گروه انرژی- جزئیات سه سناریوی پیشنهادی وزارت نفت برای افزایش قیمت گاز در راستای اجرای هدفمندی‌ یارانه‌ها در کشور اعلام شد. براساس قانون هدفمندی یارانه‌ها باید قیمت گاز طبیعی و سایر محصولات گازی در یک دوره پنج ساله آزاد شده و در نهایت بهای این حامل انرژی حداقل به ۷۵ درصد متوسط قیمت گاز صادراتی پس از کسر هزینه‌های انتقال، مالیات و عوارض افزایش یابد. این در حالی است که با اجرای طرح، افزایش جرائم مشترکان پر مصرف گاز طبیعی از ۱۵ مرداد ماه سال‌جاری، فاز اول هدفمندسازی یارانه‌های گاز در کشور آغاز شده است.

به گزارش «مهر»، با ثابت ماندن جرائم دهک‌های اول تا هفتم مصرف‌کننده گاز در بخش خانگی و تجاری و با اجرای این طرح، جرائم دهک هشتم تا ۲ برابر، دهک نهم تا ۲۵/۲ برابر و دهک دهم تا دو و نیم برابر افزایش یافته است.

اما اخیرا پیشنهاد جدیدی برای افزایش قیمت گاز طبیعی و سی.ان.جی در کارگروه طرح تحول اقتصادی دولت مطرح شده است که پیش‌بینی می‌شود یکی از سه سناریوهای پیشنهادی برای اجرا تصویب و ابلاغ شود.

در حال حاضر ۱۱ تعرفه برای سه دسته از مشترکان اصلی شامل خانگی، عمومی‌و صنعتی در سطح شرکت ملی گاز ایران وجود دارد که در سال‌جاری تعرفه تمامی‌مشترکان گاز کشور به استثنای مراکز دولتی ثابت باقی مانده است.

جزئیات سه سناریوی جدید

هم‌اکنون بر اساس سه سناریوی ارائه شده به کارگروه طرح تحول اقتصادی دولت، نحوه افزایش قیمت گاز تمامی‌مشترکان خانگی، تجاری و صنایع در قالب یک برنامه پنج ساله بررسی می‌شود.

در سناریوی اول، افزایش قیمت به صورت یک منحنی یکنواخت مطرح شده است، به طوری که باید قیمت گاز مشترکان خانگی از ۱۳۰ ریال فعلی با افزایشی به طور متوسط سالانه ۲۰ درصد در مدت ۵ سال کاملا آزاد شود.

سناریوی دوم، افزایش قیمت گاز مشترکان به گونه‌ای طراحی شده است که بهای این حامل انرژی در سال اول و دوم اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها با شتاب افزایش یابد و در سال‌های پایانی منحنی افزایش قیمت با شیب کمتری دنبال شود.

در صورت اجرای این سناریو، قیمت گاز طبیعی در سال‌های اول و دوم به طور متوسط سالانه ۳۰ درصد و در سال‌های پایانی تا ۱۵ درصد به صورت تدریجی افزایش می‌یابد.

اما در سناریوی سوم، پیشنهاد افزایش همزمان و متناسب قیمت تمامی ‌حامل‌های انرژی همچون برق، گاز، بنزین و گازوئیل در دستور کار قرار گرفته است.

براساس این گزارش، در حال حاضر نه تنها هیچ‌گونه فرمول قیمتی برای افزایش قیمت گاز طبیعی نهایی نشده، بلکه زمان‌بندی افزایش قیمت‌ها نیز در سطح دولت تاکنون مشخص نشده است.

بر اساس جدیدترین گمانه‌زنی‌ها، پیش‌بینی می‌شود با نهایی شدن سناریوهای مختلف قیمتی، طرح افزایش قیمت گاز طبیعی تا پیش از فرارسیدن فصل زمستان (آبان یا آذر ماه) تعیین و به تمامی‌دستگاه‌های مرتبط ابلاغ شود. در شرایط فعلی علاوه بر نامشخص بودن زمان و نحوه افزایش قیمت گاز، اجرای قانون هدفمندی یارانه حامل‌های انرژی با برخی از چالش‌های اساسی مواجه است.

نامشخص بودن قیمت تمام شده تولید، پالایش و توزیع گاز طبیعی در کشور و نامشخص بودن نحوه افزایش قیمت گاز صادراتی ایران حداقل در یک پروسه پنج ساله از دیگر چالش‌های پیش روی اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها در این بخش به شمار می‌رود.

بنزین مبنای افزایش قیمت CNG

در حال حاضر هر متر مکعب گاز به قیمت ۸۰ ریال به جایگاهداران سی.ان.جی سراسر کشور عرضه می‌شود که برای افزایش توجیه اقتصادی فعالیت جایگاه‌ها این حامل انرژی به قیمت ۴۰۰ ریال به مردم فروخته می‌شود.

در عین حال، با توجه به کاهش سهمیه بنزین یارانه‌ای خودروهای شخصی، استفاده از سوخت‌های جایگزین همچون سی.ان.جی در سطح کشور افزایش یافته است، به طوری که در حال حاضر معادل ۱۴ تا ۱۵ میلیون متر مکعب گاز در جایگاه‌های کشور عرضه می‌شود.

در کنار سناریوهای مختلف مطرح شده برای چگونگی افزایش قیمت گاز مشترکان مختلف، طرحی در دولت در دست بررسی است که افزایش قیمت حامل‌های انرژی مصرفی خودروهای کشور به صورت متناسب افزایش یابد.

به عبارت دیگر، این افزایش قیمت باید به گونه‌ای تعریف و اجرایی شود که شکاف عمیقی بین سی.ان.جی و بنزین ایجاد نشود، چرا که در غیر این صورت ظرفیت‌های ایجاد شده برای عرضه سی.ان.جی پاسخگوی افزایش تقاضا در این بخش نخواهد بود.

همچنین یکی از نگرانی‌های مسوولان از وجود شکاف قیمتی بین سی.ان.جی و بنزین، افزایش تبدیل غیر استاندارد خودروهای بنزینی به گاز سوز است که به تبع آن حوادث جانی ناشی از انفجار خودروهای غیراستاندارد گازسوز را در سطح کشور افزایش خواهد داد. پیش‌بینی می‌شود با نهایی شدن فرمول قطعی افزایش قیمت گاز و بنزین، بهای جدید سی.ان.جی نیز مشخص و ابلاغ شود.