فیلم کیانوش عیاری دوباره رفع توقیف شد
سرنوشت سیزیف‌وار «خانه پدری»
در ۱۰ سالی که از زمان ساخت این فیلم می‌گذرد بارها و بارها خبرهایی درباره اکران یا توقیفش منتشر شده است. بحث‌ها و جدل‌های بسیاری میان سینماگران، سیاستمداران، رسانه و کاربران شبکه‌های اجتماعی درباره فیلم درگرفته و موضع‌گیری درباره آن به مرز میان بسیاری از گروه‌های فکری و سیاسی تبدیل شده است. فراوانی حاشیه‌های این فیلم و بسامد بالای بحث‌ها درباره‌اش باعث شده تا حساسیت جامعه نسبت به آن و همچنین جذابیت فیلم برای سینمادوستان صدچندان شود. نکته جالب آن است که اکران محدود و کمتر از یک هفته‌ای فیلم در دو بازه زمانی دی ماه ۹۳ و آبان ۹۸ باعث شد تا فروشش به نیم میلیارد تومان نزدیک شود که در نوع خود رقم قابل توجهی است. با این حال شمار قابل توجهی از مخاطبان فیلم پس از تماشای آن نقدهایی نه چندان مثبت در شبکه‌های اجتماعی منتشر کردند. باری به هر حال فیلم پس از توقیف ناگهانی‌اش که به دستور دادستان دادسرای فرهنگ و رسانه اتفاق افتاد، از پرده‌ها پایین کشیده شد و دوباره در محاق ممنوعیت گرفتار شد. اما دو هفته پس از این رخداد، پس از دستور رئیس قوه‌قضائیه برای بررسی‌های لازم درباره رفع توقیف فیلم، خبر رسید که فیلم دوباره اکران می‌شود. اگرچه به نظر می‌رسد این آخرین تصمیم درباره اکران فیلم وقطعی است اما تجربه اکران پیشین فیلم نشان داد که همواره امکان مخالفت برخی گروه‌ها و افراد با اکران این فیلم وجود دارد و خیلی بعید نیست که «خانه پدری» پرحاشیه عیاری دوباره در چرخه توقیف و اکران گرفتار شود. شاید به همین دلیل باشد که پس از اکران مجدد آن برخی از نهادهای صنفی سینمایی با نوشتن بیانیه‌هایی تلاش دارند تا فضا را برای ادامه اکران فیلم آماده کنند. بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی، منتقدان فیلم و کارشناسان سینما در واکنش‌هایشان به خبر رفع توقیف این فیلم از بیانیه اعتراضی سینماگران که پیش از این منتشر شد، یاد کرده‌اند و این موضع‌گیری سینماگران را در رفع توقیف فیلم موثر توصیف کرده‌اند.
جزئیاتی درباره رفع توقیف
پیش از ظهر روز گذشته معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی از رفع توقیف فیلم «خانه پدری» و اکران مجدد آن خبر داد و گفت: به تازگی نامه دادستانی تهران مبنی‌بر رفع توقیف این فیلم را دریافت کردیم. سیدمحمدمهدی طباطبایی‌نژاد با قدردانی از تدبیر ریاست محترم قوه‌قضائیه جهت دستور ویژه رسیدگی برای رفع توقیف فیلم «خانه پدری» گفت: بدون شک این تدبیر ایشان و همکاری‌های مسوولان قوه‌قضائیه در اجرای آن به انسجام و همدلی جامعه سینمایی کشور کمک می‌کند.
وی ادامه داد: از اولین ساعاتی که این اتفاق برای فیلم افتاد وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی، شخصا موضوع را دنبال کردند و رایزنی‌های لازم با رئیس محترم قوه‌قضائیه انجام شد و با همت ایشان به نتیجه رسید. از آقای کیانوش عیاری هم سپاسگزاریم که در سه، چهار روز اخیر همراهی‌های لازم را معمول داشتند که به اکران مجدد فیلم کمک کرد.
معاون سازمان سینمایی با بیان اینکه نمایش «خانه پدری» مثل سابق با رده‌بندی سنی ۱۵+ و محدودیت سالن نمایش از امشب ادامه پیدا می‌کند گفت: بلیت‌فروشی این فیلم از ساعاتی دیگر مجددا در سامانه فروش برخط بلیت، فعال خواهد شد. البته این مقام مسوول اشاره نکرد که منظورش از «همکاری‌های لازم» از سوی کیانوش عیاری چه بوده است و آیا احتمالا بخش‌های دیگری از فیلم دوباره حذف شده است یا خیر؟ پیش از این برخی از پلان‌های فیلم که عنوان شده حاوی صحنه‌های خشونت‌آمیز بوده است از نسخه اکران فیلم حذف شده بود.
بیانیه کانون کارگردانان
همچنان که گفته شد، درپی رفع توقیف فیلم سینمایی «خانه پدری» کانون کارگردانان سینمای ایران بیانیه‌ای را منتشر کرد. اعضای این کانون در بیانیه‌ای که رسانه‌ای کردند، نوشتند: «کانون کارگردانان سینمای ایران اکران دوباره فیلم «خانه پدری» را به سینمای ایران تبریک می‌گوید. این کانون که تلاش برای رفع توقیف این فیلم را وظیفه صنفی خود می‌دانست از همان ابتدای توقف اکران «خانه پدری» به دور از جنجال، اقدامات لازم صنفی را برای حل مشکل به وجود آمده به کار بست و با افتخار تمام همراه فیلمساز برجسته کشورمان کیانوش عیاری بود. بدون شک نمایش مجدد «خانه پدری» دستاورد بزرگی برای سینمای ایران است، چرا که توقیف هر فیلم سینمایی به معنای جنایتی فرهنگی است. امیدواریم به زودی شاهد نمایش تک‌تک فیلم‌هایی باشیم که هر کدام بنا به مصلحتی پوچ توقیف شده‌اند.»
بازخوردها
اما همه ماجرا به خبر رفع توقیف و بیانیه کارگردانان خلاصه نمی‌شود. برخی از منتقدان سینمایی و کاربران شبکه‌های اجتماعی در واکنش به این اتفاق‌ها مواضع قابل‌توجهی گرفتند. خسرو نقیبی از منتقدان فیلم با بازخوانی گفته‌های معاون ارزشیابی وزیر ارشاد درباره خبر رفع توقیف، توجه مخاطبانش را به موضوع‌هایی نظیر «اکران محدود» فیلم و ... جلب کرده است. برخی روزنامه‌نگاران نیز از این تصمیم قوه‌قضائیه استقبال کرده و تعامل این قوه با وزارت ارشاد را برای پیشگیری از وقوع اتفاق‌های تلخ در فضای اکران سینماها مورد توجه قرار دادند و بسیاری از کاربران نیز با موضع‌گیری‌های اخیر محمدحسین لطیفی و برخی از فعالان رسانه در برنامه هفت شوخی کردند.
