بازار کتاب از شنبه هفته آینده رونق نسبی می‌گیرد
بازگشت طرح فصلی فروش کتاب
کار به جایی رسید که با وجود ده‌ها نهاد فرهنگی بزرگ در کشور که همه بودجه‌های دولتی چندین میلیاردی هم دارند، بار مالی برگزاری این طرح در پاییز پارسال بر دوش شهرداری‌ها افتاد تا یکی، دو میلیارد تومان برای برگزاری طرحی که رضایت عمومی و موفقیت بزرگی کسب کرده بود جمع شود. شهرداری‌های تهران و مشهد در ابتدای امر خواستار برگزاری طرح در دو شهر تهران و مشهد شدند و هزینه‌ها را نیز تقبل کردند اما نکته این بود که طرح فروش فصلی کتاب دیگر ملی نبود و بدتر از آن، فاصله طبقاتی نیز کم کم داشت به اجرایش وارد می‌شد. تا اینکه سرانجام وزارت ارشاد با وجود مخارج بسیارش، به اجرای طرح پاییزه کمک کرد تا طرح به‌صورت ملی برگزار شود. این طرح هر سال در سه دوره زمانی یعنی در تابستان، پاییز و عید نوروز برگزار می‌شد. پیش از گسترش بیماری کرونا در ایران، احتمال برگزاری طرح عیدانه فروش کتاب نیز وجود داشت اما با گسترش این بیماری و ایجاد ممنوعیت‌های تردد در سطح شهرها و تعطیلی کتابفروشی‌ها عملا امکان برگزاری وجود نداشت.
اما قرنطینه خانگی و ممنوعیت بازگشایی بسیاری از فروشگاه‌ها از جمله کتابفروشی‌ها در بازه زمانی بیش از یک ماه، زیان مالی بسیاری را متوجه فروشندگان کتاب کرد. بسیاری از کتابفروشی‌ها به ویژه در شهرهایی با جمعیت کمتر شرایط بسیار دشواری را تجربه کردند. نکته آنکه بازگشایی کتابفروشی‌ها در دو، سه هفته اخیر نیز نتوانسته چندان که باید و شاید چرخ مالی این بنگاه‌های کوچک را به حرکت درآورد. در چند روز اخیر نیز گزارش‌های بسیاری از زیان مالی کتابفروشان و همچنین ایده‌هایی برای حمایت از فعالیت مجدد آنها در رسانه‌ها منتشر شده بود. با این مقدمه برگزاری طرح فروش فصلی این بار با نام «بهارانه کتاب» بیش از همیشه مورد توجه قرار گرفته است. طرحی که از شنبه پیش رو دوباره بازار کتاب را با رونقی نسبی مواجه خواهد کرد. این طرح از روز شنبه، ۲۰ اردیبهشت همزمان با ولادت امام حسن مجتبی (ع) تا سه‌شنبه، ۳۰ اردیبهشت ماه در کتابفروشی‌های عضو طرح در سراسر کشور برگزار می‌شود.
جزئیات طرح
چنان که از خبر رسمی مربوط به اجرای طرح برمی آید، کل بودجه برگزاری طرح دو میلیارد تومان است. با توجه به اینکه این دو میلیارد تومان عمدتا خرج تخفیف‌های ۲۰ درصدی می‌شود، یعنی در بهترین حالت ممکن، دولت به خرید کتاب در کشور به ارزش ۱۰ میلیارد تومان کمک کرده است. یا به بیان دیگر کمک کرده تا چرخش مالی کتابفروشی در کل کشور ۱۰ میلیارد تومان بیشتر شود.
نیکنام حسینی‌پور مدیرعامل خانه کتاب در این باره گفته: با توجه به مضیقه مالی دولت و به تبع آن وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، این میزان یارانه با توجه به دغدغه معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره کتابفروشان درنظر گرفته شده است. یارانه اختصاصی به هر کتابفروشی قبل از شروع طرح اعلام خواهد شد و این اعتبار به دلیل محدودیت‌های مالی به هیچ عنوان قابل تمدید نخواهد بود، بنابراین مدیریت این اعتبار بر عهده خود کتابفروشان است.
اما نکته دیگر آن است که با توجه به اهمیت رعایت پروتکل‌های بهداشتی در شرایط شیوع و گسترش ویروس کرونا و به‌منظور رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی، خریدهای غیرحضوری نیز با ثبت اطلاعات مربوطه در پنل از سوی کتابفروشی‌ها پوشش داده می‌شود. همچنین مدیریت پروتکل‌های بهداشتی در زمان اجرای طرح بر عهده واحدهای صنفی، شهروندان و خریداران کتاب خواهد بود.
در این دوره از طرح «بهارانه کتاب۹۹» سقف مجاز خرید برای هر خریدار ۱۵۰ هزار تومان است و خریدار می‌تواند در چند نوبت و از چند کتابفروشی، علاوه بر کتاب‌های عمومی و کودک و نوجوان، کتاب‌های دانشگاهی را با ۲۰ درصد تخفیف از کتابفروشی‌های عضو طرح خریداری کند.
نکته دیگر آن است که کتابفروش‌ها نیز می‌توانند در صورت تمایل تا ۵۰ درصد در تامین هزینه یارانه‌های این طرح مشارکت کنند. جزئیات مربوط به همیاری کتابفروش‌ها هنوز منتشر نشده است. نکته جالب‌تر اینکه کتابفروشی‌های عضو طرح‌های قبلی خانه کتاب برای تایید شرکت در طرح «بهارانه کتاب ۹۹» به ثبت نام مجدد نیاز ندارند و کافی است با مراجعه به پنل کاربری خود شرایط شرکت در طرح را تایید و اطلاعات خود را کنترل و ویرایش کنند. همچنین مدت زمان تسویه‌حساب طرح «بهارانه کتاب ۹۹» دو هفته پس از پایان طرح است و کنترل و نظارت در طول طرح بر عهده خود کتابفروشان خواهد بود.
