سبقت «بیچاره‌ها» از مهاجران

سیمای برندگان

به هر روی بامداد دیروز در ایستگاه پایانی جشنواره ونیز ۲۰۲۳ فیلم فانتزی «بیچاره‌ها» که مورد تحسین منتقدان قرار گرفته بود، جایزه برتر گروه داوران به ریاست دمین شزل را به خود اختصاص داد. برخی از منتقدان می‌گفتند که جایزه امسال به فیلم‌هایی با موضوع مهاجران خواهد رسید اما داوران ضمن تقدیر از این فیلم‌ها، جایزه اصلی را به فیلم «بیچاره‌ها» تقدیم کرد.

بهترین فیلم: لانتیموس شیر طلایی ونیز را ۵ سال پس از این دریافت کرد که جایزه دوم هیات داوران را برای فیلم سرگیجه‌آور سلطنتی‌اش «سوگلی» گرفته بود که موفق شده بود جایزه بهترین بازیگر زن را هم برای اولیویا کولمن دریافت کند و در نهایت در مسیر فصل جوایز ۱۰نامزدی اسکار کسب کرد.

اما استون در فیلم «بیچاره‌ها» نقش بلا را بازی می‌کند؛ زنی که توسط یک دانشمند دیوانه با بازی ویلم دافو با مغز یک نوزاد به زندگی بازگردانده شده است. لانتیموس هنگام پذیرفتن جایزه گفت: این فیلم بدون وجود موجودی باورنکردنی دیگر، اما استون که به دلیل اعتصاب نمی‌توانست در جشنواره باشد، شکل نمی‌گرفت.

بهترین بازیگر زن: کیلی اسپانی ۲۵ساله با ایفای نقش پریسیلا پریسلی جوان در فیلم زندگینامه‌ای «پریسیلا» ساخته سوفیا کاپولا در نقش همسر سابق الویس پریسلی از اوایل نوجوانی تا اوایل سی‌سالگی، جایزه بهترین بازیگر زن را برد. منتقد ورایتی، اسپانی را به خاطر اینکه «پریسیلا را به شخصیتی قدرتمند تبدیل کرد» تحسین کرد. اسپانی در یک سخنرانی کوتاه و غافلگیرانه جایزه خود را به پریسلی تقدیم کرد و گفت: به خاطر اعتماد به من در راهی واقعا پیچیده، شخصی و دشوار.

بهترین بازیگر مرد: پیتر سارسگارد هم در مراسم شب پیش با ایراد طولانی‌ترین و پرشورترین سخنرانی شب، جایزه بهترین بازیگر مرد را برای بازی در نقش بیوه‌ای مبتلا به زوال عقل در نیویورک در فیلم «خاطره» ساخته میشل فرانکو به دست آورد. بازی وی را پیتر دبروژ در ورایتی «فراموش‌نشدنی» دانست. این بازیگر در اشاره به اعتصاب‌های جاری از سوی انجمن نویسندگان و بازیگران، با لحنی کاملا احساسی گفت: همه مسائل مربوط به پرداخت منصفانه مهم هستند، اما موضوعی که برای من اهمیت زیادی دارد هوش مصنوعی است.

وی افزود: کاری که ما انجام می‌دهیم، در مورد ارتباط و فضای متحرک بین ماست. اگر در این نبرد شکست بخوریم، صنعت ما اولین چیزی خواهد بود که سقوط می‌کند. او در ادامه نتیجه گرفت که قطع ارتباط راه را برای جنایات هموار می‌کند. او جایزه‌اش را با همبازی‌اش جسیکا چستین در فیلم به اشتراک گذاشت.

جایزه بزرگ هیات داوران: هاماگوچی، کارگردان ژاپنی که سال گذشته برای حماسه صمیمی خود در فیلم «ماشین من را بران» که با الهام از چخوف ساخته شده بود برنده جایزه اسکار شد، جایزه بزرگ هیات داوران را برای فیلم «شیطان وجود ندارد» دریافت کرد. این فیلم تمثیلی در اعتراض به توسعه سرمایه‌داری در محیط‌های روستایی، با تحسین بسیاری از منتقدان روبه‌رو شد. جسیکا کیانگ، منتقد ورایتی، از فیلم به عنوان حرکتی دور از محور قبلی خود یعنی خوش‌بینی محتاطانه و مالیخولیایی و چیزی بسیار سردتر، زمستانی‌تر و پرآشوب‌تر یاد کرد و نوشت: این فیلم احتمالا به اندازه «ماشین من را بران» نظرات متحدی دریافت نخواهد کرد، اما به نظر می‌رسد از اصلی‌ترین گفت‌وگوهای هنری سال آینده باشد.

بهترین کارگردانی: از میان دو فیلم با مضمون مهاجرت، «من کاپیتان» ساخته گارونه موفق‌ترین بود و دو جایزه دریافت کرد: بهترین کارگردانی برای نویسنده ایتالیایی و جایزه بهترین بازیگر جوان برای بازیگر نوجوان، سیدو سار، که چهره شناخته‌شده تیک‌تاک در زادگاهش سنگال است. وی به عنوان پسری آسیب‌پذیر در سفری سخت در سراسر آفریقا که در تلاش عبور از ایتالیاست، به طور کامل فیلم را جلو می‌برد.

جایزه ویژه هیات داوران: هالند کارگردان کهنه‌کار لهستانی هم در نهایت به جایزه ویژه هیات داوران برای «مرز سبز» بسنده کرد. وی در فیلمش زندگی یک خانواده سوری را که از دست داعش به بلاروس فرار می‌کنند، تصویر کرده است. بسیاری این فیلم را مانع اصلی لانتیموس برای رسیدن به شیر طلایی می‌خواندند. هالند در یک سخنرانی به‌شدت سیاسی، رهبران اروپایی را به دلیل شکست در کمک به بحران شماتت کرد و گفت: نه به این دلیل که ما منابع نداریم، بلکه به این دلیل که نمی‌خواهیم.

بهترین فیلم‌نامه: در نهایت جایزه بهترین فیلم‌نامه به کارگردان شیلیایی، پابلو لارن، و گی‌یرمو کالدرون، نویسنده همکار وی، رسید که با فیلم «ال کنده» بیانیه سیاسی بسیار متفاوتی ارائه کرده‌اند. این فیلم که محصول نتفلیکس است، یک فیلم ترسناک و کمیک سیاه و سفید درباره دیکتاتور سابق، آگوستو پینوشه، است که هنوز در حال پرسه زدن روی زمین به عنوان یک خون‌آشام بسیار تشنه است. لارن در سخنرانی دریافت جایزه‌اش با فریاد تعهد خود به نویسندگان اعتصابی را نشان داد و گفت: شور و شفقت برای نویسندگان.

بهترین فیلم بخش افق‌ها: یک کمدی سیاسی دیگر، فیلم جاه‌طلبانه «توضیح برای همه چیز» ساخته کارگردان مجارستانی، گابور ریس، بود که جایزه برتر بخش افق‌های جشنواره را از آن خود کرد. منتقد ورایتی فیلم را «با اعتماد‌به‌نفس تحمیل‌کننده» درباره یک سیرک رسانه‌ای راست‌گرا درباره امتحان شکست‌خورده یک دانش‌آموز دبیرستانی خوانده بود که «به‌طور فزاینده‌ای پوچ، اما نشان‌دهنده زیربنای بی‌معنی سراسر جهان» است.