درآمد نامتوازن در بازار هنر نمایش

گروه فرهنگ و هنر: بازار تئاتر در روزهای گرم و تابستانی ماه رمضان، نسبتا پرفروغ بوده؛ اما در این میان نیز برخی نمایش‌های در حال اجرا به‌ویژه تئاتر «مجلس ضربت زدن» نوشته بهرام بیضایی و کار محمد رحمانیان با فروش فوق‌العاده‌ای، آمارهای استقبال از تئاترهای پایتخت را زیرورو کرده است. اما در حالی به پایان ماه مبارک نزدیک می‌شویم که به نظر می‌رسد استقبال تئاتر دوستان از اجراهای روی صحنه، ‌استقبالی نامتوازن بوده است. اگرچه تئاترهای خوب همیشه با استقبال بسیار زیاد مخاطبان همراه بوده و تئاترهای ضعیف‌تر، استقبال چندانی نداشته‌اند، اما در دو، ‌سه هفته اخیر این شکاف بسیار گسترده‌تر از همیشه بوده است. برخی تئاترها به علت عدم استقبال تماشاگران، اجرای خود را لغو کردند و برخی دو اجرایی شدند. به هر حال گزارش ماهانه برخی از سالن‌های دولتی تئاتر نشان می‌دهد که درمجموع بیش از بیست هزار نفر از شهروندان تهرانی در دو، ‌سه هفته اخیر پای تماشای ۶ تئاتر نشسته‌اند.

به هر حال اگرچه آمار رسمی تعداد تماشاگران از سالن‌های خصوصی تئاتر منتشر نمی‌شود؛ اما با توجه به تخمین‌های مبتنی بر مشاهدات، می‌توان گفت که در ماه رمضان استقبال شهروندان از تئاترهای دولتی بیش از تئاترهای خصوصی بوده است. این اتفاق البته احتمالا به‌دلیل اجراهای مناسبتی تئاترهایی مانند «مجلس ضربت زدن» باشد که ضمن انطباق با فضای معنوی ماه رمضان و شهادت امام علی (ع) نام یکی از برجسته‌ترین نویسندگان ایرانی را به‌عنوان نویسنده روی پیشانی دارد؛ بهرام بیضایی! جامعه تئاتری ایران نشان داده است که هرگاه یک گروه نمایشی اثری مهم و معتبر را روی صحنه برده باشد، از آن استقبال خواهد شد. نمایش رحمانیان در طول ۱۵ شب اجرای خود حدود ۹۵۰۰ تماشاگر را به سالن اصلی تئاتر شهر کشانده است. یعنی به صورت میانگین در هر روز بیش از ۶۳۰ نفر این تئاتر را دیده‌اند. به هر حال با توجه به قیمت بلیت تئاترها و تخفیف‌های آنها می‌توان گفت که جدول زیر میزان درآمد گروه‌های تئاتری است که آمار تماشاگرانشان در سالن‌های دولتی اعلام شده است.

جزئیات فروش سالن‌های تئاتر دولتی

بر اساس آمار ارائه شده از سوی روابط عمومی اداره کل هنرهای نمایشی، در مجموعه تئاتر شهر چهار نمایش «روز‌های بی باران»، «بیگانه»، «راهنمای تئاتر شهر» و «مجلس ضربت زدن» در حال اجرا هستند که طبق آمار اعلام شده نمایش «روزهای بی باران» به کارگردانی امین بهروزی که ۱۵ اجرای خود را در تالار سایه پشت سر گذاشته تاکنون ۹۰۹ تماشاگر داشته است.برای این نمایش ۶۳۴ بلیت تمام بها، ۹ بلیت نیم بها، ۱۰۸ بلیت تخفیف‌دار و ۱۵۸ بلیت میهمان ارائه شده و مبلغ گیشه ۱۴۳ میلیون و ۹۰۰ هزار ریال ثبت شده است. در تالار چهارسو نیز نمایش «بیگانه» به کارگردانی مسعود دلخواه طی ۳۶ اجرا میزبان ۴۲۸۷ تماشاگر بوده است. برای این نمایش ۲۴۷۰ بلیت تمام بها، ۴۳۱ بلیت نیم بها، ۵۵۹ بلیت تخفیف‌دار، ۸۲۷ بلیت میهمان ارائه شده و مبلغ گیشه این نمایش ۷۸۳ میلیون و ۱۷۵ هزار ریال اعلام شده است. نمایش «بیگانه» با اجرایی که طی ۳۶ شب در سالن ۱۲۲ نفری داشته است، از ظرفیت ۴۳۹۲ تماشاگری برخوردار بوده که از این میزان توانسته ۴۲۸۷ صندلی را پر کند. بر همین اساس این اثر نمایشی تاکنون با استقبال بسیار خوبی روبه‌رو بوده است. نمایش «راهنمای تئاتر شهر» به کارگردانی نیکو ممدوحی که ۲ اجرای اول خود را پشت سر گذاشته میزبان ۷۸ تماشاگر بوده که ۳۶ بلیت تمام بها، ۲۳ بلیت تخفیف و ۱۹ بلیت میهمان را شامل می‌شود. مبلغ فروش این نمایش ۱۰ میلیون و ۸۸۰ هزار ریال بوده است.

طبق این آمار، این نمایش نیز با اجرا در سالن ۹۶ نفری در طول ۲ اجرای آغازین ۱۹۲ صندلی داشته است که با این وجود تنها توانسته ۷۸تماشاگر را به سالن جذب کند. نمایش «مجلس ضربت زدن» به کارگردانی محمد رحمانیان نیز که در تالار اصلی مجموعه تئاتر شهر روی صحنه است طی ۱۵ اجرا تا ۱۱ تیر ماه جاری میزبان ۹۴۲۲ تماشاگر بوده است. برای این نمایش ۳۸۴۸ بلیت تمام‌بها، ۴۷۳۲ بلیت تخفیف‌دار، ۸۴۲ بلیت میهمان ارائه شده است. مبلغ گیشه این نمایش ۳ میلیارد و ۱۴۱ میلیون و ۴۰۰ هزار ریال اعلام شده است. در این میان نمایش «مجلس ضربت زدن» در طول ۱۵ شب با حداکثر مخاطب و بلیت فروشی روی صحنه رفته است. طبق آمار ارائه‌شده می‌توان نتیجه گرفت که این اثر نمایشی هر شب در حالی به اجرا در آمده که سالن از مخاطب بیش از ظرفیت پر شده است. خانه نمایش اداره تئاتر نیز که میزبان نمایش «هفت هشتم» به کارگردانی حمید اصغری تتماج و علی برجی است طی هفته گذشته از ۹تا ۱۱ تیرماه میزبان ۷۷ تماشاگر بوده است. نمایش‌ «هفت هشتم» نیز با اجرا در سالن ۴۰نفره اداره تئاتر، از ۹ تا ۱۱ تیرماه با سالن نیمه پر روبه‌رو بوده است. نمایش «لاکی» به کارگردانی آناهیتا غنی‌زاده که دو اجرای اول خود را در تالار هنر انجام داده طی روزهای ۱۰ و ۱۱ تیر ماه جاری میزبان ۱۷۹ تماشاگر بوده است. برای این نمایش ۱۵۸ بلیت تمام بها و ۲۱ بلیت میهمان ارائه شده و مبلغ گیشه این دو روز ۲۲ میلیون و ۱۲۰ هزار ریال اعلام شده است.