کارنامه تلویزیون در نوروز 96 صحنه‌ای از سریال«علی‌البدل»

دنیای اقتصاد: نوروز ۹۶ برای تلویزیون یک عیدی داشت. امسال اگرچه استقبال مردم از سریال‌های نوروزی چشمگیر نبود، اما در مقایسه با یک‌سال گذشته اوضاع نسبتا بهتری داشت. تلویزیون در دو هفته‌ای که گذشت توانست روند نزولی استقبال مخاطبانش را متوقف کند و اصطلاحا تکانی بخورد. با این حال همچنان‌که گفته شد هنوز ضریب نفوذ سریال‌های تلویزیونی در جامعه رقم پایینی را نشان می‌دهد. چنان‌که آمارهای رسمی خود سازمان صدا وسیما هم نشان می‌دهد کمتر از نیمی از مخاطبان این رسانه بزرگ، پای سریال‌های نوروزی نشسته‌اند.

توقف روند نزولی مخاطبان و افزایش نسبی سریال‌بین‌ها از آن جهت قابل توجه است که امسال آنتن نوروزی برگ برنده‌اش را نداشت و به دلایلی که هنوز اعلام نشده، نتوانست مجموعه کلاه قرمزی را به کنداکتور پخش برساند. این در حالی بود که البته تا آخرین روزهای اسفند سال گذشته هم خبر قطعی شدن پخش کلاه قرمزی در نوروز، بارها و بارها منتشر شده بود. در نبود عروسک‌های «کلاه قرمزی» که باعث شد مدیران شبکه دو قسمت‌های پخش شده این مجموعه در سال‌های گذشته را دوباره تکرار کنند، سریال کمدی «علی‌البدل» توانست گوی رقابت را از سایر سریال‌ها برباید. با این همه این سریال در ردیف اول برنامه‌های پرمخاطب تلویزیون نبود.

براساس نظرسنجی مرکز سنجش افکار صداوسیما از مخاطبان بالای ۱۲ سال در سراسر کشور که در آن برخی برنامه‌های شبکه‌های یک تا پنج و نسیم، بررسی شده، معلوم شده است که برنامه «خندوانه»، «دورهمی»، «سه ستاره» و سریال‌های «علی‌البدل» و «دیوار به دیوار» به ترتیب بیشترین تعداد مخاطب را به خود جلب کرده‌اند.

در این پژوهش بیش از ۶۰ درصد از پاسخگویان گفته‌اند که تلویزیون تماشا کرده‌اند و بیش از ۳۰ درصد نیز به دلایل مختلف برنامه‌های تلویزیون را تماشا نکرده‌اند. از ۶۰ درصد پاسخگویانی که برنامه‌های تلویزیون را دیده‌اند، تنها ۴۲ درصد پای دیدن سریال‌ها نشسته‌اند.نظرسنجی‌ها درخصوص برنامه‌های شبکه‌های سیما در هفته اول نوروز ۹۶، نشان‌دهنده افزایش میزان بینندگان و رضایت آنان از برنامه‌های مختلف پخش‌شده در شبکه‌های گوناگون سیما نسبت به سال گذشته است. البته همان‌طور که گفته شد این رقم با توجه به حجم و ابعاد صدا و سیما رقم بسیار پایینی است. نظرسنجی‌ها درخصوص برنامه‌های شبکه‌های سیما در هفته اول نوروز ۹۶، نشان‌دهنده افزایش تعداد بینندگان و میزان رضایت آنان از برنامه‌های مختلف پخش‌شده در شبکه‌های گوناگون سیما نسبت به سال گذشته است. بر اساس آمارهای اعلام‌شده از سوی دفتر معاونت سیما، میزان مخاطبان شبکه‌های تلویزیونی مختلف امسال هم رقمی رو به رشد داشته و این نشان از نفوذ و حضور رسانه ملی در میان مخاطبان دارد. بنا بر این گزارش، پربیننده‌ترین برنامه‌ها و مجموعه‌های نوروزی به تفکیک شبکه‌ها اعلام شده‌اند.

شبکه اول: از میان هشت برنامه پر مخاطب در شبکه یک، سریال علی‌البدل بیش از ۴۲ درصد بیننده داشته که میزان رضایت آنها بیشتر از ۸۱ درصد بوده است. مسابقه «دستپخت»، انیمیشن «شکرستان»، ویژه برنامه «بوی عیدی»، برنامه «جهان ورزش»، «جهان ۹۵» و «گنجنامه» به ترتیب بیشترین مخاطب و بیشترین رضایتمندی را در بین برنامه‌های شبکه یک به دست آورده‌اند.

شبکه دو: در پژوهش انجام شده، از میان برنامه‌های شبکه دو، «محله گل و بلبل» با نزدیک به ۳۰ درصد مخاطب و رضایت بیشتر از ۸۵ درصدی، بیشترین توجه را از تماشاگران این شبکه دریافت کرده است. در ادامه، سریال «مرز خوشبختی» با بیش از ۲۵ درصد مخاطب، ویژه‌برنامه «بهار اینجاست»، «دستپخت‌های خودمانی»، «مسابقه محله»، «شهر به شهر»، «بهترین شو»، «کام شیرین» و «سفری دیگر» به ترتیب با بیشترین مخاطب و بیشترین میزان رضایتمندی روبه‌رو شده‌اند.

شبکه سه: از میان برنامه‌های شبکه سه، هفت برنامه در نظرسنجی مرکز پژوهش و سنجش افکار سازمان صدا و سیما بررسی شده و ویژه‌برنامه «سه ستاره» با بیش از ۴۳ درصد بیننده و بیشتر از ۸۸ درصد رضایتمندی، در صدر جای گرفته است. پس از آن و در رتبه بعدی سریال «دیوار به دیوار» قرار دارد و در ادامه به ترتیب برنامه‌های «آقای گزارشگر»، «زمانی برای خندیدن»، «مهمان ما باشید»، «بوی بهار» و «اقلیم» مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است.

شبکه چهار: شبکه چهار با ۱۰ برنامه نوروزی در نظرسنجی سازمان حضور داشته و به ترتیب سریال «دوران کهن»، «طنزپیشگان»، «نغمه‌ها»، «چشم شب روشن»، «ویژه‌برنامه تحویل سال»، «فانوس»، «روزگار»، «نوروز فرحان»، «بوم گرد» و «سبزه نشانی» بیشترین مخاطب و بالاترین میزان رضایتمندی را به دست آورده‌اند.

شبکه پنج: هشت برنامه از شبکه پنج در نظرسنجی سازمان صدا و سیما با هم رقابت کرده‌اند که از میان آنها طنز «شوخی کردم» با ۲۳ درصد مخاطب با رضایتمندی بالای ۸۰ درصد، در صدر قرار گرفته است. در فهرست بهترین‌های این شبکه به ترتیب برنامه‌هایی چون «مسابقه فامیلی»، «همام کیش»، ویژه‌برنامه «نوبهار»، «تهرانگرد»، «یک بار دیگه»، «بادکنک» و مسابقه «آقای آتش‌نشان» بیشترین مخاطبان را با بالاترین میزان رضایت داشته‌اند.

شبکه نسیم: شبکه نسیم که شبکه نشاط و سرگرمی است به‌طور طبیعی در ایام نوروز بیشترین مخاطب را داشته است. برنامه «خندوانه» در میان برنامه‌های این شبکه و در میان تمام برنامه‌های تلویزیون بیشترین مخاطب و بالاترین میزان رضایتمندی را داشته و بعد از آن برنامه «دورهمی» در فهرست بهترین‌های تلویزیون قرار دارد. اما به‌جز این دو برنامه، مخاطبان، برنامه‌های «ویتامین خ»، مسابقه «آب و آتش»، برنامه «کودک شو» و «کلینیک خنده» را بیشتر از دیگر برنامه‌های شبکه نسیم دیده و پسندیده‌اند.

همچنین بنا بر نظرسنجی انجام شده و اعلام این گزارش، در مجموع میزان بینندگان مجموعه‌های تلویزیونی شبکه‌های یک، دو و سه نسبت به سال گذشته افزایشی حدودا ۲۵درصدی را نشان می‌دهد. اگر این آمار را مبنا قرار دهیم با توجه به ۴۲ درصد بودن استقبال مخاطبان از سریال‌های نوروز ۹۶ (که این آمار عمدتا مربوط به یک سریال است نه همه سریال‌ها) می‌توان به میزان رکود سریال‌های تلویزیونی در سال گذشته پی برد.

به هر حال طبق اعلام مرکز افکار سنجی صدا وسیما و در جهت ساماندهی و منظم کردن برنامه‌های ویژه تحویل سال شبکه‌های سیما، در نوروز ۹۶ شـبکه‌های یک، دو، سه، قرآن و افق برنامه‌های ویژه تحویل سال را روانه آنتن کردند که با وجود تلاش‌ها و برنامه‌ریزی‌های گسترده شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان برای جذب مخاطبان ایرانی و داخل کشور، براساس این نظرسنجی شاهد افزایش میزان بیننده‌های برنامه‌های تحویل سال در شبکه‌های یک، دو و سه جمعا به میزان بیش از ۳۰ درصد نسبت به سال گذشته بوده‌ایم که این امر نشان‌دهنده افزایش اقبال بینندگان به شبکه‌های داخلی و رسانه ملی است.

در آمارهای اعلام‌شده در این گزارش ذکر شد: دو برنامه سرگرمی‌ساز شبکه نسیم، خندوانه و دورهمی هم نسبت به سال گذشته با افزایش میزان بینندگان مواجه شده‌اند. در هفته اول نوروز، برنامه‌های خندوانه، دورهمی، سه ستاره و نیز دو مجموعه علی‌البدل و دیوار به دیوار پربیننده‌ترین برنامه‌ها بوده‌اند. بنا بر این گزارش، از هر هفت نفر نمونه آماری که مورد نظرسنجی قرار گرفتند، ۶ نفر بیننده شبکه‌های داخلی رسانه ملی و تنها یک نفر بیننده شبکه‌های خارج از کشور و ماهواره‌ای بوده‌اند که این امر مقبولیت و محبوبیت رسانه ملی را نزد مخاطبان خاطرنشان می‌کند.