یونسکو به زودی تصمیم میگیرد
رقابت با همسایهها در ثبت خوشنویسی
البته برای ثبت ملانصرالدین دست، زیاد است. از کشورهای عربی تا کشورهای منطقه قفقاز، افغانستان، پاکستانیها، بوسنیاییها، هندیها و... همه خریدارش هستند. این رشته سر دراز دارد. فردوسی را هم افغانستان ادعا کرده است. افغانستانیها در کنار بیهقی پوریای ولی را هم خواستهاند البته! از دیگر سو کشورهای عربی هم خیام را ادعا کردهاند هم شهرزاد قصهگو را! آذربایجان هم ادعا کرده که نظامی گنجوی باید به نام این کشور در یونسکو ثبت شود. بسیاری دیگر از میراثهای ایرانی هم البته گویا معارض دارد. یکی از این نمونهها، هنر خوشنویسی است. هنری که همزمان ترکیه و ۱۶ کشور عربی هم خواستارش شدهاند. شانزدهمین جلسه کمیته بینالدول محافظت از میراث فرهنگی ناملموس ۱۳ تا ۱۸ دسامبر ۲۰۲۱ (۲۲ تا ۲۷ آذر ۱۴۰۰) در مقر سازمان یونسکو در پاریس برگزار میشود. در این جلسه قرار است درباره پرونده کشورها در حوزه خوشنویسی تصمیمگیری شود.
ایران پروندهای را با عنوان «برنامه ملی پاسداری از هنر سنتی خوشنویسی در ایران» به اجلاس فرستاده و البته ترکیه و کشورهای عربی هم پروندههایی به ترتیب باعنوان «حسنخط، هنر باستانی خوشنویسی اسلامی» و «خوشنویسی عربی، دانش، مهارت و شیوهها» ارسال کرده و منتظر پاسخند. آیا این بار هم قرعه به نام کشور دیگری میافتد؟ از جمله حاضران در نشست معرفی اقدامات انجامشده درباره «برنامه ملی پاسداری از هنر سنتی خوشنویسی در ایران» که پیش از ارسال پرونده به یونسکو برگزار شد، غلامحسین امیرخانی بود؛ خوشنویسی که در سال ۱۳۹۸ نامش بهعنوان گنجینه زنده بشری در خط نستعلیق در فهرست ملی نادرهکاران میراثفرهنگی ناملموس به ثبت رسید و گنجینه زنده بشری بهشمار میآید. امیرخانی با بیان اینکه هنر خوشنویسی یک هنر ایرانی و متعلق به گستره ایران فرهنگی است، گفته: در قرون گذشته، نفوذ و حضور ایران فرهنگی در شرق، در شبهقاره هند به وضوح قابل مشاهده بود و نمونهاش اثر بینظیر تاجمحل بهعنوان نمونه عالی معماری ایرانی و خط نستعلیقی که در پیشانی آن عمارت بسیار زیبا قرار دارد، است یا در غرب، در ترکیه، در استانبول که خود شهر را تقریبا میتوان موزه نامید، در بناهای دولتی، در موزهها، در سقاخانهها خط نستعلیق بهعنوان شناسنامه ساختمان و مکان دیده میشود. این جریانی است که از هر زاویهای به آن نگاه کنید طبیعی است که باید بهعنوان شناسنامه ایران شناخته شود.»