بازار جهانی سینما به ایران میرسد؟
صفبندیها درباره اکران فیلم خارجی
منتقدان
سیدضیا هاشمی، تهیهکننده سینما:
من به طور کلی با اکران فیلمهای خارجی در سینماهای کشور موافقم، اما اینکه این اکرانها با چه شرایطی انجام شود مورد سوال و بحث است. اینکه در درجه اول این فیلمها اصطلاحا سرقتی نباشند و رایت آن از تهیهکننده یا شرکت سرمایهگذار فیلم خریداری شده باشد. نکته بعدی اینکه اگر این امکان برای همه در ایران فراهم باشد و هیچگونه رانتی در میان نباشد، چه اشکالی دارد. اینکه در نبود شرایطی مشخص و شفاف، تعدادی آدم و موسسه با رانتی که دارند، بخواهند برخی فیلمهای خارجی را اکران کنند، قطعا مطلوب جامعه سینمایی کشور نیست و ممکن است خدای نکرده در ادامه فسادهایی را به دنبال داشته باشد.
سید امیر سیدزاده، تهیهکننده سینما:
من با کلیت اکران فیلمهای خارجی، به طور کلی موافقم و دلیل موافقتم هم ضعیف بودن کیفیت فیلمهای ایرانی، از لحاظ کمیت و کیفیتشان است. اما اینکه اکران آثار خارجی را از چه گروه و چه ژانری شروع کنیم، خودش جای پرسش دارد. من هم موافقم که اگر امکانش وجود داشت، از سمت سینمای پوچ و توخالی و بزنبهادر هند، به سمت سینمای هالیوود و آمریکا میرفتیم و درامهای اجتماعی خوبی که دارند انتخاب میکردیم و اینگونه از یک استخوانبندی بهتری در زمینه جذب مخاطب برخوردار میشدیم. اکران این فیلمها برای نیاز مخاطب نیست، برای جذب گیشه است و بحث تجاری قضیه مطرح است. ما میدانیم که سینمای هند یکی از تجاریترین سینماهای دنیاست و کشوقوس فیلمها به گونهای است که مخاطب را به صورت ناخودآگاه جذب میکند. این ماجرا بهخاطر همان خالیبندی است که در سینمای هند وجود دارد و پایان فیلمهایش نیز اکثرا چیزی است که به مذاق عموم مخاطبان غیرهنری که شاکله اصلی مخاطبان ما را تشکیل میدهند، خوش میآید و به همین خاطر به بحث سودآوری فیلم توجه شده و این را انتخاب کردند.
عبدالله اسفندیاری، مدیر سینمایی:
سینما و صنعت سینما برای اینکه خود را بهروز کند، باید اکران خارجی را به صورت حسابشده دنبال کند. کشورهایی مانند آلمان نیز برای حمایت از تولیدات خود در مقابل سینمای مهاجم (مهاجم اقتصادی) که همان سینمای هالیوود و بالیوود است، محدودیتهایی برای اکران این دسته از فیلمها ایجاد کردهاند؛ چرا که اکران بیرویه فیلمهای دستچندم سینمای مهاجم میتواند باعث نابودی سینمای داخلی شود. باید اکران فیلمهای خارجی را مهندسی کرد. مشکل ظرفیت اکران در سینمای ایران بهگونهای است که برای ۳۰ سالن سینما و حتی تعداد سانس دعوا میشود؛ اما در آمریکا یک فیلم در ۴هزار سالن سینما نمایش داده میشود.
مخالفان
علی سرتیپی، تهیهکننده و سخنگوی کانون پخشکنندگان:
با توجه به شرایط سینمای کشور که تعداد سالنهای نمایشدهنده فیلم محدود است و تولیدات سینمای کشور بالاست و برخی فیلمها نوبت اکران پیدا نمیکنند درحالحاضر ورود فیلمهای خارجی با توجه به ارزان بودن آنها، عرصه را برای سینمای ما تنگ میکند. تصور نمیکنم طرح اکران فیلم خارجی عملیاتی شود، چون تعداد زیادی فیلم ایرانی در نوبت اکران هستند. سالانه تعداد زیادی فیلم تولید میشوند ولی اکران نمیشوند و به حق خود نمیرسند. ورود فیلمهای خارجی تنور بازار سیاه را داغتر میکند.
علیرضا رئیسیان، تهیهکننده و کارگردان:
در شرایط فعلی اختصاص دادن ظرفیت بسیار محدود سینمای ایران به اکران فیلم خارجی به صلاح سینمای ایران نیست. آن هم در حالی که معلوم نیست بحث بر سر کدام فیلمهای خارجی است.
موافقان
امیرحسین علمالهدی، کارشناس اقتصادی سینما:
اگر 25درصد فیلم خارجی در ایران اکران شود مطمئن هستم فروش فیلم ایرانی بالا میرود. اگر از 4هزار فیلمی که سالانه در جهان اکران میشود سی چهل فیلم خارجی در ایران اکران شود بیشک استقبال از سینما بالا خواهد رفت. قبلا هر کسی قهر میکرد، خواننده میشد. حالا هر کس قهر میکند فیلمساز میشود. چه لزومی دارد همه فیلمهای ایرانی اکران شوند؟
سیدجمال ساداتیان، تهیهکننده سینما و مدیر سینما قلهک:
آمار مراجعه مخاطبان به سینما برای دیدن فیلمهای ایرانی نشان میدهد آحاد جامعه را دربرنمیگیرد و ضریب نفوذ فیلمهای ایرانی چندان بالا نیست. آمار نشان میدهد مخاطبان فیلمهایی که در ایران اکران میشوند، نزدیک به ۴میلیون نفر است و از ۸۰میلیون نفر جمعیت در کشور تنها ۵درصد به سینما میآیند. چرا نمیتوانیم ۹۵درصد دیگر را به سمت سینما جذب کنیم؟ این امکان وجود دارد که با نمایش فیلمهای خارجی بتوانیم بخشی دیگر از مخاطبان را جذب کنیم. با اکران فیلمهای خارجی در ایران رقابت جانانهتری برای فیلمهای ایرانی به وجود میآید و فیلمسازان ایرانی تلاش میکنند آثار خود را از لحاظ کیفی به جایگاهی برسانند که بتوانند با فیلمهای خارجی رقابت کنند. اگر رقیب قدرتمند در گیشه نداشته باشیم به این فکر نمیافتیم که خود را تقویت کنیم.