نگین بهکام

چند سالی است از در هر مغازه‌ای تو می‌روی، به هر جنسی دست می‌زنی، باید با برچسب «Made in china» روبه‌رو شوی. مثل آنچه اتفاق می‌افتد و تو قبلا در خواب دیده‌ای و توقعش را داری. البته این موضوع تنها مختص بازار ایران یا کشورهای آسیایی نیست، بلکه حتی بازار کشورهای اروپایی هم از دام این برچسب مصون نمانده‌اند. اما مهم‌تر، حک شدن همین برچسب بر تولیدات برندهای معتبر اروپایی و آمریکایی است که به ویژه در مورد پوشاک نمود بیشتر و ملموس‌تری داشته و دارد. به طور خاص در مورد پوشاک، به تدریج با موفقیت چین در تولید پوشاک تحت برند، کشورهای آسیایی دیگری مانند هند، ویتنام، بنگلادش و غیره نیز قدم در راه رفته چینی‌ها گذاشتند تا با استفاده از اعتبار جهانی یک برند صنعت نساجی خود را متحول کنند.

تا جایی که هم‌اکنون برند‌های معتبر جهانی در عرصه پوشاک مانند نایک، لی‌وایز، آدیداس، زارا و بسیاری دیگر به راه‌اندازی کارخانه در کشورهای آسیایی روی آورده‌اند.

در عین حال، برای ما ایرانی‌ها هم آن طور که در صنایعی مانند خودروسازی نشان داده، تولید تحت برند، یک راه نجات بوده است. نمونه‌های موفق بسیاری در صنایع ایرانی از به کار گرفتن این روش دیده می‌شود. صنعت نوشابه‌سازی ایران که تا همین چند سال پیش با مشکلات فرمول مواجه بود و نوشابه‌ها به درد بد طعمی دچار بودند، با تولید تحت برندهای معتبر تحولی اساسی را تجربه کرد.

راهی برای نوسازی تجهیزات نساجان

نسخه اجرا نشده استراتژی توسعه صنعتی یکی از راهکارهای اساسی که برای شتاب بخشیدن به رشد صنعتی ایران ارائه می‌داد تولید تحت برند‌های معتبر خارجی بود. البته پس از تکیه زدن علیرضا طهماسبی بر کرسی وزارت صنایع و تدوین نسخه جدید استراتژی توسعه صنعتی، به دلیل اعتقاد وی به برندسازی، دیگر به موضوع تولید تحت برند چندان اهمیتی داده نشد.

اگرچه در برخی صنایع چنین رویه‌ای پیش گرفته شده و با نتیجه‌ای موفقیت‌آمیز هم همراه بوده اما در صنعت نساجی چندان به این تاکتیک توجه نشده است.در حالی که سال‌ها است بحث فرو رفتن صنعت نساجی ایران در مرداب مشکلاتش دایما مطرح می‌شود، اما تلاش چندانی برای برون رفت از وضعیت اسفبار این صنعت نشده است.

از عمده‌ترین مشکلات نساجان ایرانی فرسودگی تجهیزات و ماشین‌آلاتشان است که به دلیل کمبود نقدینگی از عهده نوسازی آن بر نمی‌آیند.وامی هم که چند سال پیش دولت از حساب ذخیره ارزی به منظور نوسازی تجهیزات نساجان اختصاص داد، به دلیل رشد قیمت یورو، نه تنها نتوانست مشکلی را حل کند، بلکه هم‌اکنون نیمی از آن دست نخورده مانده و بازپرداخت نیم دیگری هم که به چندین کارخانه نساجی اختصاص داده شده، مشکلی مضاعف بر مشکلات قبلی نساجان شده است.

در چنین شرایطی چرا نباید از موقعیت حضور برندهای معتبر خارجی در ایران بهره بگیریم؟چنین راهکاری علاوه بر این که موضوع تجهیزات مدرن را حل می‌کند، به انتقال تکنولوژی نیز می‌انجامد و می‌تواند غبار سال‌ها رکود را از تن نساجی ایرانی بزداید.بازارمان را گشاده دستانه و بی‌برنامه در اختیار دیگران قرار ندهیم، از موقعیت‌های موجود استفاده کنیم.