رکوردشکنی ظاهری سینما در 1401

سال ۱۴۰۱

امسال این میزان فروش سینما، با اکران ۴۹ فیلم با حضور ۱۳میلیون و ۱۱۷هزار نفر در ۶۰۵هزار و ۸۲۵ سانس سینما محقق شده است. پرفروش‌ترین فیلم امسال، «انفرادی» ساخته مسعود اطیابی با بازی رضا عطاران و مهدی هاشمی است که با ۲میلیون و ۴۳۵هزار مخاطب ۷۷میلیارد و ۵۸۷ میلیون تومان فروخت. «سگ‌بند» ساخته مهران احمدی با بازی بهرام افشاری و امیر جعفری با ۴۲میلیارد و ۱۴۸میلیون تومان، «بخارست» ساخته مسعود اطیابی با بازی حسین یاری و پژمان جمشیدی با ۴۰میلیارد و ۴۹۶میلیون تومان، «پسر دلفینی» ساخته محمد خیراندیش با ۲۳میلیارد تومان و «علف‌زار» با ۲۲میلیارد و ۱۱۳میلیون تومان، ترکیب ۵ فیلم پرفروش و پرمخاطب اکران سال را تا به امروز تشکیل داده‌اند.

اگرچه انتظار می‌رفت گیشه سینمای ایران در فصل پاییز، از مرز ۴۰۰میلیارد تومان فراتر رود اما این اتفاق به‌واسطه برخی وقایع سیاسی و اجتماعی به تاخیر افتاد و حالا در آخرین ماه سال محقق شده است. سینماها، پس از رخوت پاییزی، توانستند اتفاق بزرگی را در زمستان رقم بزنند و یکی از پرفروش‌ترین بهمن‌ماه سالیان قبل را به ثبت برسانند. امسال نه‌تنها گیشه سینمای ایران رکورد زد بلکه رکورد پرفروش‌ترین فیلم تاریخ ایران نیز شکسته شد. فیلم «انفرادی» با عایدی بیش از ۷۷میلیارد تومان توانست در جایگاه نخست پرفروش‌های تاریخ قرار گیرد. در واقع این فیلم به‌تنهایی یک‌پنجم بار فروش امسال را ب ردوش کشیده است.

سال ۱۳۹۸

سال ۱۳۹۸ با اکران ۷۴ فیلم سینمایی روی پرده سینماهای کشور همراه بود که ۲۶میلیون و ۶۹ هزار و ۴۲۷ مخاطب موفق شدند به سینماها بروند. میزان فروش فیلم‌ها در این سال به ۲۹۷میلیارد و ۹۴۴ میلیون و ۸۱۴ هزار تومان رسید که به طور قطع اگر سینماها در اسفندماه به دلیل کرونا تعطیل نمی‌شدند میزان فروش بلیت در گیشه‌ها رشد قابل‌توجهی داشت. از این میزان فروش ۱۷۰میلیارد سهم تهران با ۱۱میلیون نفر مخاطب و ۱۲۸میلیارد تومان سهم سایر شهرها بوده است. این آمار براساس افزایش قیمت بلیت در ابتدای این سال است که بین ۵ تا ۱۸هزار تومان (بدون محاسبه ارزش افزوده) قیمت‌گذاری شد. نکته مهم این است که در آن سال نیز رکورد پرفروش‌ترین فیلم تاریخ ایران شکسته شده بود. در سال ۹۸ فیلم «مطرب» توانسته بود با دومیلیون مخاطب و فروش ۳۸میلیارد تومان در صدر جدول پرفروش‌های تاریخ بنشیند.

سال به سال دریغ از پارسال

مقایسه دو سال رکوردشکن در حالی انجام می‌گیرد که تفاوت قابل‌توجهی بین قیمت بلیت سینماها در این دو سال وجود داشته است. بلیت سینماها در سال ۹۸ به طور متوسط ۱۵هزار تومان بود ولی متوسط بلیت امسال ۴۵هزار تومان بوده؛ به‌عبارتی بهای بلیت سه‌برابر شده است در حالی که درآمد گیشه نزدیک به یک‌سوم افزایش یافته است. مقایسه میزان مخاطبان نیز نشان می‌دهد تعداد مخاطبان پس از گذشت سه سال نزدیک به نصف شده است. این آمار در زمینه میزان فیلم‌های اکران‌شده  پیش‌بینی آینده سینمای ایران را دشوار می‌کند، زیرا با وجود افزایش سالن‌های نمایش، فیلم‌های روی پرده به‌شدت کاهش یافته و از ۷۴ فیلم در سال ۹۸ به ۴۹ فیلم رسیده است.

چنین آماری با وجود رشد ظاهری درآمد کلی گیشه، بسیاری را نگران کرده است که از جمله آنها می‌توان به سینماداران اشاره کرد که نسبت به آینده این صنعت بیمناکند. به عنوان مثال سجاد نوروزی، مدیر پردیس سینمایی آزادی، در گفت‌وگو با ایسنا در این‌باره پرسش‌های اساسی مطرح کرده است. وی می‌گوید: «سینمای ایران قبل از شیوع کرونا و در سال ۱۳۹۸، ۲۹۰میلیارد تومان فروش داشت که در معنای اقتصادی می‌توان آن را معادل قیمت دو آپارتمان در خیابان فرشته در آن زمان دانست. در آن سال حدود ۸۰ فیلم تولید شده بود که اگر برای تولید هر کدام به طور متوسط هزینه سه‌‌میلیارد تومان را در نظر بگیریم، به رقم ۲۴۰میلیارد تومان می‌رسیم. از رقم فروش هم اگر حدود ۱۰درصد مالیات بر ارزش افزوده کسر کنیم می‌شود ۳۰میلیارد تومان و در نهایت از رقم فروش ۲۶۰میلیارد تومان باقی می‌ماند که ۵۰درصد آن یعنی ۱۳۰میلیارد تومان متعلق به سینمادارهاست. پس سیستم تولید در سینمای ایران در سه سال قبل، ۱۳۰میلیارد تومان درآمد داشته ولی ۲۴۰میلیارد تومان برایش هزینه شده، آیا این سیستم ورشکسته نیست؟ چطور به حیات خود ادامه داده است؟ آیا در سال‌های پیش‌رو هم قرار است با همین فرمول پیش برویم؟»