تحلیل وضعیت سانسور در آمریکا

دسترسی آسان به هر نوع کتابی در آمریکا خانواده‌های این کشور را وادار کرد تا محدودیت‌هایی را برای دسترسی فرزندانشان به کتاب‌های نامناسب در نظر بگیرند.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از گاردین، نتیجه یک نظرسنجی در آمریکا نشان می‌دهد که از هر ۱۰ بزرگسال در ایالات متحده آمریکا ۷نفر خواهان طبقه‌بندی و رتبه‌بندی کتاب‌های ادبی و غیرادبی برای کودکان و نوجوانان هستند.

این گروه معتقدند کتا‌ب‌هایی که در کتاب‌فروشی‌ها و مراکز فرهنگی و حتی کتابخانه‌ها فروخته و عرضه می‌شوند باید مانند فیلم‌های سینمایی رتبه‌بندی شوند تا کودکان و نوجوانان برای دسترسی به آنها محدودیت‌‌هایی داشته باشند. به اعتقاد بسیاری از خانواده‌ها و شهروندان آمریکایی محتویات بسیاری از کتاب‌ها برای گروه سنی کودک و نوجوان مناسب نیست و خانواده‌ها و مراکز فرهنگی بدون هیچ هشدار قبلی هر کتابی را در اختیار فرزندشان قرار می‌دهند که کار بسیار اشتباهی است.

این در حالی است که بسیاری از فعالان آزادی بیان در آمریکا با این دیدگاه مخالفند و معتقدند طبقه‌بندی کتاب‌ها برای کودکان و نوجوانان و محدودیت دسترسی آنها به کتاب‌های مختلف به نوعی نقض آزادی آنها و آزادی بیان محسوب می‌شود.

درخواست ممنوعیت برخی کتاب‌ها

با این وجود نتایج این نظرسنجی که توسط بنیاد هریس در آمریکا و طی چهار سال صورت گرفته، نشان می‌دهد بسیاری از خانواده‌های شرکت‌کننده در نظرسنجی تمایل به طبقه‌بندی کتاب‌ها و بیش از نیمی از آنها تمایل به ممنوع شدن برخی کتاب‌ها برای کودکان و نوجوانان دارند.

تعداد افرادی که در این نظرسنجی شرکت کردند ۲ هزار و ۲۴۴ نفر گزارش شده است. در سال ۲۰۱۱ از جمع شرکت‌کنندگان در این نظر سنجی ۱۸ درصد موافق ممنوع شدن کامل برخی کتاب‌ها بودند. این در حالی است که در سال ۲۰۱۵ این رقم به ۲۸ درصد افزایش پیدا کرده است. در مقابل تعداد افرادی که در سال ۲۰۱۱ مخالف ممنوع شدن و طبقه‌بندی کتاب‌ها بودند ۵۶ درصد بوده که این رقم در سال ۲۰۱۵، ۴۸ درصد کاهش داشته و این نشانه تمایل بیشتر خانواده‌ها به کنترل محتوا و طبقه‌بندی محتوای کتاب‌ها است.

در ماه‌های گذشته بسیاری ازخانواده‌ها از محتویات برخی داستان‌ها و موضوعات مطرح شده در کتاب‌های درسی کودکانشان نیز گله داشتند و برخی از موضوعات و عبارات مطرح شده در این کتا‌ب‌ها را برای فرزندانشان نامناسب تشخیص دادند. این والدین درباره برخی از درس‌ها که در آنها مباحث خشونت‌آمیز درباره سایر ادیان مطرح شده نیز به مسوولان شکایت کرده و خواستار حذف آنها شدند.

نتایج نهایی این نظرسنجی نشان می‌دهد که تقریبا دوسوم شهروندان آمریکا؛ معادل ۶۰ درصد آنها معتقدند کودکان‌شان نباید آزادی امانت گرفتن کتاب‌هایی با محتوایی صریح و نامناسب از کتابخانه‌ها داشته باشند. ۴۸ درصد خانواده‌ها معتقدند کتاب‌هایی که محتوای خشونت‌آمیز دارند یا به روابط جنسی می‌پردازند نباید در مدرسه یا کتابخانه در اختیار فرزندانشان قرار بگیرد.

ایده رده‌بندی کتاب در سال ۲۰۰۸ در انگلستان اجرا شد. این ایده برای آثار نویسندگانی چون فلیپ پولمن و جی.کی رولینگ اجرا شد و در آن زمان ۷۱ درصد آمریکایی‌ها با آن موافقت کردند. این رده‌بندی مطابق رده‌بندی که برای بازی‌های ویدئویی، فیلم‌ها و برنامه‌های تلویزیونی انجام می‌شود، صورت گرفته است.

همه این اظهارنظرها در حالی انجام می‌شود که از دیدگاه جوآن برتین، مدیر ائتلاف ملی علیه سانسور در ایالات متحده، رده‌بندی کتاب‌ها کاری نابخردانه و بی‌فایده است چرا که رده‌بندی کتاب‌ها و محتویات آنها براساس سن کار درستی نیست، چرا که محتویات کتاب‌ها بر اساس قضاوت ذهنی و دیدگاه‌های هر فرد ارزش‌گذاری می‌شود و در این زمینه سن کودکان و نوجوانان نمی‌تواند ملاک خوبی برای رده‌بندی کتاب‌ها باشد.

این در حالی است که بسیاری از موافقان رده‌بندی محتوای کتاب‌ها بر این باورند که می‌توان کتاب‌ها و محتویات آنها را براساس زبان و ادبیات به‌کار رفته در آن، محتوای خشونت‌آمیز، محتوای جنسی و مباحثی که ویژه بزرگسالان است طبقه‌بندی کرد و افراد بزرگسال را نسبت به وجود این محتوا در هر کتاب آگاه کرد. در این شرایط خانواده‌ها راحت‌تر می‌توانند کتاب‌های مناسب برای هر گروه سنی را در اختیار فرزندانشان قرار دهند و در این زمینه کنترل بیشتری بر محتوایی که در اختیار فرزندشان قرار می‌گیرد داشته باشند.