محمدصادق جنان‌صفت

رهبران جدید هند به ویژه از اوایل دهه ۱۹۹۰، شرایط بازی در اقتصاد دنیای امروز را که بر پایه چانه‌زنی برای حداکثر کردن سود ملی و بنگاهی است، آموخته و اکنون استاد شده‌اند. رهبران اقتصادی و سیاسی هند به جادوی بازار رقابتی پی‌برده و همه امکانات ملی و دیپلماسی را برای رقابتی‌تر کردن بازار فروش انرژی خود به کار می‌برند. آنها در حالی که از اضطرار ایران برای اجرایی کردن قرارداد انتقال گاز به هند کمال استفاده را برده و بازی را گونه‌ای آرایش داده‌اند که قرارداد اولیه پابرجا باشد، همزمان برای خرید گاز از قطر، ترکمنستان - از طریق خط لوله‌ای که از افغانستان عبور می‌کند- روسیه و حتی آمریکا را در دستور کار دارند. تازه‌ترین خبر منتشره درباره بازی هند که توسط ایسنا ترجمه و مخابره شد، نشان می‌دهد که آمریکا نیز به جمع کشورهایی پیوسته است که می‌خواهد در تامین گاز مورد نیاز هند نقش ایفا کند و از این اهرم برای جلوگیری اتحاد احتمالی روسیه، هند و چین استفاده کند. آنچه در این بازی هندی باید مورد توجه مقام‌ها و نهادهای سیاسی و اقتصادی ایران قرار گیرد، این است که اولا یادشان باشد تحولات و تغییرات در دنیای امروز پرشتاب و بعضا غافگیرکننده است و نباید امیدوار بود که همه چیز ثابت بماند. نکته دوم این است که برای عبور از شرایط دشوار فعلی که ایران در میان امواج آن گرفتار شده و ظاهرا دستش به جایی بند نیست، باید انعطاف‌پذیرتر بود و واقعیت های جهانی را دید و به قاعده‌های آن تن در داد.