بزرگ‌ترین بازار آثار هنری ایران ساعت‌های پر‌حاشیه‌ای را پشت‌سر گذاشت
رکورد پرسش‌برانگیز در حراج تهران
تابلوی 5/ 12 میلیاردی آیدین آغداشلو
اما بیش از خبر رکوردشکنی، اعتراض‌ها به چنین اتفاقی در حراج تهران بود که در رسانه‌های رسمی و شبکه‌های اجتماعی چرخید. معترضان معتقد بودند با توجه به حواشی متعددی که در ماه‌های اخیر پیرامون این نقاش وجود داشته، ارائه اثر او و رکوردشکنی‌اش در حراج تهران با هدف اعاده حیثیت او انجام شده است. نکته جالب اینکه یک اثر از همین نقاش در حراج سال ۹۸ تهران به قیمت ۸۵۰ میلیون تومان فروش رفته بود. یعنی نزدیک به ۱۵ برابر کمتر از رکورد امسالش. رکورد قبلی حراج تهران متعلق به تابلویی از سهراب سپهری، نقاش و شاعر معاصر بود که پنج میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان فروخته شد. اما از این پس، رکورددار این حراج آیدین آغداشلو است با قیمتی که بیش از دو برابر رکوردشکن قبلی است. در دو روز گذشته برخی منتقدان ادعا کرده‌اند رکورد ۵/ ۱۲ میلیاردی اثر آغداشلو به شکلی غیرواقعی و از سوی اسپانسر حراج ثبت شده و در واقع خریدار این تابلو خود اسپانسر حراج بوده است.در واقع آنها معتقدند حراج تهران که ارتباط و تعامل دیرینه‌ای با آیدین آغداشلو دارد، با چنین کاری خواسته از او در مقابل حاشیه‌ها و تهمت‌ها اعاده حیثیت کند؛ هرچند تا زمان نگارش این گزارش، سندی در این باره منتشر نشده است، برگزارکنندگان حراج تهران نیز نسبت به این انتقادهای گسترده واکنش رسمی نداشته‌اند. اما این همه ماجرا نبود. در واقع انتقاد به حضور اثری از آیدین آغداشلو در حراج تهران و قیمت بالای چکش خوردنش تنها بخشی از حاشیه‌ها بود. بخش دیگر ادعاهایی درباره احتمال کپی بودن اثر اوست. بر همین اساس تصویری نیز در میان کاربران چرخید که گران‌ترین اثر سیزدهمین حراج تهران را کپی از روی اثر پیرو دلا فرانچسکو با نام «دوک و دوشس» می‌دانستند. هر دو اثر دو لتّی هستند و در هر لت تصویری نیمرخ را نشان می‌دهند که روبه‌روی هم قرار گرفته‌اند. در مقابل این منتقدان و معترضان، تعدادی از کاربران هم به دفاع از آغداشلو برخاسته و عنوان کردند که ادعاهای مطرح‌شده درباره او رسمیت ندارد، زیرا به اثبات نرسیده و خود آغداشلو نیز آنها را رد کرده است.علیرضا سمیع‌آذر مدیر حراج تهران نیز در گفت‌وگویی که سال ۹۷ با خبرگزاری مهر انجام داده درباره جعل آثار از سوی آغداشلو گفته بود: «این صحبت به کلی بی‌اساس است و آیدین آغداشلو هرگز چنین کاری نکرده و نمی‌کند. او نیازی به جعل ندارد. در مورد مساله آثار جعلی نیز باید بگویم مراجع دولتی و ناظر باید به این موضوع رسیدگی کنند زیرا ما هم از این بابت خیلی آسیب می‌بینیم. جعلی بودن آثار هنری هیچ نفعی برای حراج تهران ندارد و حتی اگر به اصل بودن یک اثر صد درصد اطمینان داشته باشیم ولی شایعه‌ای پشت آن باشد، آن اثر در حراج تهران جایی ندارد چون آن شایعه دامن کل حراج را می‌گیرد.» با این همه همچنان انتقادهای اخیر به حراج تهران بی‌پاسخ مانده است.
حاشیه قدیمی حراج
باز شدن پای موضوع حراج تهران به شبکه‌های اجتماعی، آتش حاشیه‌های همیشگی درباره قیمت‌گذاری آثار را دوباره شعله‌ور کرد. اما این بار دامنه حاشیه‌ها بسیار وسیع‌تر از گذشته بود. برخی از کاربران معتقدند قیمت‌گذاری در حراج تهران غیرواقعی و عمدتا معطوف به بازاریابی در حراج‌های خارجی است. اما برخی از کارشناسان معتقدند آثار هنرمندان مطرح ایرانی در جهان که در حراج تهران عرضه می‌شود، بر اساس معادلات بازار، ارزش بیشتری از آثار سایر هنرمندان کمتر شناخته شده دارد و طبیعتا با توجه به ارزش این آثار در حراج‌های خارجی، تقاضا برای خریداری آنها بیشتر شده و طبیعتا قیمت آنها نیز افزایش می‌یابد.
با توجه به اینکه این بار برگزاری سیزدهمین حراج تهران حواشی گسترده‌تری داشته و مجوز برپایی این حراج از سوی وزارت ارشاد صادر می‌شود، به نظر می‌رسد بررسی و نظارت بر مسائل پیش‌آمده از سوی نهادهای قانونی ناظر می‌تواند شفافیت را به این حوزه برگرداند و دست‌کم بازار شایعه‌ها و ادعاها را کم‌رونق کند. هرچند تاکنون مقام‌های رسمی اظهارنظری درباره حواشی این حراج نکرده‌اند، اما باید منتظر ماند و دید این بار قرار است واکنش صریح و شفاف‌تری صورت گیرد یا همچنان تنش در دنیای مجازی ادامه خواهد یافت.سیزدهمین دوره فروش تهران روز ۲۶ دی ماه با ارئه ۱۱۰ اثر و ثبت رکورد ۸۷ میلیارد و ۹۴۲ میلیون تومانی به پایان رسید. این رکورد فروش بیش از دو برابر رکورد ۴۲ میلیارد تومانی این حراج است.
