تماشاخانه‌های خصوصی تئاتر در پایتخت تشکیل صنف می‌دهند
مسیر توسعه تئاتر ایرانی
گروه فرهنگ و هنر: امسال بی‌تردید و بی‌شک پرخبرترین سال برای تئاتری‌ها بوده است. سالی که از همان ابتدا نام «سال تئاتر» برای هنرمندان ایرانی نویدبخش سال پرخبری بود. در این ۶ ماهی که از ابتدای سال گذشته است، افت و خیزهای زیادی در حوزه تئاتر وجود داشته است که شاید از مهم‌ترین خبرهای این حوزه؛ یکی افزایش بی‌سابقه اجرای گروه‌های مختلف تئاتری در پایتخت و دیگری افزایش تعداد سالن‌های خصوصی بود. خبر دوم که مربوط به افزایش تعداد سالن‌ها است، باعث شده تا رونق اجراهای تئاتر پایتخت نسبت به زمان مشابه در سال و سال‌های گذشته رشد بسیار چشمگیری داشته باشد و فضای فرهنگی پایتخت تحت‌تاثیر رونق تئاتر، چابک‌تر و شاداب‌تر به‌نظر برسد.
گروه فرهنگ و هنر: امسال بی‌تردید و بی‌شک پرخبرترین سال برای تئاتری‌ها بوده است. سالی که از همان ابتدا نام «سال تئاتر» برای هنرمندان ایرانی نویدبخش سال پرخبری بود.در این ۶ ماهی که از ابتدای سال گذشته است، افت و خیزهای زیادی در حوزه تئاتر وجود داشته است که شاید از مهم‌ترین خبرهای این حوزه؛ یکی افزایش بی‌سابقه اجرای گروه‌های مختلف تئاتری در پایتخت و دیگری افزایش تعداد سالن‌های خصوصی بود.خبر دوم که مربوط به افزایش تعداد سالن‌ها است، باعث شده تا رونق اجراهای تئاتر پایتخت نسبت به زمان مشابه در سال و سال‌های گذشته رشد بسیار چشمگیری داشته باشد و فضای فرهنگی پایتخت تحت‌تاثیر رونق تئاتر، چابک‌تر و شاداب‌تر به‌نظر برسد.اما این اتفاق‌ها خود زمینه‌ساز بروز رویدادهای دیگر بود که در روند توسعه تئاتر پایتخت می‌تواند به عنوان یک کاتالیزور عمل کند. قضیه این است که با ورود بخش خصوصی به عرصه ساخت و ساز سالن‌های نمایش حالا دیگر همه راه‌ها برای اهالی تئاتر به تئاترشهر ختم نمی‌شود.
از سویی با نگاهی به فعالیت‌های سالن‌های دولتی و نیمه‌دولتی می‌بینیم که این روزها از مجموعه سالن‌های تئاتر شهر به خاطر عملیات بازسازی عملا دو و بعضا سه سالن قابل استفاده است. تالار وحدت نیز به روال سال‌های گذشته به گونه‌ای نبوده که کاملا در اختیار هنرمندان تئاتر باشد و در واقع نمی‌توان این تالار را جزو سالن‌هایی به‌حساب آورد که همیشه میزبان گروه‌های تئاتری است.
همچنین تالار مولوی مدت‌هاست به خاطر بازسازی از چرخه فعالیت دور مانده است. می‌ماند تالار حافظ، تماشاخانه سنگلج، خانه نمایش، تالار محراب، تماشاخانه ایرانشهر، سالن انتظامی خانه هنرمندان، فرهنگسرای نیاوران، فرهنگسرای ارسباران و تالار هنر که ویژه تئاترهای کودکان و نوجوانان است؛ در واقع در حال حاضر در بهترین شرایط و با فرض اینکه در تالار محراب و فرهنگسرای نیاوران هر دو سالن‌هایشان در اختیار گرو‌های نمایشی باشد، نهایتا از میان نزدیک به ۴۰ نمایشی که این روزها روی صحنه است، حداکثر ۱۲ تا ۱۴ نمایش در سالن‌های دولتی و نیمه‌دولتی روی صحنه می‌رود و مابقی این نمایش‌ها که چیزی در حدود ۲۲ تا ۲۵ نمایش می‌شود، در سالن‌های خصوصی اجرا می‌شوند. به عبارتی دیگر این روزها بیش از ۶۰درصد نمایش‌های روی صحنه در سالن‌های خصوصی و فقط چیزی حدود ۴۰ درصد آثار در سالن‌های دولتی و نیمه‌دولتی اجرا می‌شود.
در همین راستا، کافی است فقط نگاهی آماری به تعداد سالن‌های خصوصی که در یکی دو سال اخیر افتتاح شده و می‌شود و همچنین نمایش‌هایی که هر هفته در این سالن‌ها اجرا می‌شود بیندازیم تا متوجه شویم که اینکه بعضی معتقدند عملا این روزها بار هنرهای نمایشی در پایتخت را سالن‌های خصوصی به دوش می‌کشند، حرفی به گزاف نیست.
اولویت ایجاد صنف برای تماشاخانه‌های خصوصی
شاهین چگینی، مدیر تماشاخانه استاد مشایخی و مرکز آفرینش هنری «مان» با اشاره به فعالیت‌های این تماشاخانه گفت: این مرکز از مردادماه سال ۱۳۸۹ و تماشاخانه استاد مشایخی از اسفند سال ۱۳۹۲ فعالیت خود را آغاز کرد و طی این مدت پذیرای بیش از ۹۰ نمایش و ۱۵ هزار و ۴۰۰ تماشاگر بوده‌ایم.
مدیر تماشاخانه استاد مشایخی با ارائه توضیحاتی در رابطه با مسائل و آسیب‌های تئاتر خصوصی و ضرورت تشکیل یک صنف مشخص بیان کرد: ما هنوز ضرورت تئاتر خصوصی را احساس نکرده‌ایم ، اما اهمیت آن بسیار قابل‌توجه و ملموس است. همین مساله سبب شکل‌گیری این تعداد تماشاخانه به صورت خودجوش و فعالیت آنها شده است. فعالیتی که بدون حمایت از سوی هیچ ارگان و نهاد وابسته و تخصصی در این زمینه شکل گرفته است. بر این اساس ما با آسیب‌هایی روبه‌رو خواهیم بود، چراکه تاکنون تنها جنبه نظارتی داشته، نه حمایتی.
مدیر مرکز آفرینش هنری «مان» با تاکید بر ایجاد یک صنف مشخص برای تماشاخانه‌های خصوصی اظهار کرد: ایجاد صنف تئاتر یکی از اولویت‌های اولیه است. سندیکا و اتحادیه‌ها نمادهای دموکراسی‌اند. مسلما ایجاد اتحادیه برای تماشاخانه‌های خصوصی اقدام مثبتی است، چراکه می‌توانیم از این طریق مسائل و خواسته‌هایمان را دنبال کنیم و نظامی یکپارچه برای تمام مراکز به‌وجود آوریم.
تماشاخانه‌های خصوصی نیازمند ساماندهی هستند
مرتضی یونس‌زاده، مدیر تماشاخانه «فانوس» گفت: تئاتر خصوصی در کشور ما مفید است. مرکز هنرهای نمایشی با توجه به سیاست‌هایش در نظر دارد، تئاتر خصوصی شکل بگیرد و نمونه آن حمایت از تماشاخانه‌های در حال شکل‌گیری است و تلاش می‌کند آنها مستقل شوند و با تشکیل صنفی روی پای خود بایستند. در شرایط فعلی که تئاتر دولتی با مشکلات بودجه‌ای بسیاری روبه‌رو است و نمی‌تواند به خوبی آن را اداره کند، این مساله می‌تواند بازوی کمکی باشد. تئاتر خصوصی به این فضا کمک می‌کند و بستر مناسبی برای فعالیت تازه واردان به این عرصه باز می‌کند تا دیگر پشت درهای بسته سالن‌های دولتی نمانند.
یونس‌زاده تشکیل صنف را عاملی برای سازماندهی تماشاخانه‌های خصوصی دانست و اظهار کرد: تماشاخانه‌هایی داریم که مدام به تعداد آنها اضافه می‌شود، بنابراین نمی‌توان با این مساله سطحی برخورد کرد. آنها باید از حقوق صنفی مشخصی برخوردار باشند. قطعا تشکیل چنین صنفی برای پیگیری حقوق آنها ضروری و مفیدخواهد بود. افزایش چنین سالن‌هایی اجتناب‌ناپذیر است و طبیعی.
نداشاهرخی از مدیران تئاتر فانوس، تشکیل سندیکا را عاملی برای استانداردسازی عنوان و خاطرنشان کرد: ایجاد صنف می‌تواند سبب اعاده حقوق‌مان شود. در بازه‌ای از زمان، تماشاخانه‌هایی با شرایط غیراستاندارد آغاز به فعالیت کردند. این سندیکا می‌تواند قوانین و استانداردهایی را ایجاد کند و سالن‌هایی که از آن برخوردارند وارد این چالش شوند. این اتفاق خوبی است اگر انسجام پیدا کند.
ارسال نظر