جدا مانده از سرزمین مادری
امروز زادروز امینالله حسین است
امینالله (آندره) حسین در سال ۱۲۸۴ شمسی در سمرقند و به روایتی در عشق‌آباد ترکمنستان از مادری ایرانی و پدری قفقازی زاده شد. او در خردسالی با خانواده خود به روسیه مهاجرت کرد و تحصیلات مقدماتی را تا سال ۱۹۱۷ در پتروگراد گذراند. سپس برای تحصیل در رشته پزشکی به آلمان رفت؛ ولی از آنجا که از کودکی با موسیقی آشنا شده بود این رشته را رها کرد و در اشتوتگارت و برلین به فراگیری جدی موسیقی پرداخت. حسین چندی بعد آلمان را نیز ترک کرد و به فرانسه رفت و در کنسرواتوار معروف پاریس به ادامه تحصیل پرداخت.
او در واقع نخستین ایرانی است که از این کنسرواتوار در رشته آهنگ‌سازی فارغ‌التحصیل شده و در همان زمان بود که نام «آندره» را برگزید. امینالله حسین با اینکه بیشتر عمر خود را در خارج از ایران گذراند؛ اما به ایران و موسیقی ایرانی عشق می‌ورزید.نقل شده است که یک روز برای دیدن فیلمی به نام «خرابه‌هاى تخت‌جمشید» به سینما رفت و وسط سالن بلند شد و داد زد من این خرابه‌ها را به صدا درمی‌آورم و بعدها سمفونی «خرابه‌هاى تخت‌جمشید» را نوشت که به نام پرسپولیس مشهوراست.ناشر کمپانی فرانسوی، «لوسین مایار» روی صفحه‌ای که شامل سمفونی پرسپولیس است، «حسین» را این‌گونه می‌ستاید: «او، همانند یک مُغ و به لطف و قریحه آهنگ‌سازی خویش خط سیری را که روشنایی روز طی می‌کند، پشت سر گذاشته‌است. در طنین نوشته‌های او، بازتاب پرستش خورشید کهن را می‌توان یافت. حسی از افسون تمدنی دیرینه سال، در سراسر کارهای او موج می‌زند. او موسیقیدانی است که ریشه‌ها را جست‌وجو می‌کند و ارزش‌های جاری در شعر ایران بزرگ را تمیز می‌دهد.»
یکی دیگر از کارهای مشهور این آهنگ‌ساز سمفونی «آریا» است که آن را در سال ۱۹۷۶ نوشت. این اتفاق همزمان با سفرش به ایران رقم خورد. کشوری که پیش از آن هرگز ندیده بود و بعد از آن سفر هم دیگر ندید. شاید سمفونی«آریا» یادگار فرزندی بود برای وطن مادرش.او روی جلد این سمفونی نوشته است: «من این سمفونی را برای کشورم ایران ساخته‌ام که دارای گذشته‌ای پرافتخار است و نیز به آن دلیل که عاشقانه دوستش دارم. دلم می‌خواست که در این اثر، از سوز غم‌ها و شور شادی‌های آن سرزمین حکایت‌ها بازگویم. این را می‌دانم که شاعران در این‌باره به شیوایی سخن گفته‌اند. من نیز می‌خواستم که با زبان موسیقی، وظیفه خود را نسبت به کشورم ادا کنم.
امینالله حسین علاوه بر تسلط بر موسیقی غربی به موسیقی ایرانی نیز تسلط کامل داشت. تار را در حد استادی می‌نواخت و فارسی را به خوبی صحبت می‌کرد و می‌نوشت. بهترین آثار او یا تم ایرانی دارند یا داستان ایرانی یا هر دو. موسیقی امینالله حسین را می‌توان موسیقی رمانتیک ملی به‌شمار آورد.روبر حسین بازیگر، کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس مطرح جهان فرزند اوست. امینالله برای بسیاری از آثار پسرش آهنگ نوشته است و شاید همین باعث شد نامش سال‌ها به عنوان آهنگ‌ساز برجسته فیلم مطرح شود و از این راه امرار معاش کند.امینالله حسین ۱۸ مرداد ۱۳۶۲ پس از یک دوره بیماری در ۷۸سالگی در پاریس درگذشت و روزنامه‌های مطرح فرانسوی درباره اش نوشتند. فیگارو نوشت که مراسم خاکسپاری «آندره حسین» در نهایت سادگی و فقط با حضور افراد خانواده و نزدیک‌ترین دوستانش برگزار شد.
