سایه ترامپ بر بازار کتاب

در بازار کتاب ایران تعداد زیادی از کتاب‌های پرفروش کتاب‌هایی درباره حکومت‌های توتالیتر هستند. گاردین هم گزارش داده که بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و انتخاب ترامپ فروش این کتاب‌ها بیشتر شده است. در این گزارش آمده

کتاب‌های مربوط به نژادپرستی، دیستوپیا یا ویران‌شهر، استبداد، فاشیسم و دیکتاتوری‌های راست‌گرا به‌سرعت در فهرست پرفروش‌ترین آثار قرار گرفته‌اند.

 بر اساس این گزارش، رمان «The Handmaid’s Tale» نوشته مارگارت اتوود که در ایران با عنوان «سرگذشت ندیمه» ترجمه شده، از چهارشنبه گذشته با هجوم گسترده‌ خریداران مواجه شده است. از سوی دیگر، سریال تلویزیونی «سرگذشت ندیمه» ساخته بروس میلر که بر اساس رمان مارگارت اتوود، نویسنده کانادایی، ساخته شده هم تماشاچیان زیادی داشته است. اتوود در توییتی نوشت: «اکنون مشاهده بیشتر این سریال و خواندن رمان آن دردی را پس از انتخابات دوا نمی‌کند!»

همچنین رمان «On Tyranny» نوشته تیموتی اسنایدر که در ایران با عنوان‌های «در برابر استبداد» ، «استبداد» و «در برابر جباریت» چاپ شده، بیش از ۴۰۰ رتبه در جدول آثار پرفروش آمریکا و اروپا ارتقا یافته است. در این گزارش نوشته شده که هر دو کتاب در جدول آمازون بیش از ۴۰۰ پله صعود کرده‌اند. و کتاب «در برابر استبداد» اکنون در بین هفت کتاب پرفروش آمریکا قرار دارد.

خوانندگان همچنین به رمان دیستوپیایی (ویران‌شهری) «۱۹۸۴» نوشته جورج اورول روی خوش نشان داده اند که به رتبه شانزدهم پرفروش‌ها ارتقا یافته است.  علاوه بر این رمان «Democracy in Retrograde» نوشته سامی سیج و امیلی آمیک که گویا هنوز در ایران ترجمه و منتشر نشده، در صدر جدول فروش کتاب‌فروشی آنلاین Movers and Shakers آمریکا قرار دارد.

کتاب «Men Explain Things to Me» نوشته ربکا سولنیت که در ایران با نام «مردها می‌خواهند همه چیز را به من توضیح دهند» ترجمه و چاپ‌شده، نیز به صدر پرفروش‌ها رسیده است. این کتاب درباره نقض حقوق زنان در آمریکاست که در چند روز گذشته در بیش از ۴۰ هزار فروشگاه کتاب، افزایش فروش داشته است.

مجموعه مقالات فمینیستی و حامی حقوق زنان این نویسنده هم به جدول پرفروش‌ها راه یافته و رشد ۲۰ تا ۳۰ برابری فروش داشته‌اند. ربکا سولنیت در همین رابطه در شبکه ایکس نوشته است: «اشتباه ما این بود که فکر می‌کردیم نژادپرستی و زن‌ستیزی به آن بدی‌هایی که می‌گفتند و به آن شدتی که تلقی می‌کردیم، گسترش نیافته و موج آن قدرتمندتر از انتظارات ماست. چه در مورد افرادی که مایل به رای دادن به یک زن سیاه‌پوست با صلاحیت عالی هستند یا چه در میان کسانی که حاضر به رای دادن به یک راست افراطی مثل ترامپ هستند، افرادی وجود دارند که از فاشیسم دفاع می‌کنند.»

علاوه بر همه این موارد، رمان «فراریان» اثر پائولا راموس که درباره افزایش احساسات راست افراطی در میان لاتین‌تبارهاست و هنوز در ایران منتشر نشده در این روزها پرفروش بوده است. از زمانی که ترامپ به عنوان برنده ظاهر شد، فروش این کتاب هزاران پله صعود کرده است.

کتاب «Man som hatar kvinnor» نوشته سوزان فوروارد که با نام «مردان زن‌ستیز» در ایران چاپ شده هم در این روزها مورد توجه قرار گرفته و در حال ترند شدن و افزایش استقبال کتابخوان‌های آمریکاست. کتاب خاطرات کامِلا هریس هم از جمله کتاب‌هایی است که در روزهای گذشته نزدیک به ۲۰۰۰ پله در لیست فروش صعود کرده است.

گاردین در گزارش خود نوشته اگرچه بازار کتاب و تمایلات مطالعاتی و رسانه‌ای نخبگان آمریکا همین کتاب‌هایی است که نام برده شده اما به نظر می‌رسد یک اکوسیستم رسانه‌ای هم وجود دارد که تحت سلطه مالکان میلیاردر حامی ترامپ است و درصدد نقش‌آفرینی دربازار کتاب هستند. برخی وکلای این افراد در روزهای اخیر تلاش کرده‌اند تا از نشر برخی رمان‌ها جلوگیری کنند و در همین رابطه پخش برخی آثار سینمایی و تلویزیونی را نیز دچار مشکل سازند.

در این گزارش آمده که برخی لابی‌ها با بودجه غیرشفاف مصمم به کاهش تبلیغات درباره وضعیت اضطراری آب‌وهوایی در آمریکا و کاهش فروش آثار علمی در رابطه با آینده جهان و محیط زیست هستند. در این میان این نگرانی وجود دارد که با گردش دولت‌ها به سمت راست افراطی، دموکراسی و نهاد آزادی بیان و مطبوعات و دسترسی آزاد به کتاب نیز از هم اکنون دچار مشکل شود.