ماجراهای غمبار خواننده نجیب
امروز سالروز تولد حسین زمان است
زمان که از دهه ۷۰ همراه با چند هنرمند دیگر پرچمدار نسل جدیدی از خوانندگان پاپ بود، نابهنگام مغضوب سیاستگذاران فرهنگی وقت قرار گرفت و از آن پس برای ۱۷ سال در جدال برای حفظ حضور در صحنه و ارتباط با مخاطب سپری کرد.
البته سرانجام پس از این همه سال در مهر ۱۳۹۷ برای ۳ قطعه از دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز دریافت کرد و در مرداد ۱۳۹۸ نیز به او اجازه دادند تا در برج میلاد تهران روی صحنه برود. دیر بود ولی؛ خیلی دیر.
دیگر خیلی فرصت نداشت برای زندگی و موسیقی. مهمترین سالهایش دود شده و رفته بود هوا. همیشه از این عذاب اجباری گلایه میکرد ولی صدایش به جایی نمیرسید. سالها پیش او درباره ممنوعیتها و سنگاندازیها به ایسنا گفته بود: «هیچگاه رسما درباره ممنوعیت از کار به من چیزی اعلام نشد. من سال ۸۰ آخرین کنسرتم را برگزار کردم و از سال ۸۱ هرجا که برای برگزاری کنسرت اقدام کردم برایم مانعتراشی شد؛ یعنی در عمل به من اجازه برگزاری کنسرت ندادند. یا جو کنسرتم را به هم زدند یا جلوی بلیتفروشی را گرفتند یا اینکه اصلا اجازه ندادند وارد سالن شویم. درواقع چند سالی به این شکل بدون اینکه یک مرجع قانونی بخواهد دخالت کند، جلوی فعالیتهای من گرفته شد.»
این هنرمند به عنوان نمونهای از کارشکنیهایی که دید توضیح میدهد: «به یاد دارم زمانی که قصد اجرا در ساری را داشتیم، نیروی انتظامی در محلهای بلیتفروشی مداخله کرده بود تا جلوی فروش بلیت را بگیرد و به فروشندگان بلیت گفته بود که حق ندارند به مردم بلیت
بفروشند. زمانی که وارد سالن شدم، مردم یا نتوانسته بودند بلیت بخرند یا جلوی در سالن از ورود آنها جلوگیری شده بود. آن موقع هیچکسی نبود که جواب دهد چرا و به چه دلیل این رفتارها صورت میگیرد؟»
زمان با بیان اینکه در آن زمان بهشدت با اجرای صحنهای او مقابله میشده، گفته بود: زمانی که قصد داشتم با هواپیما برای کنسرتم در آبادان بروم، با من تماس گرفته شد که شورای تامین اعلام کرده که به آبادان نروم چون اصلا امکان برگزاری کنسرت برای من وجود ندارد. سوال کردم که چرا؟! به من گفتند: «دستور داده شده.» او گفته بود: «این چند سال همینگونه ادامه پیدا کرد تا اینکه در اواخر دوره ریاستجمهوری آقای احمدینژاد مجددا به وزارت ارشاد رفتم تا ببینم آیا میتوانند برایم کاری انجام دهند و اینکه اصلا کسی جوابم را میدهد یا نه؛ ولی تنها چیزی که در زمان مراجعه به من گفتند این بود که از بالا به آنها دستور داده شده بود، به من مجوز ندهند. گفتم این بالا کدام مرجع قانونی است؟ گفتند: «از بالا دیگر» و توضیحی به من ندادند. بعد از اینکه آقای احمدینژاد رفت و آقای روحانی روی کار آمد، من در دوره اول ریاستجمهوری او نیز به وزارت ارشاد مراجعه کردم و همان جواب قبلی به من داده شد.»
زمان میگفت صبر کردم تا اینکه ببینم آیا فرجی حاصل میشود؟ ولی نشد. تا اینکه سرانجام گفتم که اگر جوابم را ندهید میآیم جلوی وزارت ارشاد بست مینشینم. بالاخره یک نفر پیدا شود و به من بگوید چرا به من مجوز نمیدهند؟ مگر چه گناهی مرتکب شدهام؟
این خواننده همچنین از زمانی که با مدیرکل سابق دفتر موسیقی ارشاد درباره گرفتن مجوز اجرا صحبت کرده، توضیح داده بود: «پس از اینکه این حرف را زدم آقای ترابی از من خواستند که به دیدار او بروم، من هم رفتم و خیلی هم با حسننیت با من برخورد کردند و به من گفتند که از نظر او مشکلی نیست و خیلی هم مشتاق هستند که بتوانم اجرا داشته باشم. پیشنهاد دادند که چندتا کار منفرد به صورت تکآهنگ تولید کنم و برای مجوز اقدام کنم که همین کار را هم کردم و در نهایت مجوز را گرفتم. به من گفتند بعد از اینکه مجوز را گرفتی برای گرفتن مجوز کنسرت اقدام کن و من هم برای کنسرت اقدام کردم که این امر با استعفای آقای ترابی همزمان شد. با وجود این دوباره دنبال این امر را گرفتم و دومرتبه به من گفتند که باز هم در پروندهام مشکل وجود دارد و دستور داده شده که به من مجوز ندهند. درواقع باز هم همان قصه قبلی تکرار شد که من دیگر تقریبا به تمامی مدیران ارشاد مراجعه کردم و سماجت کردم تا اینکه نهایتا به هر دلیل مساعدت کردند و مجوز من را دادند. در کل قصه ممنوعیت کاری من اینگونه بود؛ به همین دلیل است که وقتی از من سوال میشود چرا ممنوعالفعالیت شدی؟ میگویم که نمیدانم. چون هیچگاه هیچکس به من نگفت که چرا ممنوعالفعالیت شدم.»
حسین زمان در سالهای ۸۵ و ۸۸ دو آلبوم و از سال ۹۲ تا ۹۴ نیز سه تکآهنگ منتشر کرده است.
او درباره انتشار این کارها گفته بود: «آن دو آلبومی که از من منتشر شده است، قراردادهایشان قبل از ممنوعیت کاری من بسته شده بود و متعلق به شرکت سروش بودند که همان شرکت نیز آنها را منتشر کرد. من در این سالها به هیچ عنوان مجوز برگزاری کنسرت نداشتم و بعد از آن قراردادهای قدیمی که با شرکت سروش بسته شده بود که یکی دو آلبوم بعد از سال ۸۱ به انتشار رسید، من حتی مجوز برای تولید آلبوم نیز نداشتم. آن مجوزها را قبلا خود شرکت سروش گرفته بود و دست من نبود و برای تولید آن آثار اقدام نکرده بودم و تنها به عنوان خواننده دستمزد گرفتم و از درآمد آلبومها ذینفع نبودم.»
حسین زمان در ۱۸ مرداد ۱۳۳۸ در تهران زاده شد. پس از پایان تحصیلات متوسطه در تهران و گرفتن دیپلم ریاضی از دبیرستان خوارزمی در سال ۱۳۵۶ به دانشگاه راه یافت و در رشته مهندسی الکترونیک در دانشگاه صنعتی اصفهان به تحصیل پرداخت.
او در دوران فعالیتش با آهنگسازان مطرحی چون فریدون شهبازیان، محمدرضا چراغعلی و فواد حجازی همکاری داشت. از آلبومهای او میتوان به شب دلتنگی، گلایه، قصه شب، شاپرک و مشق عشق اشاره کرد. حسین زمان ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ در اثر عوارض ناشی از بیماری سرطان کبد درگذشت.
مراسم خاکسپاری او صبح جمعه ۲۲ اردیبهشت در قطعه هنرمندان بهشت زهرا برگزار شد و پیکر او در جوار هنرمندانی چون شهرام عبدلی، محمدرضا الوند و جلال مقامی آرام گرفت.