میزان ورودی مخازن آبی ۲۵درصد رشد داشته است
عبور ایران از خشکسالی؟
حجم آب موجود مخازن اکنون ۲۰.۶۲۰میلیارد مترمکعب ثبت شده که این عدد نسبت به سال قبل که عددی معادل ۱۸.۲۶۰میلیارد مترمکعب بوده، ۱۳درصد افزایش یافته است. ارتفاع کل ریزش‌‌‌های جوی کشور نیز معادل ۶میلی‌متر است. این مقدار بارندگی نسبت به میانگین دوره‌‌‌های مشابه درازمدت (۴.۴میلی‌متر) ۳۵درصد و نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته (۱.۳میلی‌متر) ۳۶۷درصد افزایش نشان می‌دهد. این آمارها بیانگر این است که احتمالا، ایران از خشکسالی صرف خارج شده و سال آبی جدید که از ابتدای مهرماه آغاز شده است، سالی به مراتب بهتر خواهد بود و ایران، رنگ ترسالی را خواهد دید. حال باید دید که این موضوع، رنگ واقعیت به خود می‌گیرد یا خیر.
افزایش ۱۳ درصدی حجم آب سدهای کشور نسبت به سال گذشته
سخنگوی صنعت آب ایران، با اشاره به وضعیت مخازن سدهای کشور از ابتدای سال آبی جاری تا ۲۲مهرماه اظهار کرد: ورودی سدهای کشور از ۰.۶۴میلیارد مترمکعب در سال گذشته به ۰.۸۰میلیارد مترمکعب افزایش یافته است که از رشد ۲۵درصدی ورودی سدهای کشور حکایت دارد.
فیروز قاسم‌‌‌زاده در خصوص خروجی سدهای کشور نیز بیان کرد: خروجی سدهای کشور از ۱.۵۱میلیارد مترمکعب در سال آبی گذشته به حجم ۱.۸۸میلیارد مترمکعب رسیده است که نشان می‌دهد میزان تامین مصارف از محل سدها نسبت به سال گذشته با ۲۵درصد افزایش روبه‌رو بوده است.
قاسم‌‌‌زاده با بیان اینکه کل حجم آب موجود در مخازن سدهای کشور در تاریخ ۲۲مهر ۱۴۰۲ معادل ۲۰.۶۲میلیارد مترمکعب بوده است، گفت: این میزان، در مدت مشابه سال گذشته ۱۸.۲۶میلیارد مترمکعب بوده است. این میزان، معادل ۴۲درصد پرشدگی است و نشان می‌دهد حجم آب موجود در سدهای کل کشور ۱۳درصد نسبت به سال گذشته بیشتر است.
۸ سد کمتر از ۱۰درصد آب دارند
حجم پرشدگی سدهای کشور تا ۲۲مهرماه ۴۲درصد است. وضعیت برخی از سدهای مهم کشور بیانگر این است که در هشت‌سد، میزان پرشدگی کمتر از ۱۰درصد است، به‌‌‌طوری‌‌‌که سد دوستی و سد طرق استان خراسان‌رضوی به ترتیب ۷ و ۸درصد، سد اکباتان و آبشینه استان همدان ۹ درصد، سد رودبال داراب استان فارس صفر درصد، سد وشمگیر گلستان، بوستان صفر درصد، چاهنیمهها در استان سیستان و بلوچستان ۳درصد، سد تنگوییه سیرجان استان کرمان ۹درصد و سد ساوه استان مرکزی ۸درصد پر هستند.
مجموع ۱۳سد دریاچه ارومیه با ۴۴۴میلیون مترمکعب و ۲۷درصد پرشدگی، ۱۳درصد کاهش موجودی مخزن را نسبت به سال گذشته تجربه کرده‌اند. سد زاینده‌رود استان اصفهان با ۴۱۶میلیون مترمکعب و ۳۴درصد پرشدگی، ۱۸۳درصد رشد موجودی را نسبت به سال قبل تجربه کرده است. مجموع ۵سد استان تهران با ۳۶۶میلیون مترمکعب و ۱۹درصد پرشدگی، نسبت به موجودی سال قبل یک‌درصد رشد داشته‌اند. در خراسان‌رضوی، سد دوستی با ۸۴میلیون مترمکعب و ۷درصد پرشدگی، ۶۴درصد کاهش موجودی را نسبت به سال قبل تجربه کرده است.
همچنین سد طرق در این استان با ۳میلیون مترمکعب و ۸درصد پرشدگی، کاهش ۶۹درصدی در موجودی مخزن را نسبت به سال گذشته به خود دیده است.
در استان خوزستان، سدهای زنجیره‌‌‌ای کارون با ۷۶۹۱میلیون مترمکعب، بیشترین حجم آب را در میان سدهای کشور به خود اختصاص داده و با ۶۳درصد پرشدگی، ۱۰درصد رشد حجم مخزن نسبت سال گذشته داشته‌اند. سد کرخه، دیگر سد پرآب کشور است که با ۱۷۵۴میلیون مترمکعب و ۳۳درصد پرشدگی، نسبت به سال گذشته ۱۳۳درصد رشد موجودی مخزن داشته است.
سومین سد پرآب کشور نیز سد دز است که با ۱۱۷۷میلیون مترمکعب و ۴۴درصد پرشدگی، ۳درصد رشد موجودی مخزن را نسبت به سال گذشته تجربه کرده است. سد جره با ۱۳۶میلیون مترمکعب و ۳۹درصد پرشدگی، نسبت به موجودی سال گذشته رشد ۳۸درصدی داشته است. سد مارون نیز با ۵۲۴میلیون مترمکعب و ۴۶درصد پرشدگی، ۶درصد رشد را نسبت به سال گذشته، به خود اختصاص داده است.
در حوضه قمرود، سد گلپایگان، کوچری با ۱۳۳میلیون مترمکعب و ۵۵درصد پرشدگی، رشد ۵۵درصدی را به خود دیده است. سد ۱۵خرداد نیز با ۳۵میلیون مترمکعب موجودی مخزن و ۱۸درصد پرشدگی، ۳۷درصد کاهش موجودی را تجربه کرده است.
در استان اردبیل، سد یامچی با ۱۷میلیون مترمکعب و ۲۱درصد پرشدگی، با ۱۰درصد کاهش موجودی نسبت به سال گذشته مواجه شده است. سد سبلان با ۱۹میلیون مترمکعب موجودی مخزن، ۱۸درصد پرشدگی را از آن خود کرده و نسبت به سال گذشته، موجودی آن کاهش یک‌درصدی داشته است. در استان آذربایجان‌شرقی، سد ارس با ۳۱۰میلیون مترمکعب موجودی مخزن، ۲۵درصد پرشدگی داشته است که معادل رشد ۵درصدی نسبت به سال گذشته است. سد خداآفرین با ۱۷۰میلیون مترمکعب، ۱۱درصد پرشدگی داشته که معادل ۱۶درصد رشد نسبت به سال گذشته است. همچنین سد ستارخان با ۲۴میلیون مترمکعب، ۱۷درصد پرشدگی داشته و ۵درصد از سال گذشته، موجودی بیشتری دارد. در استان آذربایجان‌غربی، سد شهید قنبری با ۸میلیون مترمکعب موجودی، ۳۳درصد پرشدگی دارد که به معنای ۲۹درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال قبل در موجودی مخزن است. سد بارون با ۱۵میلیون مترمکعب و ۱۲درصد پرشدگی، نسبت به سال گذشته کاهش ۸درصدی را در موجودی خود تجربه کرده است. سد آغ‌چای نیز با ۶۵میلیون مترمکعب و ۳۱درصد پرشدگی نسبت به سال گذشته، ۳۳درصد کاهش موجودی را به خود دیده است.
در استان هرمزگان به‌جز سد جگین، باقی سدها اوضاع خوبی ندارند و سد استقلال با ۷۳میلیون مترمکعب، ۳۰درصد پرشدگی را با ۵۳درصد کاهش نسبت به مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده است. سد شمیل و نیان با ۱۶میلیون مترمکعب و ۱۶درصد پرشدگی با کاهش ۶۵ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته در میزان پرشدگی مواجه شده است. سد سرنی با ۱۳میلیون مترمکعب، ۲۱درصد پرشدگی را به خود دیده که معادل کاهش ۶۱درصدی نسبت به میزان پرشدگی در مدت مشابه سال گذشته است. همچنین سد جگین با ۲۰۰میلیون مترمکعب و ۹۵درصد پرشدگی، یک‌درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته است.
در استان زنجان سد تهم با ۱۸میلیون مترمکعب و ۲۳درصد پرشدگی، ۱۳درصد رشد موجودی مخزن را نسبت به مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده است. سد تالوار نیز با ۱۲۵میلیون مترمکعب و ۸۹درصد پرشدگی، ۱۱درصد رشد موجودی مخزن نسبت به سال گذشته داشته است.
در استان گیلان سد سفیدرود با ۱۰۶میلیون مترمکعب و ۱۰درصد پرشدگی، رشد ۲۰درصدی را نسبت به سال قبل را تجربه کرده است. سد شهر بیجار هم با ۶۸میلیون مترمکعب و ۶۵درصد پرشدگی با ۶۲درصد رشد حجم مخزن نسبت به سال قبل مواجه شده است.
در استان کهگیلویه و بویراحمد، سد کوثر با ۴۷۶میلیون مترمکعب و ۸۷درصد پرشدگی، رشد ۱۶درصدی موجودی را تجربه کرده است.
در استان خراسان جنوبی، سد نهرین، تنها یک‌میلیون مترمکعب موجودی داشته است که با ۲درصد کاهش موجودی نسبت به سال گذشته، تنها ۱۲درصد از حجم سد پرشده است.
در استان بوشهر اما وضعیت مناسب‌تری دیده می‌شود و سد رئیسعلی دلواری، ۴۲۶میلیون مترمکعب موجودی مخزن دارد که این عدد با ۳۸درصد رشد نسبت به سال قبل، باعث پرشدگی ۶۱درصد حجم مخزن شده است.
در استان سمنان و در سد دامغان، ۸میلیون مترمکعب موجودی سد حاکی از کاهش ۲۸درصدی حجم آب مخزن نسبت به سال گذشته است که باعث پرشدگی ۴۸درصدی این سد شده است.
سد رودبار لرستان با ۲۱۶میلیون مترمکعب موجودی، ۱۰۰ درصد پرشدگی را با رشد ۶۹درصدی نسبت به سال گذشته در حجم مخزن خود داشته است. در استان خراسان‌شمالی، سد شیرین‌دره با ۱۷میلیون مترمکعب موجودی، ۳۰درصد پرشدگی و ۲۷ درصد کاهش نسبت به سال قبل داشته است.
در استان همدان، با وجود رشد ۵۶۴درصدی پرشدگی سد، نسبت به سال قبل، این سد با تنها ۴میلیون مترمکعب موجودی، ۹درصد از حجم کلی خود را اشغال‌شده میبیند. سد قشلاق کردستان با ۱۵۹میلیون مترمکعب و ۷۴درصد پرشدگی، ۴۶درصد رشد نسبت به سال گذشته داشته است. سد آزاد نیز در این استان با ۱۴۸میلیون مترمکعب، ۴۹درصد پرشدگی را به خود دیده است که به معنای رشد ۲۷درصدی نسبت به سال گذشته در میزان موجودی مخزن است.
در استان گلستان، سد وشمگیر، گلستان و بوستان بدون موجودی آب است و این به معنی کاهش ۵۳درصدی نسبت به سال گذشته است.
در استان فارس، سد درودزن، ملاصدرا با موجودی ۶۹۵میلیون مترمکعبی خود، پرشدگی ۵۰درصدی را به خود میبیند که کاهش ۳درصدی نسبت به سال گذشته است. در سد سلمان فارسی، ۵۵۳میلیون مترمکعب موجودی مخزن مشاهده می‌شود که کاهش ۳درصدی نسبت به سال قبل را نشان می‌دهد که در نتیجه آن، این سد ۵۸درصد پرشدگی دارد. در سد رودبال داراب نیز وضعیت خطرناک است و این سد با کاهش موجودی ۹۷درصدی نسبت به سال قبل، عملا خالی است.
در استان کرمانشاه، سد داریان با ۱۲۵میلیون مترمکعب، ۳۷درصد پرشدگی دارد که معادل کاهش ۲۸درصدی نسبت به سال گذشته است. در سد گاوشان این استان با ۲۵۱میلیون مترمکعب، ۴۵درصد پرشدگی مشاهده می‌شود که ۶درصد نسبت به سال گذشته کاهش داشته است. سد سلیمان‌شاه نیز با ۹میلیون مترمکعب، ۱۹درصد پرشدگی دارد که نتیجه ۱۳درصد کاهش موجودی نسبت به سال قبل است.
در استان سیستان و بلوچستان، سد چاهنیمهها با ۵۰میلیون مترمکعب پرشدگی، ۳درصد پرشدگی دارد و به معنی ۶۹درصد کاهش موجودی نسبت به سال قبل است. سد پیشین این استان با ۱۴۸میلیون مترمکعب و ۸۸درصد پرشدگی مواجه است که نسبت به سال قبل ۱۶درصد رشد در این آمار مشاهده می‌شود. در سد زیردان، ۱۵۹میلیون مترمکعب موجودی مخزن و به‌عبارتی ۷۷درصد حجم کل مخزن پر شده و تغییرات حجم این سد نسبت به سال قبل، صفر درصد بوده است. سد خیرآباد سیستان و بلوچستان با ۱۵میلیون مترمکعب موجودی، ۵۴درصد پرشدگی را به خود میبیند که معادل کاهش ۱۱درصدی نسبت به سال گذشته در آمار پرشدگی این سد است.
در استان مازندران، سد شهیدرجایی با ۲۹میلیون مترمکعب موجودی، ۱۸درصد پرشدگی دارد که معادل رشد ۱۹درصدی نسبت به سال قبل است.
سد ایلام در استان ایلام با ۴۸میلیون مترمکعب، ۷۹درصد موجودی دارد که به معنای رشد ۱۴۳درصدی نسبت به سال گذشته است.
در استان کرمان، سد تنگوییه با ۴میلیون مترمکعب و تنها ۹درصد پرشدگی، با توجه به کاهش ۶۳درصدی در موجودی مخزن، وضعیت خوبی را سپری نمی‌‌‌کند. سد جیرفت با ۸۲میلیون مترمکعب و ۲۵درصد پرشدگی، کاهش ۳۷درصدی نسبت به سال قبل داشته است. سد نساه نیز با ۴۰میلیون مترمکعب موجودی مخزن، ۲۴درصد پرشدگی دارد که معادل کاهش ۵۲درصدی نسبت به سال قبل است.
در نهایت در استان مرکزی سد ساوه با ۲۱میلیون مترمکعب و ۸درصد پرشدگی و سد کمال صالح با ۳۲درصد پرشدگی، به ترتیب ۵۷ و ۱۵درصد کاهش موجودی نسبت به سال قبل را تجربه کرده‌اند.
آغاز خوب سال آبی جدید
به طور کلی، در سال آبی جاری که به تازگی آغاز شده، میزان بارش در استانهای بوشهر، سیستان و بلوچستان، چهارمحال و بختیاری، اصفهان، خراسان جنوبی، یزد، فارس، خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد و کرمان صفر میلی‌متر بوده که مقایسه سال آبی جاری و بازه ۵۵ساله، از کاهش ۱۰۰درصدی بارش حکایت دارد. استان هرمزگان با ۰.۱میلی‌متر بارش، لرستان با ۱.۲۵میلی‌متر، زنجان با ۳.۹میلی‌متر، ایلام با ۱.۸میلی‌متر و قم با ۱.۵میلی‌متر، دیگر استانهای کم‌بارش طی سال آبی جاری بوده‌اند. استانهای کرمانشاه با ۷.۹میلی‌متر، البرز با ۱۴.۹میلی‌متر، خراسان شمالی با ۲۳.۶میلی‌متر، کردستان با ۳.۰۱میلی‌متر، همدان با ۶۸میلی‌متر، گلستان با ۶۱.۲میلی‌متر، خراسان رضوی با ۳.۴میلی‌متر، سمنان با ۳.۹میلی‌متر، آذربایجان غربی با ۱۷.۵میلی‌متر، قزوین با ۹.۲میلی‌متر، اردبیل با ۲۶.۴میلی‌متر، مازندران با ۸۸.۹میلی‌متر، تهران با ۱۰.۵میلی‌متر و آذربایجان شرقی با ۱۸.۶میلی‌متر، افزایشی قابل‌توجه نسبت به بازه متوسط درازمدت ۵۵سال آبی کشور داشته‌اند.
همچنین گیلان با وجود بارش ۸۸.۶میلی‌متری خود، کاهش ۱۱درصدی نسبت به این بازه داشته است. استان مرکزی نیز در وضعیت تقریبا نامتعادلی است و با ۲.۷میلی‌متر بارش، ۲۹درصد کاهش را در این بازه تجربه کرده است.
