زشت علیه مدیری او از شرایط به وجود آمده ناراحت شد و اعلام کرد: «متاسفانه این روزها افرادى سودجو با انتشار خبرهاى نادرست به فکر تغییر در افکار دیگران هستند. همیشه تمامى کوشش ما براى شما عزیزان بوده و مطمئن هستیم که مثل همیشه شما عزیزان واقعیت را بهتر از دیگران مى دانید.»

مدیری در همین پست که اخیرا منتشر شده به هوادارانش مژده داد به‌زودی با پخش فصل دوم سریال «در حاشیه» به دیدارشان خواهد آمد. فیلمبرداری این سریال حدود ۱۰ هفته قبل کلید خورده و شبکه سه هم مدت‏ها است در سایت رسمی‏اش به مخاطبان خود وعده پخش سریال را بعد از ماه صفر داده است. سریالی که قرار است داستان همان پزشکان متقلب فصل اول را این بار در زندان روایت کند و البته جای خوشبختی اینجاست که بعید به نظر می‌رسد زندانی‏ها و زندان‏بان‌ها به محتوا و مضامین این فصل از در حاشیه اعتراض کنند!

ماجرای مهران مدیری و تنابنده

در این اوضاع و احوال بود که خبری را یکی‌از نشریات هفتگی(تماشاگران امروز) انعکاس داد: «گفته می‌شود حسین هدایتی بیش از یک‌میلیارد تومان در اختیار مهران مدیری گذاشته بود تا بتواند فیلم کمدی به اسم «این بچه مال کیه؟» را بسازد؛ فیلمی به تهیه‌کنندگی محمد کمالی‌پور که احمد رفیع‌زاده، فیلمنامه اولیه آن را نوشت و خشایار الوند نیز آن را بازنویسی کرد. گویا در همان زمان کمالی پور با بهروز افخمی هم به توافق رسید و به این کارگردان نیز چکی ۷۰۰ میلیون تومانی داد؛ چکی که شامل دستمزد کارگردان و تمام هزینه‌های تولید فیلم بود. اما طبق خبری که آن روزها منتشر شد، ۵۰۰ میلیون تومان از پول حسین هدایتی به عنوان دستمزد در اختیار مهران مدیری و رقمی نزدیک به ۲۰۰ میلیون تومان هم در اختیار محسن تنابنده دیگر بازیگر فیلم قرار گرفت تا قرارهای دیگرشان را بی‌خیال شوند و با هم در یک فیلم سینمایی بازی کنند و رکوردهای فروش یکی یکی شکسته شود.»

درست سه ماه بعد از آغاز پیش تولید بود که خبرهایی از اختلاف مالی بین کمالی‌نژاد و عوامل فیلم به‌ویژه مدیری و تنابنده منتشر شد. ماجرا از این قرار بود که مدیری بعد از مدتی و با مطرح شدن نام افخمی، سراغ پروژه دیگری رفت و از این کار انصراف داد اما چون طرف حساب او شخص حسین هدایتی بود، در شرایطی که سخت درگیر یک پروژه ساختمانی در لواسان بود، بازپرداخت این دستمزد را به بعد موکول کرد هر چند در همان زمان هدایتی اعلام کرد که اختلاف مالی او با مدیری و تنابنده حل شده است اما خبرهای درگوشی، چیزی خلاف این را می‌گوید.

هر چه هست مهران مدیری این حاشیه‌ها را پشت سر می‌گذارد و دوباره به آنتن تلویزیون باز می‌گردد، اما نکته‌ای که در این میان اهمیت دارد نبودن ستاره‌ای در قد و قواره او در تلویزیونی است که سال‌ها است ستاره‌ای ندارد. حاشیه‌های مدیری اگر پایان بگیرد و همان مرد هزار چهره تلویزیون را شاهد باشیم، بی‌شک خنده بر لب‌های تماشاگران تلویزیون بدون وقفه خواهد نشست.