بحران کاغذ در بازار نشر فعلا حل شد

وضعیت بازار کتاب در زمستان

دنیای‌اقتصاد : ناشران به تازگی کاغذ یارانه‌‌‌ای گرفته‌‌‌اند و بحران کمبود این کالای اساسی که در ماه‌های اخیر حاشیه‌های زیادی را به وجود آورده بود، فعلا فروکش کرده است. اصل بر آن است که ارائه کاغذ ارزان‌قیمت یارانه‌‌‌ای منجر به کاهش قیمت کتاب شود زیرا دلیلی که برای افزایش قیمت کتاب عنوان می‌‌‌شد، گرانی و کمبود کاغذ بود. اما قیمت کتاب نه‌تنها کمتر نشده بلکه در مقایسه با ماه گذشته رشد هم داشته است. میانگین قیمت کتاب در ماه پایانی پاییز به ۶۲‌هزار تومان رسیده است. نگاهی به آمار نشر در ماه‌های پیش نشان می‌دهد که متوسط قیمت کتاب از ۷۲‌هزار تومان در مهر ماه به ۶۰‌هزار تومان در آبان رسیده بود و حالا با توجه به توزیع کاغذ دولتی و الزام وزارت ارشاد بر تغییر قیمت‌ها، ‌‌‌ میانگین قیمت کتاب نه‌تنها کاهش نیافته، ‌‌‌ بلکه ۲‌هزار تومان هم بیشتر شده است.

  چه کسانی و چقدر یارانه گرفتند؟

در ۲روز گذشته فهرستی از بیش از ۲۰۰ ناشر خصوصی و دولتی در شبکه‌‌‌های اجتماعی منتشر شده که گفته می‌شود از تیر ۹۸ تا اسفند ۹۹، بیشتر از هزار بند کاغذ دولتی دریافت کرده‌‌‌اند. هر ۱۲ بند کاغذ، ‌‌‌برای انتشار یک کتاب ۲۰ صفحه‌‌‌ای در تیراژ ‌هزار جلد کفایت می‌کند. به گفته برخی کارشناسان، حجم بسیار زیاد کاغذ دولتی که میان همه ناشران توزیع شده، دست‌کم باید میانگین قیمت کتاب را در سال‌جاری تا حد قابل‌توجهی (۲۰ تا ۴۰‌درصد) کاهش می‌‌‌داد. پرسش‌‌‌های بسیاری درباره وضعیت نشر کتاب در ایران در شبکه‌‌‌های اجتماعی مطرح شده است. آیا ناشران در پشت جملات و گزاره‌‌‌هایی چون «کتاب نخواندن ایرانیان» و «فروش نرفتن کتاب» پنهان شده‌‌‌اند؟ این موضوع نیاز به بررسی و پیگیری دقیق‌‌‌تری دارد.

  آمارهای نشر در آذرماه

آمارهای نشر در آذرماه نشان می‌دهد که۱۱‌هزار و ۵۷۶ عنوان کتاب منتشر شده است که از این تعداد ۷‌هزار و ۲۷۷ عنوان تالیف و ۳‌هزار و ۲۹۹ عنوان ترجمه بوده است. ناشران تهرانی ۸‌هزار و ۲۳۲ کتاب و ناشران شهرستانی ۳‌هزار و ۳۴۴ عنوان کتاب منتشر کرده‌‌‌اند. شمار کتاب‌‌‌های چاپ اول ۷‌هزار و ۳۴۹ عنوان و تجدید چاپی نیز ۴‌هزار و ۴۲۷ عنوان بوده است. بیشترین آمار انتشار کتاب مربوط به حوزه ادبیات با ۲‌هزار و ۲۱۶ عنوان بوده است. در این میان ‌هزار و ۵۸۱ عنوان کتاب تألیفی و ۶۳۵ عنوان ترجمه بوده است. همچنین شمار چاپ اولی‌‌‌ها ‌هزار و ۴۸۵ عنوان و تجدید چاپی‌‌‌های حوزه ادبیات ۷۳۱ عنوان بوده است؛ از سوی دیگر شمارگان متوسط کتاب در حوزه ادبیات ۷۵۳ عنوان و میانگین قیمت نیز ۶۳‌هزار و ۷۰۰ تومان بوده است. بیشترین آمار نشر بعد از ادبیات کودک و نوجوان با‌هزار و ۵۸۳ عنوان کتاب، علوم اجتماعی با‌هزار و ۵۴۲ عنوان و علوم عملی با ‌هزار و ۳۴۹ عنوان کتاب قرار دارند و کمترین آمار نشر نیز مربوط به حوزه کلیات با ۱۴۳ عنوان بوده است. در حوزه کتاب کودک و نوجوان ۸۹۹ عنوان کتاب تألیفی و ۶۸۴ عنوان ترجمه منتشر شده است. شمار کتاب‌‌‌های چاپ اول ۷۷۴ عنوان و شمار تجدید چاپی‌‌‌ها ۸۹ عنوان بوده است. میانگین شمارگان کتاب در حوزه کودک و نوجوان نیز ‌هزار و ۸۰۲ عنوان و میانگین قیمت ۳۴‌هزار و ۶۷۸‌هزار تومان بوده است.