سهم ۳/ ۰درصدی ایران از بازار لبنان
ابراهیم محمدرضازاده در گفت‌‌‌وگو با «ایلنا»، با اشاره به آمار واردات لبنان، گفت: بیشترین واردات به لبنان حدود ۱۹ تا ۲۰میلیارد دلار بوده است که بعد از پاندمی کرونا این عدد کاهش یافت. آخرین آمار ارائه‌شده از میزان واردات لبنان در سال ۲۰۲۰ میلادی منتشر شد که در این سال حدود ۳/ ۱۱میلیارد دلار واردات صورت گرفته است. وی با برشمردن دلایل افت واردات به لبنان، تصریح کرد: پاندمی کرونا یکی از مهم‌ترین دلایل کاهش واردات به این کشور بوده است. از سوی دیگر لبنان با مسائل اقتصادی جانبی از جمله بالا رفتن قیمت ارز دست به گریبان بوده و همین مساله باعث نصف شدن واردات لبنان شده است. این کارشناس اقتصاد بین‌الملل با بررسی سهم کشورها از بازار لبنان در ۲۰سال گذشته، بیان کرد: چین ۲/ ۹درصد، آمریکا ۳/ ۸درصد، ایتالیا ۲/ ۸درصد، فرانسه و آلمان ۴/ ۶درصد، ترکیه ۱/ ۴درصد، روسیه ۸/ ۳درصدو یونان ۷/ ۳درصد از بازار لبنان را در انحصار خود قرار داده‌‌‌اند و در پنج‌سال گذشته چین، ایتالیا، آمریکا، یونان، آلمان و ترکیه بیشترین سهم را از این بازار تصاحب کردند.به گفته وی، سهم کشورها از بازار لبنان خرد است، از این رو کشورهای زیادی به این بازار ورود کرده‌اند، این در حالی است که در سایر کشورها معمولا سهم سایر کشورها از بازار آن کشور بیش از ۱۰درصد است؛ اما در لبنان سهم بالای ۱۰درصد در بازار وجود ندارد.
محمدرضازاده با بیان اینکه لبنان به لحاظ درصد بیشترین مهاجر را به سایر کشورها دارد، افزود: مطابق آمار ارائه‌شده در این کشور چهار برابر جمعیت مستقر در لبنان، لبنانی در خارج از این کشور زندگی می‌کنند. به عبارت دیگر یک‌چهارم لبنانی‌‌‌ها در این کشور زندگی می‌کنند و بقیه آنها خارج از کشور هستند. بیشتر لبنانی‌‌‌های خارج از کشور یا تاجر هستند یا به کارهای مرتبط با تجارت مبادرت می‌کنند و این مساله باعث شده است تا صادرکنندگان اصلی به لبنان خود لبنانی‌‌‌ها باشند. وی سال ۹۵ را اوج صادرات ایران به لبنان دانست و افزود: در سال ۹۵ حدود ۹۳میلیون دلار کالا از ایران به لبنان صادر شد. در سال‌های گذشته به‌ویژه در حد فاصل ۹۸ تا ۱۴۰۰ صادرات ایران به لبنان به‌شدت کاهش پیدا کرد و به یک‌سوم حجم صادرات رسید؛ تا جایی که در سال گذشته حجم صادرات ما به لبنان به ۳۰میلیون دلار رسید. به عبارتی سهم ایران از بازار لبنان کمتر از ۳/ ۰درصد است که این حجم قابل‌توجه نیست. این کارشناس اقتصاد بین‌الملل افزود: تجارت ایران با لبنان ایده‌‌‌آل نیست؛ چراکه ما از ابتدا در هیچ کشوری با هدف توسعه اقتصادی نفوذ نکردیم تا اینگونه اقتصاد ما رشد کند. ما با هدف حفظ نظام سیاسی آن کشورها بیشتر به آنها کمک کردیم و هدفمان هیچ‌گاه اقتصادی نبود، این در حالی است که برخی از کشورها نفوذ یا جنگی را در کشور دیگر راه می‌‌‌اندازند تا اقتصادشان رشد کند.
به گفته محمدرضازاده، در راه توسعه اقتصادی باید زیرساخت فراهم شود. از سوی دیگر کالای تولیدی باید کیفیت و قیمت مناسب داشته باشد. در یک کلام کالای صادراتی باید قابل رقابت باشد، وقتی قابل رقابت بود در آن زمان تاجر وارد روابط تجاری می‌شود. وی با بیان اینکه داشتن روابط خوب سیاسی الزامی در توسعه روابط تجاری ایجاد نمی‌‌‌کند، گفت: تجربه نشان داده است که بازار از سوی بخش خصوصی کشورها اداره می‌شود. تمایلات برای مصرف کالای ایرانی در لبنان زیاد است؛ به‌ویژه در مواد غذایی گوشتی و ذبح حلال، چرا که لبنانی‌‌‌ها از نحوه اسلامی بودن آن اطمینان دارند؛ اما باید زیرساخت‌‌‌ها و امکان نقل و انتقالات پولی فراهم باشد.
رایزن بازرگانی ایران در لبنان با اشاره به لزوم آشنایی از ظرفیت این دو کشور، گفت: باید این دو کشور با توانمندی‌‌‌هایشان آشنا شوند؛ لبنانی‌‌‌ها باید بدانند که ایرانی‌‌‌ها توانایی تولید چه محصولاتی را دارند، چراکه نگاه به بازار ایران همان نگاه ۲۰سال پیش است و چندان با محصولات تولیدی ایران آشنا نیستند. همچنین لبنانی‌‌‌هایی زیادی در ایران زندگی نمی‌‌‌کنند. این در حالی است که گفته می‌شود ۷میلیون لبنانی به برزیل مهاجرت کردند و در آفریقا نیز تعداد قابل‌توجهی لبنانی زندگی می‌کنند.
به گفته وی، وقتی ظرفیت‌‌‌ها را نشناسیم، نمی‌‌‌توانیم کار مشترکی را آغاز کنیم؛ چراکه نه آنها می‌‌‌دانند ما چه چیزهایی داریم و نه ما از ظرفیت‌‌‌های آنها آشنا هستیم. محمدرضازاده تصریح کرد: تجار لبنانی باید به ایران بیایند و به نمایشگاه‌‌‌های ایرانی دعوت شوند و مستقیم با تولیدکنندگان ایرانی در ارتباط باشند. در همین راستا و با هدف افزایش آگاهی از ظرفیت‌‌‌های این دو کشور یک‌سایت خبری ایجاد کردیم؛ در این گروه خبری حدود ۲هزار تجار لبنانی عضو شده‌‌‌اند. ما برای این تجار تولید محتوا را آغاز کردیم. این کارشناس اقتصاد بین‌الملل ادامه داد: حضور مستقیم شرکت‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد. رقابت در این بازار تنگاتنگ است؛ شرکت‌هایی می‌‌‌توانند در این بازار دوام بیاورند که حضور مستمر داشته باشند و خدمات پس از فروش مناسبی ارائه دهند. همچنین لبنان با اتحادیه اروپا و اتحادیه عرب دارای موافقت‌‌‌نامه تجارت آزاد است و این موافقت‌‌‌نامه می‌‌‌تواند به توسعه صادرات ما به سایر کشورها کمک کند؛ به این معنا که با تولید مشترک در لبنان بتوانیم کالاها را به کشورهای دیگر از طریق لبنان صادر کنیم. وی تهاتر را راه جایگزین در تجارت دانست و گفت: به نظر می‌رسد تهاتر راهکار خوبی در شرایط تحریم باشد؛ اما بر این باورم که وقتی مساله رقابت‌‌‌پذیری کالاها برای تجار ثابت شود و بدانند که پسته ایران در بازار لبنان قابل رقابت است و می‌‌‌تواند به لحاظ کیفی و قیمت جای خود را باز کند، نحوه مراودات مالی را خود تجار حل خواهند کرد.
