بنزین ونزوئلایی لیتری 689تومان

گروه انرژی- غزاله طایفه: فکر می‌کنید که اگر کشورهای غربی ایران را تحریم کنند، هر لیتر بنزین ونزوئلایی برای باک خودروهای ایرانی چقدر تمام می‌شود؟ «: ۶۸۹ تومان» کمتر کسی فکر می‌کرد که یکی از نتایج استقبال گرم تهران از «هوگو چاوز»، رییس‌جمهور ونزوئلا در هفتمین سفری که به تهران داشت به تفاهمی میان دو رفیق استراتژیک ختم شود که براساس آن ونزوئلا به تهران وعده دهد که اگر کشورهای غربی ایران را تحریم کند از ماه آینده (نیمه مهرماه) هر روز ۲۰هزار بشکه بنزین از کاراکاس راهی تهران شود آن هم به ارزش ۸۰۰میلیون دلار.

بر اساس این یادداشت تفاهم دو جانبه صندوقی از سوی ونزوئلا در ایران افتتاح می‌شود که ظاهرا تهران به جای پرداخت پول خدمات فنی- مهندسی و دارویی به کاراکاس صادر می‌کند. چاوز که در هفتمین سفر خود از توافقات جدید با تهران بسیار خشنود است، می‌گوید: «برای اینکه بخواهیم منابع را به ونزوئلا برگردانیم، آن را نه به صورت دلار بلکه به صورت خرید ماشین آلات، تکنولوژی و سایر تلاش‌ها و همکاری فیمابین دو کشور بر می‌گردانیم.»رییس‌جمهور ونزوئلا که از ۴ سال پیش توافقات متعددی را با تهران داشته است، ادامه می‌دهد: «ما در حدود ۵۰میلیون دلار نیازمند داروی ایران هستیم.»

به این ترتیب نیازهای کاراکاس یکی یکی برای تهران تشریح می‌شود. وی ادامه می‌دهد: «قطعا مبلغی را که در خصوص نیاز دارو به ایران داریم از محل صندوقی که از باب فروش بنزین به ایران ایجاد کرده‌ایم پرداخت خواهیم کرد.»

تهران جدا از توافق‌های اخیر موافقت‌نامه‌های متعددی در حوزه‌های مختلف با کاراکاس دارد که در حوزه انرژی می‌توان به امضای تفاهم‌نامه ساخت پالایشگاه‌هایی در اندونزی، سوریه و ونزوئلا در سال ۲۰۰۶ اشاره کرد. علاوه بر این شرکت پتروپارس نیز سرمایه‌گذاری برای اکتشاف و توسعه منطقه نفتی اورینوکو در ونزوئلا را آغاز کرده است.اما آنچه در توافق جدید یعنی خرید بنزین از ونزوئلا که تهران از آن به عنوان میانبری برای عبور از تحریم‌های احتمالی بنزین استفاده خواهد کرد اهمیت دارد، بهای هر لیتر بنزینی است که ایران از شریک راهبردی خود در آمریکای جنوبی تقریبا ۱۷۰تا ۱۸۰ تومان گران تر می‌خرد.

به بیان ساده تر هر لیتر بنزین ونزوئلایی ۵۸۹ تومان گران تر از بنزین یارانه‌ای دود می‌شود. اما آیا این یادداشت تفاهم می‌تواند تنها معبری برای گذر از تحریم‌های احتمالی باشد؟

مرتضی بهروزی فر، یک کارشناس ارشد انرژی در تهران می‌گوید: «این میزان واردات تنها درصد کمی از بنزین مورد نیاز کشور را تامین می‌کند.»

بهروزی فر اگر چه این توافق نامه را یکی از گزینه‌های پیش رو توصیف می‌کند، اما در مورد گرانی قیمت بنزین ونزوئلایی می‌گوید: «گرانی بنزین ونزوئلا به دلیل هزینه حمل‌ونقل آن است.»

نکته دیگری که در این بین اهمیت دارد واکنش سایر کشورها از جمله آمریکا به این موضوع است.برخی از تحلیل گران معتقدند که اگر تهران- کاراکاس همکاری‌های خود را در زمینه واردات بنزین شروع کنند، آمریکا خرید نفت خود را از این کشور قطع خواهد کرد. ونزوئلا در سه ماهه دوم سال جاری میلادی یک میلیون و ۳۹۰ هزار بشکه در روز نفت و فرآورده‌های نفتی به بازارهای آمریکا صادر می‌کند. این میزان ۱۱درصد واردات نفتی آمریکا و ۶۰درصد صادرات ونزوئلا را تشکیل می‌دهد. این در شرایطی است که ونزوئلا در سه ماهه دوم امسال با یک پله صعود و پشت سر گذاردن عربستان سعودی، جایگاه دوم صادرات نفت به آمریکا را نیز به خود اختصاص داده است.

از سوی دیگر واردات بنزین از ونزوئلا می‌تواند سبب شود که سایر کشورهای صادرکننده بنزین به ایران نیز به‌رغم تهدید‌های آمریکا تمایلی به قطع صادرات بنزین به کشور نشان ندهند. بر اساس آمار واردات بنزین، ایران در سال گذشته از ۱۰ کشور خارجی بنزین وارد کرده که ۷۶درصد آن از کشور امارات متحده عربی بوده است. بر اساس توافق‌نامه صورت گرفته، ایران روزانه ۲۰هزار بشکه بنزین از ونزوئلا وارد می‌کند که این میزان در طول یک سال حدود یک تریلیون و ۱۶۰میلیارد لیتر محاسبه می‌شود. به بیان دیگر هر روز تهران ۳میلیون لیتر بنزین ونزوئلایی خریداری می‌کند. این در حالی‌است که ایران روزانه بیش از ۲۰میلیون لیتر بنزین وارداتی مصرف می‌کند و بنزین ونزوئلا حدود ۱۶درصد از نیاز کشور به بنزین وارداتی را تامین می‌کند. آیا تهران بنزین بیشتری را از کاراکاس طلب می‌کند ؟

کاراکاس که این توافق نامه را برای رهایی‌بخشی از فشارهای احتمالی تحریم بنزین اتخاذ کرده است هر روز از آن سوی پایانه‌های نفتی خود ۲۲۲میلیون و ۶۰۰هزار لیتر «نفت» به آمریکا صادر می‌کند و در سه ماهه دوم سال جاری میلادی جایگاه عربستان را به عنوان دومین صادرکننده نفت به آمریکا به خود اختصاص داده‌است.