مقایسه فروش کمدی‌ها در سه سال پیاپی

در طول سال ۱۳۹۴، ۵۷ فیلم سینمایی اکران شدند که از این تعداد ۱۳ فیلم در ژانر کمدی بودند. در مجموع، بیش از ۶۷ میلیارد تومان دریافتی سینما در این سال بوده که از این میزان ۲۰ میلیارد تومان از فروش فیلم‌های کمدی حاصل شده است. با این وصف می‌توان گفت حدود یک‌سوم از فروش فیلم‌ها در سال ۹۴ حاصل فروش فیلم‌های کمدی بوده است. در میان فیلم‌های اکران شده در سال ۹۴، ۵ فیلم پرفروش سینمایی سال به ترتیب فیلم‌های «محمد رسول الله(ص)» ساخته مجید مجیدی، «نهنگ عنبر۱» به کارگردانی سامان مقدم، «ایران برگر» ساخته مسعود جعفری جوزانی، «در مدت معلوم» به کارگردانی وحید امیر خانی و «کوچه بی‌نام» ساخته هاتف علیمردانی بودند که از این تعداد، ۳ فیلم به ژانر کمدی اختصاص داشتند.

در سال ۱۳۹۵، ۶۰ فیلم در سینماهای کشور روی پرده رفتند که از این تعداد ۱۱ فیلم کمدی بودند. سینمای کشور در سال ۹۵ به‌طور کلی حدود ۱۷۰ میلیارد تومان فروش داشته‌ که از این میزان بیش از ۵۰ میلیارد تومان از فروش فیلم‌های کمدی به‌دست آمده است. در این سال نیز مانند سال ۹۴ حدود یک سوم از درآمد حاصل از گیشه سینما، از فروش فیلم‌هایی با مضمون کمدی بوده است. فیلم‌های سینمایی «فروشنده» به کارگردانی اصغر فرهادی، «من سالوادور نیستم» ساخته منوچهر هادی، «سلام بمبئی» به کارگردانی قربان محمدپور، «۵۰ کیلو آلبالو» ساخته مانی حقیقی و فیلم سینمایی «ابد و یک روز» به کارگردانی سعید روستایی جزو پرفروش‌ترین فیلم‌های سینمایی سال ۱۳۹۵ بودند و همان‌طور که مشاهده می‌شود، تنها ۲ فیلم از این ۵ فیلم کمدی بودند.

در ۶ ماه اول سال ۱۳۹۶، ۳۰ فیلم اکران شدند و از این تعداد ۹ فیلم سینمایی، کمدی بودند. به‌طور کلی تاکنون حدود ۱۰۰ میلیارد تومان از فروش فیلم‌های سینمایی در سال ۹۶ وارد چرخه اقتصادی سینما شده است که از این میزان حدود ۷۵ میلیارد تومان حاصل فروش فیلم‌های کمدی بوده که حدودا ۷۵ درصد از فروش ۶ ماهه را به خود اختصاص داده است.نمودارهای پیش رو به خوبی نسبت فروش فیلم‌های کمدی و غیرکمدی را نشان می‌دهد. همان‌طور که می‌بینید در ۶ ماه دوم امسال تعداد و نسبت فروش فیلم‌های کمدی در مقایسه با دو سال گذشته رشد بسیار چشمگیری داشته است.

چرا کمدی‌ها بیشتر می‌فروشند؟

در تحلیل استقبال ایرانیان از فیلم‌های کمدی، به شاخص‌ها و مولفه‌های مختلفی می‌توان اشاره کرد. شاید بتوان گفت که درآمد سرانه ایرانیان (در تهران حدود ۳۷ میلیون تومان و در شهرستان‌ها کمتر از ۲۷ میلیون تومان) معمولا کفاف مصرف فرهنگی را نمی‌دهد. از این رو مصرف فرهنگی (خرید کتاب، ‌آلبوم موسیقی، بلیت تئاتر، سینما و کنسرت موسیقی و...) عمدتا به عنوان یک تفریح و سرگرمی مطرح است. اختلاف نزدیک به ۱۰ میلیون تومانی درآمد سالانه میان شهرستانی‌ها و تهرانی‌ها، می‌تواند عامل مهمی در شکل‌گیری نگاه این دو نوع مخاطب به سینما باشد.

طبقه متوسط شهری در تهران عمدتا گرایش بیشتری به سینما به‌عنوان یک رسانه یا هنر دارد و طبقات شهری متوسط در شهرستان‌ها عمدتا سینما را به عنوان یک تفریح و سرگرمی می‌شناسند. گرچه این تفاوت حداقلی است و با توجه به پایین بودن میزان درآمد سرانه در هر دو گروه، جنبه تفریحی بودن سینما بسیار پررنگ‌تر از جنبه آگاهی‌بخشی، زیبایی‌شناسی و تحلیلی این رسانه است. همچنان‌که گفته شد مردم دوست دارند در اوقات تفریح و سرگرمی خود فیلم‌هایی را ببینند که اوقات خوشی برای آنان رقم بزند. فیلم‌های حادثه‌ای، ماجراجویانه، کمدی، ترسناک و... این هدف را تامین می‌کنند اما با توجه به ضعف نهادینه سینمای ایران در تولید فیلم‌های پرتحرک و ترسناک، تنها گزینه پیش‌رو سینمای کمدی است.

فرهنگ و هنر