۹۰ درصد از مبادلات مالی بازار هنرهای تجسمی کاهش یافت
شکست بزرگ حراج‌های هنری از کرونا
از ابتدای ماه آوریل و مه (فروردین و اردیبهشت) همه‌گیری ویروس کرونا باعث تعطیل شدن کامل فعالیت‌های هنری شد. حراج‌ها، آرت‌فرها و نمایشگاه‌های هنری یا به تعویق افتادند یا به رویدادهای آنلاین تبدیل شدند. فروش آثار هنری کاهش یافت و گالری‌ها سعی کردند از طریق فضاهای مجازی فعالیت خود را پی بگیرند، اما درآمد حاصل از اینگونه فعالیت‌ها به شدت روند کاهشی اقتصاد هنر را نشان می‌دهد و بسیاری از مشاغل اقتصادی هنر را با تعطیلی روبه‌رو کرده است.
برخلاف سایر بخش‌های اقتصادی حوزه هنر مانند موسیقی، بازار قرون وسطایی هنرهای تجسمی برای انطباق با دوران دیجیتال و آنلاین بسیار کند بوده است. منحصربه‌فرد بودن آثار این حوزه، باعث شده است تا مجموعه‌داران از خرید آثار هنری غیرحضوری و از طریق وب‌سایت‌ها اجتناب کنند؛ مخصوصا در مورد آثار هنری گران‌قیمت. اما اکنون بخش تجاری اقتصاد هنر در تلاش است مجموعه‌داران را ترغیب کند تا هزاران و حتی میلیون‌ها دلار خود را به‌صورت آنلاین خرج کنند.
تغییر یک سبک زندگی
چنان‌که خبرگزاری هنرآنلاین به نقل از نیویورک‌تایمز نوشته است آنچه امروز قابل بررسی است، مجموعه‌داران جوان آثار هنری و دارای تفکر دیجیتالی به میزان قابل توجهی پذیرای خریدهای آنلاین هستند، البته در سطوح آثار نسبتا کم‌قیمت؛ در مقابل مجموعه‌داران باتجربه و آگاه به بحران‌های اقتصادی به نسبت محتاط‌‌تر عمل می‌کنند و این موضوع باعث می‌شود که دنیای‌اقتصاد هنر کمتر در گردش باشد.
گزارش هنر بازل و یوبی‌اس (وابسته به شبکه بانکی سوئیس) تخمین زده که مجموعه‌داران هنری با حداقل یک میلیون دلار نقدینگی در سال ۲۰۱۹ به‌طور میانگین در هفت نمایشگاه هنری و تقریبا در همین تعداد نمایشگاه‌های فروش آثار هنری شرکت کرده‌اند؛ چیزی که به یک سبک زندگی تبدیل شده بود. البته در کنار آن هزینه‌های میلیارد دلاری این تجارت، مانند پروازهای بین‌المللی، هتل‌ها و صنعت گردشگری هم پایه‌گذاری شده بود.
در شرایط کنونی اما برخی از گالری‌ها بازگشایی شده‌اند. حراج‌های زنده در شهرهایی از جمله برلین، پاریس و هنگ‌کنگ آغاز شده و برگزارکنندگان برخی از نمایشگاه‌ها امیدوارند که رویدادهای زنده آنها، بتواند در پاییز از سرگرفته شود. اما درحال‌حاضر نیز شاهد هستیم که سازمان‌دهندگان نمایشگاه‌هایی همچون هنر بازل که به‌عنوان پرچمدار اقتصاد هنر شناخته می‌شود، هفته گذشته برگزاری این رویداد در سال ۲۰۲۰ را لغو کردند و فقط نمایشگاه آنلاین خود را در ماه ژوئن برگزار می‌کنند.
اما با در نظر گرفتن این موضوع که بسیاری از محدودیت‌های مربوط به شیوع ویروس کرونا هنوز هم وجود دارد، تقریبا این عرصه دیجیتال و فضای مجازی است که می‌تواند اقتصاد هنر را درحال حرکت نگه دارد و تنها راه برای ماندن در این تجارت است. از سویی دیگر گزارش‌های بازل و یوبی‌اس، تخمین می‌زنند که معاملات آنلاین هنری تنها می‌توانند ۹ درصد از فروش جهانی ۱/ ۶۴ میلیارد دلاری سال گذشته را تکرار کنند.
افت ۹۲ درصدی فروش حراج‌های هنری
عدم تمایل کلکسیونرها برای ارائه آثار استثنایی به‌صورت آنلاین و خرید کمتر آنها، منجر به کاهش چشمگیر در اقتصاد هنر در طول همه‌گیری کرونا شده است. در ماه آوریل (فروردین) برنامه‌های فروش حراج‌خانه‌های ساتبی، کریستی و فیلیپس برای اولین بار به شکل آنلاین برگزار شد؛ اما براساس داده‌های ارائه شده توسط بنیاد Pi- Ex که یک شرکت تحلیلی بازار هنر مستقر در لندن است، درآمد کل این حراج‌ها تنها ۴۴ میلیون دلار بوده که ۹۲ درصد کمتر از فروش معادل آنها در سال گذشته است.
اما با این وجود اقتصاد آنلاین هنر درحال‌حاضر تنها راه برای خرید مجموعه‌داران است، اگرچه آستانه آن بسیار پایین‌تر از حراجی‌های زنده و نمایشگاه‌ها است.
در تاریخ ۲ ژوئن حراج ساتبیز یک اثر هنری از ایوان آیوازوفسکی (Ivan Aivazovsky) را به مبلغ ۸/ ۲ میلیون دلار به فروش رساند و رکوردی برای یک نقاشی در یک حراج آنلاین رقم زد، اما این موضوع فاصله بسیاری از رکورد ۸/ ۴۸ میلیون دلار این حراج دارد. دیوید بروئر- ویل (David Breuer- Weil) مجموعه‌دار ۵۴ ساله از لندن می‌گوید: «فکر می‌کنم بسیاری از جوانان ۲۰ تا ۴۰ ساله از خرید آنلاین هنر خوشحال‌تر از کلکسیونرهای باتجربه‌تر هستند، اما من همیشه از خرید به‌صورت آنلاین خوشحال بوده‌ام.» او یکی از معدود کلکسیونرهای بازار هنر است که برای فعالیت زنده و آنلاین در اقتصاد هنر به یک اندازه ارزش قائل است.
آقای بروئر- ویل که اخیرا از یک حراجی، اثری نقره‌ای متعلق به قرن چهاردهم اسپانیا را به قیمت ۴۵۰/ ۳ میلیون دلار به‌صورت آنلاین خریداری کرده است، گفت: «شرایط قفل بودن فعالیت زنده در اقتصاد هنر به مجموعه‌داران فرصت داده تا قطعاتی که قبلا از دست داده‌اند را جست‌وجو کنند. من اگر چند ساعت وقت برای جست‌وجوی آنلاین نگذاشته بودم، این اثر را از دست می‌دادم. برای همین فکر می‌کنم مجموعه‌داری بیشتر و بیشتر به سمت فضای مجازی و اینترنت می‌رود.»
اما باید توجه داشت که هنوز هم بسیاری از مجموعه‌داران قدیمی در تجارت آنلاین حضور ندارند و این موضوع باعث شکاف نسلی در فرهنگ مجموعه‌داری شده است و تا زمانی که این افراد به تجارت آنلاین روی نیاورند به‌نظر می‌رسد که اقتصاد هنر شکاف جدی در آمار فروش خواهد داشت.
