گروه انرژی- وقتی پول نیست، سدی که قرار است با ۲۵۷ میلیارد ریال اعتبار ساخته شود با ۲۲۰ میلیارد تومان طی سال‌ها به پایان نمی‌رسد. این را پیمانکاران به نقل از کارفرمایان می‌گویند. دیروز گزارشی درباره رکورددار بودن سد «سیمره» که قراراست در اواخر هفته جاری آبگیری آن آغاز شود، در همین صفحه به چاپ رسید. درست در اوایل کاری روز گذشته، تلفن گروه انرژی به صدا درآمد و در آن سوی خط تلفن، مردی میانسال با صدای پخته به خبرنگارما گفت: من نسبت به گزارشی که روز سه‌شنبه چاپ کردید انتقاد دارم! » وی سپس مکثی می‌کند و ادامه می‌دهد که رکورد طولانی‌ترین سد در اختیار سد سیمره نیست، بلکه سد دیگری در استان مرکزی رکورد مشابهی را در اختیار دارد. یعنی ۲۰ سال از کلنگ افتتاح آن می‌گذرد! سد «کمال صالح» هم همین وضعیت را دارد و...» پایان تماس تلفنی این خواننده شروع گزارش دیگری از سد دیگری با وضعیت مشابه بود، سدی که به طور اتفاقی بهره‌برداری از آن همزمان با آبگیری سد سیمره در اواخر هفته جاری انجام می‌شودتا مردم منطقه سرانجام از مزایای آن بهره‌‌مند شوند.

سد «کمال صالح» یک سد خاکی و از جمله سدهای متعلق به دوران نهضت سدسازی یا عصر سازندگی بعد از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران است. طرح اولیه این سد از دل یک پایان نامه دانشجویی در سال ۱۳۷۲ گرفته شد، دانشجویی که احتمالا این روزها کمتر نکته‌ای از طرح اولیه خود را به یاد دارد. آن روزها این موضوع یک افتخار بود که ایده یک دانشجو برای افزایش ظرفیت آبرسانی و برقرسانی حدود ۱۰ سال بعد یعنی در سال۱۳۸۱ به یک طرح ملی تبدیل شود تا بتواند آب شرب مورد نیاز شهرهای شازند و اراک را در یک افق ۲۰ ساله تامین کند.

داستان این سد هم بسیار شبیه به سایر سدها است. مثل مارون، کارون و ... این سد هم سریالی از وعده‌ها و تعویق‌ها را در کارنامه خود دارد. عملیات اجرایی این سد روی رودخانه تیره در جنوب غربی اراک در محل روستایی به نام «کمال صالح» در سال ۸۱ آغاز شد. طرحی که فقط هشت سال روی اجرای آن مطالعه شد و در سال ۱۳۸۱ تازه به تصویب دولت وقت رسید. عملیات اجرای طرح سد «کمال صالح» توسط یک شرکت ایرانی که برنده مناقصه شرکت آب منطقه‌ای اراک بود، با اعتبار ۲۵۷میلیارد ریال کلید خورد.

اما عملیات این طرح بزرگ به دلیل مشکل فاینانس تا دو سال به تعویق افتاد. به این ترتیب شرکت کارفرمای سد، مناقصه دوم را برگزار کرد که در آن مقرر شد تمام اعتبار از درآمدهای دولت تامین شود، مناقصه‌ای که برنده آن شرکتی جز برنده مناقصه اول که کار را تقریبا مسکوت گذاشته بود، نبود. سرانجام طرح سد «کمال صالح» در سال ۸۴ برای اجرا به استان مرکزی انتقال داده و عملیات اجرایی آن به طور رسمی آغاز شد. افتتاحی که پایان کارنبود. سه سال دیگر سپری شد، تا زمان به سال ۱۳۸۷ رسید. این سال، با وجود وعده مسوولان مبنی بر آبگیری این سد ۱۱۰ میلیون مترمکعبی در آذر ماه آن سال، اجرای‌این طرح به دلیل مطالبات ۱۲میلیارد تومانی پیمانکار از ۵ دی‌ماه همان سال متوقف شد و این گونه مراسم آبگیری به تعویق اجرایی مبدل شد.سدی که قرار بود آب شرب منطقه را تامین کند، عملا در آستانه تعطیلی قرار گرفت. این در حالی بود که آمار جمعیتی شهر اراک به دلیل صنعتی بودن و مهاجرپذیری هر ساله رو به افزایش و تامین آب شرب ساکنان ‌این شهر با چاه‌های موجود پاسخگوی نیاز آنان نبود. مشکل مالی طرحی که در آن سال‌ها بر اساس گزارش مطبوعات محلی، ماهانه حداقل ۵/۱میلیارد تومان به تنهایی صرف هزینه‌های اولیه مربوط به حقوق و نیازهای کارگران و پرسنل می‌شد وپیمانکار اصلی پروژه را تا آستانه فروش تجهیزات پیش برد. ماه‌ها و ماه‌ها سپری شد تا در اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۸ خبر شکسته شدن طلسم افتتاح این سد با قد ۸۰ متری بر روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت، اما بهره‌برداری کامل از این سد و تصفیه‌خانه آن، بازهم محقق نشدکه نشد تا این که پروژه ملی را در سال ۱۳۸۹ وارد سریالی از محقق نشدن وعده‌ها کند. به طوری که در چهار ماه پایانی ۱۳۸۹، هر ماه وعده افتتاح این سد خاکی از سوی مسوولان اعلام شده است.

کافی است که یک بار در موتور جست‌وجوگر «گوگل» این موضوع را پیگیری کنید. فستیوال یا جشنواره‌ای از وعده‌ها را ملاحظه می‌کنید. گذر زمان با سرعت هرچه تمام تر هنوز نتوانسته به واژه‌هایی نظیر «در آینده نزدیک»، «به زودی» برسد. اینجا سرعت «وعده»‌ها از «زمان موعود» بیشتر است. حال اگر این سد در هفته جاری به بهره‌برداری برسد، یک رکورد تاریخی از «وعده»‌ها می‌شکند.