به گزارش روابط‌عمومی مرکز ملی رقابت، این نشست یازدهمین پیش‌‌‌نشست از سلسله نشست‌‌‌های هم‌‌‌اندیشی در راستای چالش‌‌‌های موجود در حوزه رقابت است که توسط مرکز ملی رقابت به صورت بین‌المللی و برخط با عنوان «نشست برخط تنظیم‌‌‌گری و سیاستگذاری در رقابت» ۱۹شهریور‌ماه سال‌جاری برگزار شد. در این پیش‌‌‌نشست، سخنرانان به ارائه مطالبی در حوزه چالش‌‌‌های مراجع رقابت، تداخل وظایف مراجع رقابت با تنظیم‌‌‌گران بخشی و استقلال مراجع رقابت در کشورهای مختلف به بحث و تبادل نظر پرداختند.

استفاده از تجربیات دیگر کشورها در توسعه رقابت‌‌‌پذیری

در ابتدای این نشست، محمود دودانگه،نایب‌‌‌رئیس شورا و مرکز ملی رقابت، با یادآوری اینکه سال ١٣٨٨ بود که به نوعی اساس و قوانین منتج به شورای رقابت نهایی و ابلاغ شد، اظهار کرد: در آن زمان، بنده در وزارت بازرگانی فعالیت داشتم و ابلاغ این قانون و تاسیس مرکز ملی و شورای رقابت، خبر بسیار خوشایندی برای ما فعالان و متولیان اقتصادی بود.وی افزود: به‌استناد این قوانین در چارچوب مصوبات شورای رقابت، می‌‌‌توان عملا کسب‌وکارها را مدیریت و اقتصاد کشور را متناسب با اقتصاد جهانی تدوین کرد تا بتوان اهداف مورد نظر را که تاکنون متاسفانه نتوانسته‌‌‌ایم به آنها دست پیدا کنیم، محقق کرد. ایران کشوری بزرگ و دارای ظرفیت‌‌‌های گسترده است. محدود کردن این ظرفیت‌‌‌ها نه‌‌‌تنها برای ایران چالش ایجاد خواهد کرد، برای منطقه هم چالش‌‌‌هایی را در پی خواهد داشت. همان‌گونه که اکنون نیز آثار گسترده‌‌‌ای که محدودیت‌ها برای ایران در سطح دنیا ایجاد کرده، مشهود است.نایب‌‌‌رئیس شورا و مرکز ملی رقابت گفت: امید است که این نشست و جلسه، سرآغازی باشد برای آنکه بتوانیم رقابت و رقابت‌‌‌پذیری را با دنیا، با نگاه یکپارچه جلو ببریم و در نهایت بتوانیم با پیوندهایی که با نهادهای مختلف برقرار می‌‌‌کنیم، بخش‌‌‌های مختلف اقتصادی را به جایگاه بالاتری در حوزه رقابت‌‌‌پذیری برسانیم.

وی تصریح کرد: شورای رقابت تصمیم دارد با تداوم برگزاری این نشست‌‌‌ها در داخل کشور، گفتمان رقابت‌‌‌پذیری و توسعه فضای رقابتی را در بخش‌‌‌های مختلف دنبال کند. علاوه بر این علاقه‌‌‌مند هستیم که تعامل و ارتباطات خود را با نهادهای کشورهای همسایه در حوزه استفاده از تجربیات توسعه رقابت‌‌‌پذیری برقرار کنیم و در نهایت به وضعیت مناسب‌‌‌تری در حوزه رقابت‌‌‌پذیری اقتصاد کشور دست پیدا کنیم.

ورود به فرآیند تنظیم‌‌‌گری بازارهای انحصاری

در ادامه این نشست، امیراحمد ذوالفقاری، معاون اقتصادی شورای رقابت و عضو این شورا، اظهار کرد: نهاد تنظیم‌‌‌گر رقابت در ایران نوپا و جدید است و حدود ۱۵سال بیشتر از سن آن نمی‌‌‌گذرد؛ اما طی همین مدت اندک، اقدامات قابل ملاحظه‌‌‌ای را در راستای پیشبرد موضوع تنظیم‌‌‌گری رقابت در اقتصاد ایران، انجام داده است. از جمله می‌‌‌توان به ورود به فرآیند تنظیم‌‌‌گری بازارهای انحصاری اشاره کرد.وی افزود: با وضع قواعدی که تحقق رقابت را در این بازارها محقق می‌کند و از رویه‌‌‌های ضد رقابتی هم جلوگیری می‌کند، به تنظیم این بازارها پرداخته شده است. از جمله رویه‌‌‌های ضدرقابتی که رسیدگی شد، موضوع سوءاستفاده از موقعیت مسلط (مانند وضع قیمت متعارف و بالا) تحت شرایط غیرمنصفانه بود. همچنین جلوگیری از اقدامات مخل رقابت در برخی از بازار اتفاق افتاده است.عضو شورای رقابت خاطرنشان کرد: طی این ١۵سال با چالش‌‌‌هایی مواجه بوده‌‌‌ایم که بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد، در سال‌های گذشته و حتی در حال حاضر، نهادهای مشابه ما در دنیا، با چنین چالش‌‌‌هایی مواجه بوده‌‌‌اند. یکی از این چالش‌‌‌ها، چالش هماهنگی با تنظیم‌‌‌گران بخشی و نهادهایی بوده که سایر ابعاد تنظیم‌‌‌گری را (جز موضوع رقابت) انجام می‌دهند که عمدتا هم نهادهای دولتی هستند که در زیرمجموعه وزارتخانه‌‌‌ها قرار دارند. دیگر چالش ما، موضوع ضمانت اجرای مصوبات شورای ملی رقابت بوده است

ذوالفقاری تصریح کرد: ما در مرکز ملی رقابت بر آن هستیم تا با صاحب‌نظران و کارشناسان سایر کشورها در این حوزه، همکاری‌‌‌های علمی و کارشناسی، هم در خصوص بازطراحی ساختار نهاد تنظیم‌‌‌گر و هم مطالعه و بررسی بازارهای انحصاری داشته باشیم.

استفاده از تجربیات دیگر اقتصادها در رقابتی کردن اقتصاد

سپهر دادجوی توکلی، سخنگوی مرکز ملی رقابت، هم با اشاره به برگزاری نشست برخط تنظیم‌‌‌گری و سیاستگذاری در رقابت گفت: موضوع رقابت و مقابله با انحصار یک موضوع جهانی برای اقتصاد است که تقریبا تمامی کشورها با ساختارهای متفاوت در حوزه اجرا به آن پرداخته و سعی در تسهیل آن در اقتصاد خود دارند.وی افزود: در ایران ‌شأن تاسیس شورا و مرکز ملی رقابت، تحقق فصل نهم اصل ۴۴ قانون اساسی است که به‌صراحت برای مقابله با رویه‌‌‌های ضدرقابتی و تسهیل رقابت در اقتصاد دغدغه‌مند است.دادجوی توکلی ادامه داد: این نهاد نوپا که تنها یک‌دهه از عمرش می‌‌‌گذرد، اکنون عزم خود را جزم کرده است تا با جهشی شایسته ماهیت اصل ۴۴، بتواند به رقابتی‌تر شدن این اقتصاد انحصارزده کمک کند که تقویت مناسبات بین‌المللی و استفاده از تجربیات دیگر اقتصادها یکی از همین راهکارهاست.

سخنگوی شورای رقابت گفت: کمتر نهادی قادر است با چنین سرعت و عمقی با نهادها و سازمان‌های هدف مانند آنکتاد، سازمان همکاری‌‌‌های شانگهای و متناظران آن در دیگر کشورها ارتباط موثر داشته باشد که نشست حاضر خروجی یکی از همین مراودات است.

وی حضور چهره‌‌‌های شاخص در این نشست را دلیلی بر کارآمدی این‌گونه ارتباطات دانست و اظهار کرد: متاسفانه نزد افکار عمومی در سال‌های گذشته به‌خوبی از ظرفیت‌‌‌های این نهاد شبه‌قضایی با اختیارات گسترده و توان کارشناسی موثر، تنها در موارد محدودی مانند خودرو صحبت شده است که این تلقی در حال اصلاح است؛ چرا که گستره اختیار و وظیفه این شورا تمام اقتصاد کشور است.در ادامه، رئیس مرکز رقابت گرجستان، فعالان و کارشناسان حوزه تنظیم‌‌‌گری و رقابت از کشورهای هندوستان، روسیه، انگلستان و عضو آنکتاد (رکن فرعی سازمان ملل متحد) به سخنرانی پیرامون موضوعات، تقویت یکپارچگی بازارها و پیشبرد سیاست رقابت، راهکارهای حل تعارضات به دلیل همپوشانی وظایف بخش مقامات رقابت، راهکارهای توسعه رقابت در مسیر تعامل ایران و کشورهای حوزه مشابه، چالش‌‌‌های پیش‌‌‌روی مراجع رقابت کوچک و کم‌تجربه و استقلال مراجع رقابت پرداختند.

براساس این گزارش، پس از برگزاری ١٠پیش‌‌‌نشست در موضوعات مختلف در راستای چالش‌‌‌های موجود در حوزه رقابت، شورای رقابت یازدهمین پیش‌‌‌نشست از این سلسله نشست‌‌‌های هم‌‌‌اندیشی را به صورت بین‌المللی و برخط با عنوان The first Online Seminar on Regulation and Competition Policy  برگزار کرد. پیش‌‌‌نشست دهم از سلسله پیش‌‌‌نشست‌‌‌های اولین همایش تنظیم‌‌‌گری و سیاستگذاری رقابت در ایران، با موضوع «شرکت‌های دولتی و رقابت» ۱۷ تیرماه سال‌جاری در وزارت امور اقتصادی و دارایی برگزار شد.