چالش حجاب به استارتآپهای فرهنگی رسید
رد حاشیهها روی طاقچه
طاقچه یکی از استارتآپهای حوزه کتاب است که کتابهای الکترونیک و صوتی را به مخاطبان عرضه میکند. چند روز پیش تصاویری از برخی کارکنان این مجموعه در شبکههای اجتماعی دست به دست شد که شماری از آنان را بدون حجاب نشان میداد. این عکس در زمان کوتاهی، مورد توجه قرار گرفت و واکنشهایی را در پی داشت.
با افزایش واکنشها، محمدحسین غفوری، یکی از بنیانگذاران طاقچه، در فضای مجازی در واکنشی غیررسمی به این موضوع، ضمن انتشار یک عکس گروهی با حجاب از همه کارکنان طاقچه، نوشته است: «بابا ما کاری نکردیم، این عکس مال یک سال و نیم پیشه. یکی از بچهها که رفته بوده کلا از شرکت، از طاقچه و خارج از طاقچه یه جمعی رو جمع کرده از دوستانش و رفتن کیک خوردن و بعد اومدن دم دیوار بیرونی طاقچه عکس گرفتن، بعد هم تو صفحه شخصی منتشر کرده. حالا بعد این مدت سر دیجیکالا ملت حساس شدن. یکی تازه ریتوئیتش کرده، الان ما باید بابت این موضوع جواب بدیم؟» بهرغم توضیحات این همبنیانگذار طاقچه، انتقادهای گسترده از سوی برخی رسانهها به این پلتفرم فرهنگی ادامه پیدا کرد.
واکنش برخی ناشران
در همین راستا برخی رسانهها نوشتند که پرونده قضایی برای کارمندان «طاقچه» تشکیل شده است. در همین زمان شماری از ناشران مذهبی یا دولتی و برخی ناشران خصوصی همکاری خود را با طاقچه قطع کردند. نشری با نام نشر شهید کاظمی نخستین ناشری بود که به این موضوع واکنش نشان داد. در متن اعتراضی این انتشارات آمده است: «با توجه به تصویر منتشرشده در فضای مجازی از خانواده و کارگزاران شرکت طاقچه که خانمها بدون حجاب قانونی ظاهر شدهاند و این عمل تخلف از قانون جمهوری اسلامی است، در حالی که این انتشارات پایبند به قوانین کشور است و بر اساس همین قوانین با شرکت طاقچه قرارداد منعقد کرده است، ضمن اینکه این عمل خلاف شرع و اسلام و عفت عمومی بوده، آن هم در پلتفرمی که محتوای آن متعلق به ناشران و نویسندگان است، این انتشارات دیگر وجاهت قانونی و شرعی برای ادامه همکاری نمیبیند و قرارداد فی مابین را فسخ میکند. بدیهی است در سریعترین زمان ممکن کتابها باید از این پلتفرم خارج شوند و در صورت انجام نشدن این اقدام پیگیری قانونی و حقوقی برای انتشارات شهید کاظمی محفوظ است.»
پس از آن انتشارات بهنشر با انتشار بیانیهای از لغو همکاری با طاقچه خبر داد. انتشارات ستارهها، راهیار، خط مقدم، شهید هادی، جمکران، سوره مهر، امیرکبیر، مهرستان، عهد مانا، روایت فتح، معارف، صاد، هاجر، صریر، انقلاب اسلامی، یازهرا، سوره مهر، پیام آزادگان، نشر جمکران، نشر ۲۷ بعثت، انتشارات مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، انتشارات مرز و بوم و انتشارات قدر ولایت از دیگر ناشرانی هستند که نسبت به انتشار عکس بیحجاب کارکنان طاقچه واکنش نشان داده و از قطع همکاری خود با این پلتفرم خبر دادند.
در این میان خانه کتاب و ادبیات ایران با ارسال نامهای رسمی؛ قطع همکاریاش را با این مجموعه اعلام کرده است. در متن نامه خانه کتاب آمده است: «نظر به تصاویر منتشرشده هنجارشکنانه همکاران شما در فضای مجازی و کشف حجاب علنی برخلاف قوانین جمهوری اسلامی ایران که مصداق واقعی از ترویج بیحجابی در مقابل قانون و نیز موجب هتک حرمت فرهنگ ایرانی و اسلامی شده است، از سوی دیگر با توجه به عدم موضعگیری در مقابل این اقدام ناشایست، بدینوسیله موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، پایان همکاری خود را با آن شرکت اعلام میکند. همچنین لازم است منشورات متعلق به این موسسه از درگاه فروش آن سکو حذف شود.»
واکنش وزیر
محمدمهدی اسماعیلی، وزیر ارشاد دولت جمهوری اسلامی، نیز در واکنش به این موضوع، با اشاره به موارد مشابه از برخورد دولتی با مخالفان حجاب در حوزه فرهنگ و هنر، گفته است: «اینگونه بیحرمتیها نسبت به قانون حجاب پسندیده نیست و حتما خط قرمز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. حتی برخی افراد که مرتکب این بیقانونی شدند، ممنوعالکار شدند، برخی فروشگاههای اینترنتی را هم در اخبار دیدم که چنین کاری کردهاند. بهطور طبیعی آن دسته از پلتفرمها که مجوزشان را از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کردهاند بهدلیل بیتوجهی به قانون حجاب، پیگیری خواهند شد. مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی که در وزارتخانه مستقر است، حتما پیگیری خواهد کرد و اخبار آن را در روزهای آینده خواهید دید. قطعا با قوت از قانون صیانت میکنیم.»
پایانبندی
پلتفرم طاقچه که در حدود پنج سال گذشته از فعالترین برندهای فرهنگی در حوزه کتاب بوده است، هنوز واکنش رسمی و سازمانی به این موضوع نداشته است. البته چنانکه ذکر شد، یکی از همبنیانگذاران طاقچه گفته، افراد داخل عکسهای یادشده همگی کارکنان طاقچه نیستند و این تصویر داخل مجموعه طاقچه ثبت نشده است؛ بنابراین موضوع اساسا سازمانی نیست.