فیلمهای تخیلی چگونه راهگشای ابداعات تکنولوژیک شدند؟
پیشبینیهای سینما از آینده جهان
ادیسه فضایی - تماس تصویری
در همان حال که فیلم پیشتازان فضا (۱۹۷۹) بر اختراع تلفنهای موبایل تاثیر گذاشت، یکی دیگر از فیلمهای دهه ۱۹۶۰ تصور ایجاد یک راه ارتباطی پیشرفته دیگر را به وجود آورد. فیلم «۲۰۰۱: ادیسه فضایی» ساخته استنلی کوبریک که ماجراهای آن در سال ۲۰۰۱ میلادی اتفاق میافتد، سفری به افق آینده بشریت از دیدگاه دهه ۱۹۶۰ است و نمونهای از ژانر علمی-تخیلی سخت که تلاش میکند آینده احتمالی را براساس علم موجود به تصویر بکشد. سبک فیلمسازی کوبریک و تعهد آن به اصالت تا حدی ممتاز بود که معتقدان به تئوریهای توطئه میگفتند ناسا برای فرود جعلی روی ماه که در سال ۱۹۶۹ اتفاق افتاد وی را احضار کرده است. بخشی از آینده ادیسه فضایی که براساس فیلمنامهای اثر آرتور سی کلارک، نویسنده معروف علمی-تخیلی، ساخته شد، درباره امکان برقراری تماس تصویری بین سیارهها بود. اگرچه ارتباطات میانسیارهای امروزه به حقیقت تبدیل نشده، برقراری تماس تصویری چیزی است که این روزها با ارتقای تلفنهای همراه و اتصالات اینترنت به امری عادی تبدیل شده است. از اسکایپ گرفته تا زوم، توانایی ما برای برقراری تماس تصویری تحقق پیشبینی این فیلم علمی-تخیلی است.
ترمیناتور - پهپادهای نظامی
مجموعه فیلمهای ترمیناتور آیندهای را متصور میشوند که در آن انسان سعی خواهد کرد صنعت دفاعی خود را خودکار کند اما اوضاع درست پیش نمیرود. اسکاینت به عنوان برنامهای که ساخته شده تا جنگها را با محاسبات کامپیوتری پیش ببرد، خودآگاه شده و به این نتیجه میرسد که بشر تهدیدی برای خود است، بنابراین یک جنگ هستهای را آغاز میکند تا نسل بشر را از روی زمین پاک کند. بازماندههای این جنگ موفق میشوند در دنیای پساآخرالزمانی یک گروه مقاومت تشکیل داده و با اسکاینت مبارزه کنند. اگرچه هنوز به جایی نرسیدهایم که شاهد یک جنگ تمام اتوماتیک باشیم اما پهپادهای کنترل از راه دور به ارتشها این امکان را دادهاند تا بدون به خطر انداختن زندگی خلبانان یا سربازها، به اهداف خود حمله کنند.
جنگ ستارگان - هولوگرامها
اگرچه مجموعه جنگ ستارگان از خیلی جهات بیش از آنکه علمی-تخیلی باشد، فانتزی است، برخی عناصر علمی-تخیلی از هایپراسپیسها گرفته تا رباتهای انساننما، بخش لاینفک این مجموعه سینمایی هستند. در محیط این فیلم بسیاری از کلیشههای علمی-تخیلی چون بافتزادها و جهانهای بیگانه ظاهر میشوند. اکثر این موارد به اندازه چند سال نوری با قابلیتهای فناورانه ما در جهان واقعی فاصله دارند، اما یک اختراع خاص در دنیای جنگ ستارگان هست که در دنیای ما نیز وجود دارد و آن چیزی نیست جز هولوگرامها. اگرچه فناوری هولوگرام امروزه به طور کامل در اختیار ما نیست اما دستکم از حیث ارتباطات مانند آنچه در جنگ ستارگان شاهد آن بودیم، ما نیز از هولوگرامها در بسیاری از محیطهای متعارف استفاده میکنیم. اخیرا حتی از این هولوگرامها برای احضار هنرمندان درگذشته نیز استفاده شد. همچنین، اگرچه هولوگرامها توسط مردم عادی برای برقراری ارتباط استفاده نمیشوند، در سال ۲۰۱۸ به صورت تجربی از آنها برای برقراری تماس استفاده شد. فناوری حقیقت مجازی و حقیقت افزوده نیز ابداعات مشابهی هستند که از تمایل به برقراری ارتباط کاملتر با تصاویر دیجیتال الهام گرفته شدهاند.
بازگشت به آینده 2 - فناوری پوشیدنی
فیلم بازگشت به آینده ۲ در اواخر دهه ۱۹۸۰ میلادی شخصیتهای خود را به سال ۲۰۱۵ فرستاد و تصویری جذاب از آینده به مخاطبان ارائه داد. در این آینده فناوریهای زیادی به نمایش درآورده شدهاند. ساخت برخی از آنها از جمله هاوربرد یا اسکیت برقی نشدنی است یا ما هنوز فناوری لازم برای به کار انداختن آنها را در اختیار نداریم. برخی دیگر از این فناوریها خیلی پیشرفته هستند اما آنها را در اختیار داریم: مثل فناوری پیشبینی وضع آب و هوا که ثانیه به ثانیه کار میکند. در قسمت دوم بازگشت به آینده عینکهایی وجود دارند با کارکردهایی شبیه به گوشیهای هوشمند مدرن که به کاربر امکان فیلم دیدن یا حرف زدن با تلفن را میدهند. این فناوری تخیلی همچنین شبیه به پروژه گوگلگلس نیز هست که به در بسته خورد. مشکلاتی که سد راه این پروژه شد نواقص بازاریابی و عملکرد نامشخص بود. محققان به احتمال زیاد در آینده بار دیگر به ساخت عینکهای هوشمند کمر همت خواهند بست.
گزارش اقلیت - تبلیغات هدفمند
از میان فیلمهایی که در این فهرست به آنها اشاره شد، فیلم «گزارش اقلیت» موفقترین عملکرد در پیشگویی آینده را داشته است. با این که غیبگویانی که جرم و جنایت را قبل از وقوع آن پیشبینی میکردند در دنیای واقعی وجود ندارند اما موضوعات کلی این فیلم از جمله آنکه اطلاعات دیجیتال به شرکتها این امکان را میدهد تا افراد را ردیابی و رصد کنند، همان چیزی است که امروزه با آن روبهرو هستیم. شاید امروز غیبگویی وجود نداشته باشد که بتواند آینده را پیشگویی کند اما یک کامپیوتر میتواند براساس حجم وسیعی از دادههای موجود در اینترنت اطلاعات را پیشبینی کند. در یکی از صحنههای گزارش اقلیت، نقش اول فیلم، جان اندرتون، در یک فروشگاه در حال چرخیدن است که با تبلیغات شخصیسازیشده که نامش را میدانند و از آن برای فروختن چیزهای مختلف چون ماشین به این کاراکتر استفاده میکنند، روبهرو میشود. این نوع از تبلیغات هدفمند امروزه در اینترنت به پدیدهای رایج تبدیل شده و شرکتها براساس اطلاعاتی که از طریق فعالیت شما در فضای آنلاین به دست میآورند، دست به تبلیغ میزنند.