ماراتن تصویری کاندیداها

فعالیت‌های انتخاباتی دور هفتم ریاست‌جمهوری در سال ۱۳۷۶ در حالی برگزار شد که در همان ایام پدیده تازه‌ای در عرصه تبلیغات شکل گرفت و نامزدهای ریاست‌جمهوری در آن دوره به ساخت فیلم‌های مستند از زندگی خود روی آوردند. سیدمحمد خاتمی، علی‌اکبر ناطق نوری، محمدمهدی ری‌شهری و رضا زواره‌ای چهار نامزدی بودند که به ترتیب جلوی دوربین‌های چهره‌هایی همچون سیف‌الله داد، بهروز افخمی، بهزاد بهزادپور، یوسف مناجاتی، رسول صدرعاملی و... نشستند و به روایتی مستند از زندگی خود پرداختند. بعد از آن دوره ساخت فیلم‌های تبلیغاتی یکی از بخش‌های مهم فعالیت‌های انتخاباتی نامزدهای ریاست‌جمهوری به‌شمار می‌آمد. اتفاقی که باعث شد سرنوشت محمود احمدی‌نژاد چهره ناشناخته انتخابات سال ۸۴ زیر و رو شود و روایت مستند زندگی‌اش بسیاری از مخاطبان را مجاب کند تا بر برگه‌های سپید رای نام او را بنویسند.

در آن دوره جواد شمقدری که فیلم‌سینمایی«توفان شن» را کارگردانی کرده بود به‌عنوان سازنده فیلم انتخاباتی محمود احمدی‌نژاد انتخاب شد و دوربینش را به محله‌های فقیرنشین شهر بردو انتظارهای مردم از دولت را به تصویر کشید. از سویی دیگر احمدی‌نژاد در آن فیلم پیکان نارضایتی‌ها را متوجه دولت‌های گذشته کرد که در نهایت نتیجه هم گرفت و ساخت فیلم مستند به یک پای ثابت تبلیغات انتخابات ریاست‌جمهوری بدل شد. این روزها تبلیغات دوازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری آغاز شده است و بازهم نامزدها جلوی دوربین کارگردانان ایرانی رفته‌اند تا نماهایی از ابعاد مختلف زندگی و فعالیت‌های خود را رو به روی دوربین روایت کنند. در این دوره نمایش ۱۲ فیلم مستند تبلیغاتی در دستور کار رسانه ملی قرار گرفته است و پخش آنها از فردا سه‌شنبه۱۲ اردیبهشت ماه آغاز می‌شود. این در حالی است که هنوز نام عوامل سازنده فیلم‌های برخی از نامزدها اعلام نشده و خبرهایی به بیرون درز نکرده است.

سید مصطفی هاشمی طبا

فیلم‌انتخاباتی مصطفی‌هاشمی‌طبا قرار است آغازگر این ماراتن باشد. در روزهای گذشته گمانه‌زنی‌هایی درباره ساخت فیلم مستند این نامزد انتخاباتی وجود داشت تا اینکه خودش در گفت‌وگو با رسانه‌ها از فرزین رضائیان به عنوان سازنده مستندش نام برد تا آب بر آتش شایعات ریخته باشد. نام این کارگردان آنقدرها شناخته شده نیست؛ اما جست‌وجو‌ها به اینجا ختم می‌شود که فرزین رضائیان از پیشگامان بازسازی دیجیتالی آثار باستانی ایران است که جامعه شناسی خوانده و محقق مستندساز است که ۱۲ سال می‌شود در زمینه بازسازی دیجیتالی کار می‌کند و می‌کوشد علم و هنر و تخیل را برای بازسازی این آثار به‌کار بگیرد. رضائیان نخستین کتاب چندرسانه‌ای در این زمینه را هم که به تخت جمشید اختصاص داشت در سال ۱۳۸۳ با عنوان «شکوه تخت جمشید» منتشر کرده است. مستند اول این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری فردا سه‌شنبه۱۲ اردیبهشت ماه ساعت ۱۸ و ۳۰ دقیقه از شبکه یک و مستند دوم وی ۲۵ اردیبهشت ماه ساعت ۲۲ از شبکه اول سیما پخش خواهد شد.

سیدابراهیم رئیسی

تنها نامزدی که از آغاز فعالیت‌های انتخاباتی‌اش نام کارگردان مستند زندگی ‌اش مشخص بود. او متولد مشهد و متولی کنونی آستان قدس رضوی است و از محمدحسین رضوی تهیه‌کننده سینما به‌عنوان مستندساز تبلیغاتی‌اش نام می‌بردند و می‌گفتند بارها وی را با آقای رئیسی دیده‌اند اما دیری نگذشت و معلوم شد این خبر صحت ندارد و اعلام شد که مهدی نقویان و محمدعلی فارسی کارگردانان مستند این چهره اصوالگرا هستند. مهدی نقویان در چند دوره از جشنواره عمار به‌عنوان فیلمساز برگزیده انتخاب شده است و تصاویر آرشیوی دیده نشده و ناب را از مزیت‌های مستندسازی او می‌دانند. این کارگردان در اولین تجربه مستند سریالی‌اش مجموعه «در برابر توفان» را ساخت که از شبکه ۱ سیما پخش شد. در کارنامه این کارگردان فیلم‌های مستندی همچون «برادران»، «رمز و راز ملکه»، «گاو خشمگین»، «بازی»، «زخم تازه» و... به چشم می‌خورد که تقریبا تمام آنها مورد توجه جشنواره‌های سینمای مستند قرار گرفته است. از سوی دیگر محمدعلی فارسی ساخت مستند دیگری از این نامزد انتخاباتی را برعهده دارد.

فارسی فارغ‌التحصیل فیلمنامه‌نویسی از دانشکده صداوسیما است و از سال ۶۷ به‌عنوان دستیار کارگردان و تدوینگر، همکاری با شهید آوینی را در تولید مجموعه تلویزیونی «سراب» آغاز کرد و پس از تاسیس «روایت فتح» به‌همراه جمعی از جهادگران به همکاری خود با شهید آوینی ادامه داد. فارسی پس از شهادت آوینی در بهار سال ۷۲ مسوولیت معاونت تولید موسسه روایت فتح را تا سال ۸۱ عهده‌دار شد. او در سال گذشته داور بخش مسابقه مستند سی‌وپنجمین جشنواره فیلم فجر بود. فارسی در کارنامه خود آثار گوناگونی چون مهاجران، گلستان آتش، شلمچه، ماه و خورشید، سراب۲، تصویرگران جنگ، پایان انتظار، قصه‌های جنگ، غواصان، کبوتران امید، حقیقت گمشده، فانوس رو به باد، رستاخیز، خلوت دل، معلم و... را به ثبت رسانده است. مستند اول حجت‌الاسلام سید ابراهیم رئیسی چهارشنبه ۱۳اردیبهشت ماه ساعت ۱۸ و ۳۰ دقیقه از شبکه یک و مستند دوم وی ۲۴ اردیبهشت ماه ساعت ۲۲ از شبکه اول سیما پخش خواهد شد.

سید مصطفی میرسلیم

هنوز کسی از چند و چون ساخته شدن فیلم نامزد حزب موتلفه خبری ندارد. او وزیر ارشاد دولت مرحوم هاشمی بود و از اعضای حزب جمهوری اسلامی به شمار می‌آمد که سال‌هاست روی یکی از صندلی‌های مجمع تشخیص مصلحت نظام نشسته است و با اینکه به نظر می‌رسد به‌دلیل حضورش در راس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با سینماگران بسیاری ارتباط داشته باشد، ولی کسی از سرنوشت فیلم انتخاباتی او خبری ندارد و خودش هم در گفت‌وگو با رسانه‌ها از پاسخگویی به این سوال طفره رفته است. در روزهای اخیر فیش حقوقی این نامزد انتخاباتی پخش شده است و برخی از کاربران شبکه‌های مجازی معتقدند این نامزد در فیلم انتخاباتی خود درباره فیش حقوقی خود به‌طور مفصل حرف زده است. به هرحال مستند اول این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری پنج‌شنبه ۱۴ اردیبهشت ماه ساعت ۱۸ و ۳۰ دقیقه از شبکه یک و مستند دوم وی ۲۰ اردیبهشت ماه ساعت ۲۲ از شبکه اول سیما پخش خواهد شد.

حسن روحانی

چهار سال پیش که در انتخابات حاضر شد مستند انتخاباتی‌اش را حسین دهباشی ساخت اما هنوز نام کارگردانی که در این دوره فیلم انتخاباتی او را ساخته فاش نشده است. دهباشی این روزها بیشتر به‌خاطر ساخت همان مستند و روایت دربار شناخته شده است و گمانه‌زنی‌ها از این حکایت می‌کرد که امسال هم فیلم تبلیغاتی حسن روحانی را این فعال فرهنگی کلید زده باشد. البته در کنار نام این چهره نام‌های دیگری همچون رضا میرکریمی هم مطرح شده است اما دهباشی در گفت‌وگو با رسانه‌ها این خبر را تکذیب کرد. او در پاسخ به سوال یکی از خبرگزاری‌ها گفت که از ستاد حسن روحانی برای ساخت مستند با او تماس گرفته‌اند اما او نپذیرفته است و توضیح داد که جهت‌دهی به افکار عمومی، خصوصا در مواردی چون انتخابات ریاست‌جمهوری که بر سرنوشت ملتی برای سال‌ها موثر است مسوولیت سنگینی است که بر شانه انسان سنگینی می‌کند. این نوبت تاب مسوولیتی چنین سترگ که حق‌الناس میلیون‌ها هموطن است را نداشتم. اگرچه نام‌های دیگری هم در فضای مجازی مطرح بود اما روزگذشته حسام‌الدین آشنا مشاور فرهنگی رئیس‌جمهوری همه گمانه‌زنی‌ها را تکذیب کرد و گفت:«سراغ کارگردان شناخته‌شده‌ای نرفتیم. چون نوع کار ایجاب می‌کرد که فیلم از سوی افراد مختلف و به شکل گروهی کارگردانی و ساخته شود.»

مشاور فرهنگی دکتر روحانی درباره رویکرد مستندهای تبلیغاتی رئیس‌جمهوری عنوان کرد: «در این مسیر هدف این است که دستاوردهای دولت در چهار سال گذشته تبیین و همین‌طور به آینده ایران پرداخته شود.» حسام‌الدین آشنا درباره رویکرد رئیس‌جمهوری در پاسخ به منتقدانش در مستند‌های انتخاباتی خود گفت: «آقای روحانی تمایلی ندارند که به دیگران درباره چنین سوالاتی پاسخ دهند، بلکه در فیلم‌هایشان هدف و وظیفه خود می‌دانند که امنیت و تداوم آرامش مردم ایران را پاس دارند و حفظ کنند.» به هرحال مستند اول حسن روحانی شنبه ۱۶اردیبهشت ماه ساعت ۱۸ و ۳۰ دقیقه از شبکه یک و مستند دوم وی سه‌شنبه ۱۹ اردیبهشت ماه ساعت ۲۲ از شبکه اول سیما پخش خواهد شد.

اسحاق جهانگیری

اسحاق جهانگیری معاون اول دولت حسن روحانی است و اگرچه خیلی‌ها معتقدند تا پایان انتخابات در صحنه باقی نمی‌ماند اما حضور موفقش در مناظره اول توجه خیلی‌ها را جلب کرده است. در روزهای گذشته در گمانه‌زنی‌ها از محمدمهدی عسگرپور به‌عنوان سازنده مستند این نامزد نام می‌بردند اما به ناگهان اعلام شد که مجید توکلی کارگردان جوان سینمای ایران ساخت مستند انتخاباتی این کاندیدا را با تهیه‌کنندگی فرشته طائرپور در دست گرفته است. شاید دلیل اعلام نام عسگرپور هم این بود که این کارگردان نام آشنا با مجید توکلی ارتباط دوستانه‌ای دارد و حتی تهیه‌کننده نخستین فیلم سینمایی این کارگردان جوان بوده است. مجید توکلی متولد سال ۱۳۶۰ در شهر تهران و دارای مدرک کارشناسی در رشته معماری است. او پیش‌تر به‌عنوان روزنامه‌نگار در رسانه‌ها فعالیت می‌کرد اما با ساخت فیلم «سلطان» که مستندی درباره زندگی علی پروین پیشکسوت فوتبال ایران بود در محافل هنری به شهرت رسید. مستند اول اسحاق جهانگیری ۱۷ اردیبهشت ماه ساعت ۱۸ و ۳۰ دقیقه از شبکه یک و مستند دوم وی ۲۳ اردیبهشت ماه ساعت ۲۲ از شبکه اول سیما پخش خواهد شد.

محمدباقر قالیباف

برخی رسانه‌ها از بهروز شعیبی و محمد حسین مهدویان به عنوان کارگردانان احتمالی مستند تبلیغاتی محمد باقر قالیباف یاد کردند؛ اما با انتشار این خبر، سید محمود رضوی سرپرست تیم تبلیغاتی قالیباف در صفحه توییتر خود خبر کارگردانی مستند تبلیغاتی این کاندیدا توسط این دو فیلمساز را تکذیب کرد و حتی در گفت‌وگو با آی سینما هم احتمال کارگردانی مستند قالیباف توسط خودش را نه تایید کرد و نه تکذیب! اما در روزهای اخیر بالاخره به‌طور رسمی مشخص شد که سید محمود رضوی خود کارگردانی مستند تبلیغاتی قالیباف را بر عهده خواهد گرفت. تهیه کننده سرشناس سینما و تلویزیون که سال گذشته با فیلم «ماجرای نیمروز» سیمرغ بلورین بهترین فیلم سی و پنجمین جشنواره فجر را دریافت کرد در این دوره هم همچون سال ۹۲ به عنوان سرپرست تیم تبلیغاتی محمدباقر قالیباف انتخاب شد.

او در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان درباره ساخت فیلم انتخاباتی این نامزد گفت: «این یک کار گروهی است که از لحظه ثبت‌نام با سرپرستی من آغاز شده است. در واقع فیلم مبتنی بر این دو سه روز شکل نگرفته، بلکه پیشینه‌ای دارد و البته این فضای انتخاباتی هم در آن گنجانده خواهد شد. »رضوی با بیان اینکه از زمان ثبت نام‌های انتخاباتی پیشنهاد ساخت این مستند به او داده شد، درباره رویکرد مستند‌های تبلیغاتی محمد باقر قالیباف گفت: «اکنون بخش پیشینه و سابقه محمد باقر قالیباف در مستند آماده شده. منتظریم تا فضای رقابت‌ها شکل بگیرد و داغ بشود، مواضع کاندیداهای دیگر نیز مشخص شود تا بدانیم چه خطی را باید پیش بگیریم.» رضوی همچنین در پایان اضافه کرد که تا اواخر انتخابات، ساخت مستند تبلیغاتی محمد باقر قالیباف ادامه خواهد داشت. مستند اول این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۸ اردیبهشت ماه ساعت ۱۸ و ۳۰ دقیقه از شبکه یک و مستند دوم وی ۲۱ اردیبهشت ماه ساعت ۲۲ از شبکه اول سیما پخش خواهد شد.