مرگ نابغه معماها

«جان اَشبری» شاعر مطرح آمریکایی که تمام جایزه‌های مهمی ادبی کشورش را کسب کرده و با «تی.اس. الیوت» مقایسه می‌شد، درگذشت. به گزارش «ایسنا»، در همین رابطه گاردین نوشت: «جان اَشبری» شاعری که در سال ۱۹۷۶ با مجموعه‌ای از سروده‌هایش موفق به دریافت جایزه مهم «پولیتزر» شد، در سن ۹۰سالگی به مرگ طبیعی در نیویورک از دنیا رفت. «اَشبری» را نابغه معماها و شاعری مدرن می‌دانند که با شجاعت و پیشروی بدون مرز خود در عرصه زبان، شعر آمریکا را به قله‌ای درخشان رساند. نام او سال‌ها به عنوان کاندیدای جایزه نوبل ادبیات مطرح می‌شد. «خودنگاره در آینه محدب» مجموعه شعرهای سال ۱۹۷۵ او و از کتاب‌های نادری است که موفق شده هر سه جایزه مهم ادبیات آمریکا را به خود اختصاص دهد. این اثر جایزه «پولیتزر»، جایزه ملی کتاب آمریکا و جایزه حلقه منتقدان کتاب ملی آمریکا را برای «اَشبری» به ارمغان آورد.

مدال آزادی ریاست‌جمهوری آمریکا در سال ۲۰۱۱ به این شاعر اعطا شد و او به‌عنوان فردی که نوع شعرخوانی آمریکایی‌ها را تغییر داده، شناخته شد. «استفن برت» شاعر و استاد دانشگاه «هاروارد» او را با «تی.اس. الیوت» مقایسه کرده و «اشبری» را الگوی نیمی از شاعران انگلیسی‌زبان کنونی دانسته است. رئیس دپارتمان ادبیات دانشگاه «ییل» هم درباره او در روزنامه «نیویورک تایمز» نوشت: جایگاهی را که «اَشبری» طی ۵۰ سال گذشته در شعر آمریکا داشته، هیچ فرد دیگری نداشته است. هیچ شاعر آمریکایی، نه «ویتمن»، نه «پاوند»، چنین دایره لغت وسیعی نداشته است. سروده‌های این شاعر به شدت پیچیده و معماگونه بود و به خوانندگان توصیه می‌شود به جای سعی در درک معنای آنها از خواندن‌شان لذت ببرند.

در همین راستا، «اَشبری» در مصاحبه‌ای که سال ۲۰۰۸ با «آسوشیتدپرس» داشت، به شوخی گفت: اگر اسم فامیل من را به فعل تبدیل کنیم، «اَشبری کردن» به معنای «گیج کردن مردم تا سر حد جنون» است. این شخصیت فرهنگی، مترجم و منتقد نیز بود و نقدهای هنری خود را در روزنامه‌هایی چون «نیویورک هرالد تریبیون»، مجله «نیویورک» و «نیوزویک» و نقدهای شعرش را در «پارتیزان ریویو» به چاپ می‌رساند.«اَشبری» سال‌ها به کار تدریس پرداخت و در دانشگاه‌هایی چون «هاروارد» و کالج‌های «بروکلین» و «بارد» مشغول بود. او تا دهه ۱۹۵۰ بیش از ۳۰ کتاب منتشر کرده بود که شامل مجموعه شعر، مقاله، ترجمه و یک رمان می‌شد. اکنون بیش از ۲۰ مجموعه شعر از «جان اَشبری» به یادگار مانده است. او در مصاحبه‌ای گفته بود که به ندرت وقتی شعری را می‌سراید، آن را دوباره‌نویسی می‌کند.