مانور فرهنگ ایرانی در اکسپوی میلان

گروه فرهنگ و هنر: اکسپو مجموعه نمایشگاه‌هایی است که هر چند سال یک‌بار در کشورهای مختلف جهان برگزار می‌شود. ایده برگزاری این قبیل نمایشگاه‌ها به سنت رایج بین فرانسویان برای برگزاری نمایشگاه‌های سالانه برمی‌گردد.

در سال ۱۸۴۴ نمایشگاهی با عنوان نمایشگاه صنعتی فرانسه در پاریس برگزار شد که این رویداد زمینه‌ساز ادامه آن در سطح بین‌المللی و تحت نام نمایشگاه جهانی بود.

اولین دوره این نمایشگاه‌ها پس از انقلاب صنعتی با نام «نمایشگاه بزرگ» در هاید پارک لندن در سال ۱۸۵۱ برگزار شد و حالا هر پنج سال یکبار در کشوری متفاوت برگزار می‌شود. اهمیت این نمایشگاه و پیامدها و برآیندهای آن برای کشورهای جهان آنچنان ارزشمند است که امروز از اکسپوها به عنوان سومین رویداد مهم دنیا پس از مسابقات جام جهانی فوتبال و بازی‌های المپیک نام‌برده می‌شود و نام المپیک فرهنگ ملل را برای آن برگزیده‌اند.

این نمایشگاه پیشگاهی است برای نمایش وضعیت گذشته و حال کشورها که در آن دستاوردهای اجتماعی، اقتصادی، علمی و پیشینه فرهنگی و دورنمای توسعه به نمایش گذاشته می‌شود و در حال حاضر این رویداد جهانی با قدمت ۱۷۰ ساله‌اش؛ محل قدرت‌نمایی علمی، صنعتی و فرهنگی کشورها است. روز ملى کشور‌ها در این میدان جهانی برگزار می‌شود و در واقع ویترین هر کشوری به وجود می‌آید که می تواند توجه همه کشورهاى حاضر را جلب ‌کند. اکسپو ۲۰۱۵ امسال کارش را از روز دهم اردیبهشت در میلان ایتالیا آغاز به‌کار کرد و تا چهارم آبان دایر خواهد بود. در این دوره ایران حضور قابل‌توجهی داشت و چند روز دیگر یعنی درست روز یک شهریور قرار است روز ایران در این رویداد جهانی برگزار شود.

تمرکز رویدادهاى هنرى ایران در اکسپو میلان بر موسیقى نواحى و نیز آیین‌هاى نمایشى فولکلوریک سراسر ایران بود که با توجه به موضوع محورى این دوره «تغذیه زمین، انرژی برای حیات» طراحى شد و ذیل عنوان «باغ ایرانی، آب و آیینه» بسیار هم مورد توجه قرار گرفت. قرار است برای روز ملی ایران در این رویداد جهانی برنامه های دیگری هم اجرا شود تا فرهنگ و هنر ایرانی در یک این نمایشگاه جهانی مورد ارزیابی قرار بگیرد.

در همین رابطه کمیته فرهنگ و هنر در کنار مجموعه‌اى از آوا‌ها و آیین‌هاى نمایشى اجراى ویژه «سالار عقیلى» را پیشنهاد داد که مورد موافقت قرار گرفت و این اتفاق در سالن ١٢٠٠ نفره اکسپو در‌‌ همان روز ملى به صورت تک اجرا رخ خواهد داد. پیش بینى مى‌شود در این مراسم علاوه‌بر مقامات عالى‌رتبه کشورمان، شخصیت‌هاى طراز اول کشور‌ها به‌خصوص ایتالیا حضور پیدا کنند.

او در پایان خاطر نشان کرد: در این مراسم آیین‌هاى هنرى دیگرى مانند نقالى، اجراى ترکیبى از موسیقى نواحى مختلف ایران، اجراى نمایشى عروسک‌هاى غول پیکر ایرانى، اجراى موسیقى آذرى توسط نوجوانان و... نیز روى صحنه خواهد رفت که جزئیات آن هنوز اعلام نشده است.

سالار عقیلی در اکسپو 2015

به همین بهانه سالار عقیلی خواننده موسیقى سنتى و یکى از آواز‌خوانان ارکستر ملى ایران نیز می گوید که اجرایی ویژه را تدارک خواهد دید که در آن بازخوانی ترانه‌هاى متعددى را که برای ایران خوانده در اولویت هستند. عقیلی می‌گوید که هر یک از این آثار وطنى، حال و هوای خودش را دارد و مى‌تواند با توجه به موضوع این روز مورد توجه قرار گیرد. او معتقد است؛ علاوه‌بر این به حتم قطعات موسیقی اصیل ایرانی برای شناساندن موسیقی مقامى ایران به میهمان خارجى حاضر در این برنامه ارائه خواهد کرد که در میانشان آثارى مانند «خوشه چین» نیز ارائه مى‌شود.

این خواننده در این سفر گروه ۲۰ ساله «راز و نیاز» را که متشکل از نوازندگان خوب و همدل موسیقی است، در کنار خود خواهد داشت. او پیش از این هم در ایتالیا اجرا داشته و چند وقت پیش با ارکستر فرانسه در سه شهر مختلف کنسرت‌هایی با عنوان «اپرای مارکوپولو» اجرا کرده است. این اجرا‌ها به اسپانسری «پیرکاردین» در شهرهایی چون ونیز، لاکست (شهر مرزی فرانسه و ایتالیا)، لیدود کامیوره با حضور سه خواننده از کشورهای چین، فرانسه و ایران برگزار شد که اجراهای موفقی هم بود و این خواننده حالا امیدواراست تجربه خوب گذشته‌اش این بار در اکسپو میلان تکرار شود.

به گفته عقیلی، موسیقی سنتی ایران ریشه در فرهنگ و سنت ما دارد، با جان ایرانى آمیخته است؛ این نوع از موسیقی مانند تخت جمشید و سى و سه پل جاودانه است و هیچ وقت از بین نمی‌رود؛ بنابراین شایسته است در اجتماع‌هاى جهانى مانند اکسپوهاى بین‌المللى این هنر آبا و اجدادی‌مان را معرفى کنیم و غنى بودن آن را به رخ جهانیان بکشیم.

عقیلى باور دارد اگر موسیقى سنتى درست اجرا شود و با اشعار شایسته و مناسب ارائه شود، به یقین با اقبال مردمى هم مواجه مى‌شود. متولى برپایى غرفه ایران در اکسپو میلان، وزارت صنعت، معدن و تجارت است و رویدادهاى فرهنگى و هنرى را وزارت فرهنگ و ارشاداسلامى به انجام رسانده است.