آیا دستمزدهای سریال‌سازی نیازمند تدوین قانون است؟
پای مجلس در کفش وی.او.دی‌ها
مهم‌ترین این بحران‌ها در چند سال اخیر، مدیریت شبکه نمایش خانگی بود. صداوسیما پس از کاهش تعداد مخاطبانش و افزایش گرایش عمومی به تماشای محتواهای نمایشی شبکه خانگی، تصمیم گرفت خودش را به شبکه خانگی نزدیک کند تا مخاطبانش را نگه دارد اما نتوانست. پس تلاش کرد تا شبکه خانگی را به خودش نزدیک کند. این اتفاق افتاد و در همین راستا نظارت بر شبکه خانگی به صداوسیما واگذار شد.
اگرچه این اتفاق مخالفان بسیاری داشت اما زور مخالفان بر عزم تصمیم‌گیران غالب نشد. اما هم‌اکنون و پس از گذشت مدتی طولانی از این تصمیم، حالا بحث دیگری درباره شبکه خانگی مطرح شده است. شنیده شده دستمزدها در شبکه خانگی آنقدر بالاست که هیچ بازیگری میل ندارد وقتش را در سریال‌های ارزان‌تر تلویزیون پر کند.
تولید برخی سریال‌های گران قیمت در شبکه خانگی و سود قابل توجه آنها برای سازندگان سریال، سینماگران را هم از تلویزیون دور کرده است. آنها به جای کارهای پرزحمت تلویزیون که معمولا دستمزدهایش را هم دیر و ناقص می‌دهند، ترجیح می‌دهند سال کاری‌شان را با یکی دو سریال در شبکه خانگی بگذرانند.
در واقع اگر شکست پیشین صداوسیما از شبکه نمایش خانگی در عرصه مخاطب بود حالا در عرصه تولید این اتفاق تکرار شده بود. اصطلاحا در دو سوی شیشه تلویزیون، صداوسیما با چالشی بزرگ روبرو شده بود.
به هر روی، حالا موضوع دستمزدهای بازیگران و دست‌اندرکاران شبکه نمایش خانگی، به بحث داغ رسانه‌ها تبدیل شده تا برایش تدبیری اندیشیده شود.
دستمزدهای نجومی؟
چند روز پیش خبرگزاری تسنیم خبر عجیبی منتشر کرد. خلاصه‌اش این بود که مهتاب کرامتی برای همکاری با یکی از پلتفرم‌های نمایش خانگی قرارداد ۴۰۰میلیارد‌تومانی بسته است. این مبلغ آنقدر بالا بود که کمتر کسی باورش کرد اما شاخک‌ها را تیز و توجه‌ها را جلب کرد.
در همین خبر البته آمده بود که طبق پیگیری انجام‌شده از ساترا (سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر)، پلتفرم نماوا تا این لحظه درخواستی از ساترا برای تولید سریال جدید با حضور مهتاب کرامتی نداشته است. همچنین این پلتفرم هم‌اکنون هیچ سریال یا برنامه‌ای با حضور مهتاب کرامتی در حال تولید یا پخش ندارد.
اما روز بعد خبری تازه از راه رسید که علی‌القاعده ادامه منطقی خبر قبل است. پس از اظهارنظر یکی از اعضای کمیسیون برنامه و بودجه مجلس مبنی بر ضرورت اعلام خلاءهای قانونی تنظیم‌گری صوت و تصویر فراگیر توسط ساترا، معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی این سازمان، تاکید کرد برخی از این خلاءهای قانونی شناسایی شده است.
پای مجلس در کفش شبکه خانگی
محمدصادق افراسیابی، معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا، در پاسخ به اظهارات محمدرضا میرتاج‌الدینی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی، مبنی بر اینکه اگر نقصی در حوزه قوانین برای تنظیم‌گری صوت و تصویر فراگیر وجود دارد، باید ساترا خلاءهای قانونی را به مجلس اعلام کند، توضیحاتی را ارائه کرد و از «دستمزدهای عوامل سریال‌های نمایش خانگی»، «محاسبه مالیات و معافیت‌های مالیاتی پلتفرم‌های دارای مجوز» و «محاسبه قیمت اینترنت کاربران» به عنوان برخی از این خلاءها نام برد.
میرتاج‌الدینی با تاکید بر ارتباط بیشتر و مستمر ساترا و نمایندگان مجلس چنین بیان کرده بود که ساترا باید مجلس را از مسائل و چالش‌های حوزه تنظیم‌گری صوت و تصویر فراگیر مطلع کند.
او همچنین درباره بحث دستمزدهای عوامل سریال‌های نمایش خانگی بیان کرد: برخی نمایندگان مجلس هم اخیرا نکاتی درخصوص حقوق و دستمزدهای عوامل سریال‌های نمایش خانگی داشتند که گفتیم ما هنوز قانونی در این خصوص نداریم و اگر قرار است اقدامی انجام شود باید قانون آن به تصویب مجلس برسد.
او پیشنهاد کرده بود جلسه‌ای در فراکسیون راهبردی مجلس با حضور معاونت امور مجلس صداوسیما و رئیس سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر (ساترا)، برگزار شود تا گزارش عملکرد ساترا شنیده و راهکارهایی برای برطرف‌سازی خلاءهای قانونی در نظر گرفته شود.
ایسنا در گزارشی در همین راستا نوشت معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا گفته است دفتر مطالعات تنظیم‌گری ساترا با همکاری معاونت‌های مختلف سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر، برخی خلاءهای قانونی فعلی را شناسایی کرده است و در همین خصوص جلساتی با مرکز پژوهش‌های مجلس در حال برگزاری است.
این مقام مسوول در سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر (ساترا) خاطرنشان کرد: برخی خلاءهای قانونی مربوط به لزوم تصویب قوانین بازدارنده از بروز و ظهور تخلف در پلتفرم‌ها اعم از تخلفات محتوایی و تخلفاتی است که حقوق کاربران را از جهات مختلف نقض می‌کنند؛ مثلا در زمینه حقوق کاربران، در حال حاضر برخی از پلتفرم‌های داخلی در آثاری که پخش می‌کنند به کاربر اعلام نمی‌کنند که مشاهده این آثار با ترافیک تمام‌بها محاسبه می‌شود که این امر باعث ایجاد هزینه‌های اقتصادی برای خانواده‌ها می‌شود. در‌حالی‌که اکثر پلتفرم‌ها این موضوع را به مشترکان خود اعلام می‌کنند که وضعیت محاسبه قیمت اینترنت تمام‌بهاست یا نیم‌بها.
او خاطرنشان کرد: از دیگر خلاءهای قانونی، موضوع نحوه محاسبه مالیات و معافیت‌های مالیاتی برای دارندگان مجوز از ساتراست که جزو مطالبات پلتفرم‌ها از ساترا
محسوب می‌شود.
