محمدصادق جنان‌صفت - آقای لطیف دشت بزرگی، مدیر عامل فولاد خراسان روز گذشته در همین ستون موانع حضور بخش‌خصوصی ایران در صنعت ذوب‌آهن را بیان کرد. با توجه به اینکه ایشان از نزدیک با این صنعت و فراز و فرود و بالا و پایین آن آشنا است و از طرف دیگر اطلاعات احتمالا مناسب و خوبی از وضعیت و تمایلات و توانایی بخش‌خصوصی دارد، دیدگاه وی می‌تواند و باید مورد توجه قرار گیرد. با توجه به اینکه اکنون جامعه سیاست‌گذار ایران در بالاترین سطح به این نتیجه رسیده است که در غیاب و فقدان بورژوازی صنعتی در صنعت و سایر فعالیت‌های اقتصادی، توسعه و رشد اقتصاد راه به جایی نمی‌برد، خالی از فایده نیست برخی نکات را یادآور شویم.

به نظر نگارنده آنچه به عنوان موانع حضور بخش‌خصوصی در صنعت ذوب‌آهن از سوی مدیرعامل فولاد خراسان آمده است، عموما تنگناهای ذاتی نیستند و بر این صنعت و بر بخش‌خصوصی ایران عارض شده و قابل رفع است. آنچه در این مورد مغفول مانده است و می‌توان از موانع اصلی و درجه یک دانست، حضور نیرومند غول‌های فولادسازی دولتی است که سد راه شده‌اند. این سخن به معنای نفی فوری و منهدم کردن آنی غول‌های فولادسازی دولت نیست، بلکه به معنای نشان دادن نقش و سهم دولت است. در حالی که دولت کارخانه‌های بزرگ فولادسازی را در تملک دارد و هر لحظه اراده کند می‌تواند با دستکاری قیمت‌ها، تعرفه واردات، شتاب‌ دادن یا کند کردن صادرات و.... بر بازار تاثیر بگذارد، کدام بخش‌خصوصی حاضر خواهد شد به این صنعت وارد شده و با دولت نبرد کند. بنابراین یکی از مانع‌های مهم حضور بخش‌خصوصی در صنعت ذوب‌آهن وجود انحصارهای دولتی در این صنعت است. نکته دیگر فراموش شده این است که سرمایه‌گذار بخش‌خصوصی متمایل در صنعت ذوب‌آهن را یک فرد یا بنگاه بدانیم و یادمان نباشد که می‌توان با تجمیع داوطلبانه سرمایه‌های پراکنده، سرمایه مورد نیاز را فراهم کرد. این اتفاقی است که در همه جامعه‌ها رخ داده است. از طرف دیگر در شرایطی که نهادهای مالی و اعتباری نیرومند بخش‌خصوصی حضور داشته باشند فراهم کردن سرمایه، کار چندان دشواری نیست. شرط مهم این است که بخش‌خصوصی بتواند در شرایط آزاد، کسب و کار در این صنعت را تجربه کند. مشکل تکنولوژیک نیز در دنیای امروز که تکنولوژی‌های پیچیده‌تری در بازار دادوستد می‌شود، چندان مهم نیست. باید فضای کار را بزرگ‌تر دید و از درونگرایی خارج شد و دید که سرمایه‌گذاری بخش‌خصوصی در ذوب‌آهن کار پیچیده‌ای نیست.