در اجرای سند شتاب نکنید

گروه صنعت و معدن- به دنبال اصرار دولت مبنی بر رونمایی از «سند استراتژی توسعه صنعتی» در ماه جاری، برخی از صنعتگران با اعتراض به تعجیل وزارت صنعت، معدن و تجارت خواستار بازنگری در این سند شدند. به گفته برخی از فعالان صنعتی، این سند جوابگوی حجم صنعت و معدن در شرایط فعلی نیست و برخی این سند را فاقد تئوری و مدل می دانند. در این میان، رییس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در رابطه با تعجیل دولت برای رونمایی از «سند استراتژی توسعه صنعتی»، می گوید: این سند جوابگوی بخش صنعت و معدن در شرایط فعلی نیست، ضمن اینکه نظرات بخش خصوصی نیز زیاد در آن گنجانده نشده و برخی از تئوریسین‌ها آن را تدوین کرده‌اند. احمد پورفلاح در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، با اشاره به نگرانی بخش خصوصی، افزود: ما نگرانیم که به دلیل عجله دولت در رونمایی از این سند، سرنوشت آن مانند سایر استراتژی‌هایی شود که تاکنون اجرایی نشده است.

وی با بیان اینکه این سند نیاز به تصویب در صحن علنی مجلس دارد، گفت: تلاش ما این است که در صورت رونمایی از این سند تا زمان تصویب آن در مجلس، مجددا مورد بازنگری قرار گیرد. اما قطعا اجرای آن به دولت دهم نمی‌رسد. اظهارات این فعال صنعتی در حالی مطرح می‌شود که تصمیم دولت درباره رونمایی از «سند استراتژی توسعه صنعتی» موضوع نشست اخیر کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران نیز بود.

فعالان اقتصادی و بخش خصوصی نسبت به این سند که در آستانه رونمایی است اعتراض دارند و خواستار تعویق اجرای آن و در نتیجه اصلاح این سند راهبردی هستند. به اعتقاد فعالان صنعتی، آنچه که در این سند به عنوان استراتژی توسعه صنعتی لحاظ شده، مورد قبول بخش خصوصی نیست.

در حالی در نشست اخیر کمیسیون صنعت، معدن و تجارت، فعالان اقتصادی نسبت به این سند موضع انتقادانه گرفتند که در اتاق ایران نیز نشستی با موضوع بررسی پیش نویس برنامه راهبردی صنعت، معدن و تجارت برگزار شد که در آن نشست نیز انتقادهای زیادی نسبت به این سند بیان شد؛ از جمله اینکه سند راهبردی توسعه صنعتی فاقد تئوری و مدل است. در نشست اتاق ایران که با حضور چهره‌های مطرح از جمله دکتر مسعود نیلی که از تدوین‌گران استراتژی توسعه صنعتی ایران در سال‌های نه‌چندان دور بود، برگزار شد، این نکته مورد تاکید قرار گرفت که در سند جدید توسعه صنعتی که از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار است رونمایی شود، مشخص نیست که دیدگاه‌ها نسبت به جهان چگونه است. همچنین این نکته مطرح شد که این سند پاسخگوی مشکلات جامعه اعم از بیکاری نیست. در نشست اتاق ایران، علاوه بر دکتر مسعود نیلی، محمد نهاوندیان رییس اتاق بازرگانی ایران نیز حضور داشت و دیدگاه‌های وی در ارتباط با سند استراتژی توسعه صنعتی در برخی رسانه‌ها منتشر شده است.

براساس گزارش سایت اتاق تهران در نشست اخیر کمیسیون صنعت، معدن و تجارت، ابتدا به طور خلاصه دیدگاه‌های مطرح شده در اتاق ایران پیرامون بررسی پیش‌نویس سند راهبردی توسعه صنعتی ایران بیان شد، سپس محسن خلیلی، رییس کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران با بیان اینکه دیدگاه‌ها و نظرات کنفدراسیون صنعت پیرامون سند استراتژی توسعه صنعتی به وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت ارسال شده اما تاکنون پاسخی نیامده است، اعلام کرد: در طول دست کم ۲۰ سال اخیر از سوی این کنفدراسیون راهکارها و نظرات کارشناسی فراوانی به رشته تحریر درآمده و حتی سند استراتژی توسعه صنعتی و توسعه صنعت کشاورزی از سوی این تشکل صنعتی ارائه شده است.

در ادامه‌، یکی از مدعوین دولتی این نشست به طور خلاصه به طرح دیدگاهش در ارتباط با سند استراتژی توسعه صنعتی ایران پرداخت.

سلیمانی که از اعضای هیات مدیره شهرک‌های صنعتی است، ابتدا با بیان اینکه وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده است که سند استراتژی توسعه صنعتی در بهمن ماه امسال از سوی این وزارتخانه ابلاغ می‌شود، اضافه کرد که وزیر صنعت، معدن و تجارت در روز گرفتن رای اعتماد از مجلس، به نمایندگان این قول را داد که در دوره او سند استراتژی توسعه صنعتی ابلاغ شود. این مدیر دولتی در ادامه تصریح کرد: با این حال به نظر می‌رسد با ابلاغ این سند در دوره فعلی، دولت بعدی آن را کنار خواهد زد و عملا راه به جایی نخواهد برد.

وی همچنین عنوان کرد، بخشی که وی مسوولیت آن را برعهده دارد جزو منتقدان سند تدوین شده استراتژی توسعه صنعتی است و تاکنون نیز انتقادها و راهکارهایی را به اطلاع تدوین‌کنندگان رسانده‌اند، اما تیم تدوین‌کننده پذیرای این انتقادات نشدند.

در ادامه این نشست، محمدرضا بهرامن، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران نیز گفت: وزارت صنعت، معدن و تجارت قصد دارد به هر طریق ممکن سند تدوین شده استراتژی توسعه صنعتی را در بهمن ماه امسال رونمایی کند. وی در بخش دیگری از سخنان خود یادآور شد که خانه معدن ایران به عنوان تشکل بزرگ معدنی کشور، استراتژی توسعه معدن را با همکاری یک تیم کارشناسی ۵۰-۴۰ نفره تدوین کرده و آماده ارائه آن به وزارت صنعت، معدن و تجارت است.

احمد پورفلاح، رییس کمیسیون صنایع اتاق ایران و عضو کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران نیز در این نشست ابتدا با بیان اینکه نسخه ابتدایی سند استراتژی توسعه صنعتی هیچ شمایلی از یک سند استراتژی نداشت، در مورد لازمه‌های یک سند راهبردی توضیح داد: یک سند تدوین شده استراتژی توسعه صنعتی باید به چندین سوال مشخص پاسخ دهد؛ اینکه هدف‌گذاری‌ها باید روشن و شفاف باشد؛ امکانات مالی آن نیز شفاف باشد. و اینکه در زمان‌بندی اعلام شده در این سند، باید بدانیم که قرار است به چه رشدی در صنعت دست پیدا کنیم. اینکه چه میزان سرمایه‌گذاری باید صورت بگیرد، در چه رشته‌هایی از صنعت باید صادرات داشته باشیم، دیگر مشخصه‌هایی است که پورفلاح به آنها اشاره کرد. وی افزود: با مطالعه آنچه که به عنوان سند تدوین شده استراتژی توسعه صنعتی از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام شده، به هیچ یک از این نیازها پاسخ داده نشده است و متاسفانه نقش بخش خصوصی در این سند به هیچ وجه مشخص نیست. در میان انتقادهایی که از این سند در نشست کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران شد، نماینده وزارت صنعت، معدن و تجارت از آن دفاع کرد. انوشه تصریح کرد: بر اساس این سند، در شرایط فعلی کشور، تعامل در داخل مورد توجه قرار گرفته است. وی همچنین سند تدوین شده استراتژی توسعه صنعتی را به لحاظ متدولوژی جزو قوی‌ترین‌ها در دنیا دانست. انوشه در ادامه سخنان خود، ضمن تاکید بر اینکه نظارت بر اجرا و پایش این سند باید به بخش خصوصی واگذار شود، افزود: بخش خصوصی و اتاق بازرگانی به عنوان نماینده این بخش، به جای آنکه در تدوین این سند دخیل شود باید بر نظارت بر اجرا و پایش آن متمرکز شود.