صدای ایرج متر و معیار تاریخ آواز خوانی ایران
مراسم بزرگداشت استاد آواز ایران حسین خواجه امیری (ایرج)، عصر جمعه در فرهنگسرای اندیشه تهران، با حضور جمع کثیری از بزرگان موسیقی و هنر برگزار شد.
به‌گزارش «ایسنا»، در ابتدای این برنامه که از سوی باشگاه ورزشی هنرمندان تهیه و تدارک دیده بود، پویا جهانمردی یکی از شاگردان استاد ایرج، با ویلن به تکنوازی برخی از قطعات پر خاطره ایشان پرداخت که آقا خودش خوب میدونه و پرنده جزو این قطعات بود. در ادامه احسان فدایی (از دیگر شاگردان حسین خواجه امیری) به اجرای برنامه زنده پرداخت و قطعاتی را با ارکستر خود روی صحنه برد. ارکستری که صدادهی و رنگ بندی‌اش، بیشتر به ارکستر های مجلسی شبیه بود.
در ادامه با دعوت مجری برنامه، استاد حسین خواجه امیری و محمد رضا شجریان به صورت همزمان وارد سالن برگزاری برنامه شدند تا کل جمعیت حاضر در سالن به یک باره از حضور این دو چهره سرشناس و محبوب، غافلگیر شوند. همه به صورت ایستاده به تشویق هنرمندان محبوبشان پرداختند.
در این برنامه چند تن از بزرگان مطبوعاتی و منتقد مورد تقدیر قرار گرفتند و بخش‌هایی از مستند پهلوان آواز در سالن به نمایش در آمد تا سرانجام انتظارها به پایان برسد و حسین خواجه‌امیری برای یک اجرای زنده روی صحنه برود. اتفاقی نادر که در همه این سال‌ها علاقه‌مندان استاد در انتظار این مهم بودند. حسین خواجه امیری با استقبال شدید دوستدارانش روی سن رفت و در حالی که تمامی حضار به احترام ایشان ایستاده بودند، ابتدا پشت تریبون قرار گرفت و سخنانش را این چنین آغاز کرد: دوستان گفتنی‌ها را گفتند و من نیز از حضور همه شما که امروز در این محل جمع شده‌اید ممنونم. از همه بزرگوارانی هم که امروز تشریف آورده‌اند تشکر ویژه دارم و جا دارد از محمد رضا شجریان نیز سپاسگزاری کنم که امروز اینجا هستند که حضورشان هم باعث خوشحالی من و هم باعث خوشحالی همه شده است. امروز می‌خواهم سرتان را درد بیاورم و چند بیتی را برایتان شعرخوانی کنم و بعد با چند قطعه شاد در خدمت تان هستم. ایرج با گفتن این جمله و در بین تشویق‌های ممتد حاضرین در سالن پشت میکروفن قرار گرفت و شروع کرد به خواندن. ابتدا شعرخوانی و بعد با قطعات پرطرفدارش مثل پرنده، حاضرین در سالن را به وجد آورد.پس از اجرای مسلط و جالب توجه ایرج، که اشک خیلی از حاضرین در سالن را در آورد، مجری برنامه از چند تن از اساتید حاضر در سالن از جمله محمد رضا شجریان و فرهنگ شریف دعوت کرد تا برای اهدای لوح تقدیر و هدایای استاد حسین خواجه امیری روی صحنه بیایند.در این بخش محمدرضا شجریان پشت تریبون قرار گرفت و درباره این برنامه و خاطراتش از ایرج گفت: وقتی دوستان با من تماس گرفتند و از من خواستند تا در مراسم بزرگداشت جناب استاد خواجه امیری شرکت کنم، با افتخار قبول کردم. ایشان آن زمانی که من نوجوان بودم، در اوج آواز ایران قرار داشت و به واقع پهلوان آواز ایران بود. می‌خواهم بگویم که ایشان امشب دقیقا مثل چهل‌سالگی‌شان خواندند و ایشان امروز ثابت کردند که می‌شود تا ۱۰۰ و حتی ۱۲۰ سالگی هم آواز خواند بدون هیچ تغییری. این را هم عرض کنم که ایرج نازنین واقعا پیشکسوت من بوده و هست. صدای ایرج یک متر و معیار در تاریخ آواز خوانی ایران است. وقتی در تاریخ درباره یک صدای باشکوه و ویژه می‌خواهند حرف بزنند قطعا صدای ایرج عزیز متر و میزان این مبحث است. از قدرت و صلابت و پاکی و آن چهچه‌های مردانه که ایرج در آثارش دارد، باعث شده به این مترو معیار تبدیل شود. امیدوارم صد سالگی استاد را همه با هم جشن بگیریم. در بخش دیگری از برنامه نیز یکی از فیلمسازان قدیمی کشور نصرت‌‌الله وحدت، به ذکر خاطره‌ای از ایرج پرداخت: یکی از برنامه‌های زنده بود که در آن زنده یاد فردین قرار بود در آن شرکت کند و در آن برنامه به اصرار مجری، فردین شروع به آواز خوانی کرد و در بهت خیلی‌ها متوجه شدیم که صدای فردین دقیقا صدای ایرج است. بعد از دقایقی یکی از دوستان پرده‌ای را کنار زد و دیدیم خود ایرج ازآن پشت در حال خواندن بوده! محمد موسوی نیز خاطره‌ای از ایرج را اینگونه بیان کرد: در یکی از برنامه‌های زنده تلویزیونی، از استاد بنان در مورد بزرگ‌ترین آرزویشان سوال شد که ایشان در جواب گفتند: آرزو داشتم خداوند صدایی مثل صدای ایرج به من می‌داد... . در اواسط برنامه احسان خواجه امیری که ساعاتی از اجرای برنامه اش در کیش نگذشته بود، در سالن حضور یافت تا در مراسم تقدیر پدرش حضور داشته باشد و مورد تشویق شدید حاضران قرار بگیرد.