برای مثال، شاخص فشار جهانی زنجیره تامین که توسط بانک فدرال‌رزرو نیویورک تهیه می‌شود، طی چهار ماه گذشته به میزان قابل‌‌‌توجهی کاهش یافته است. به گفته شرکت تحقیقاتی «دِروی»، شاخص تحویل تامین‌‌‌کننده موسسه مدیریت زنجیره تامین در ماه اوت بهترین عدد خود را از ژانویه ۲۰۲۰ نشان می‌دهد و نرخ‌های لحظه‌‌‌ای برای کانتینرهایی که از شانگهای به لس‌‌‌آنجلس ارسال می‌‌‌شوند از ژوئن گذشته، به میزان یک‌چهارم کاهش یافته است، به‌رغم این وضعیت اما می‌‌‌توان تاکید کرد «همه‌چیز نسبی است». هفته گذشته کرولاین دیبک‌هاپ، مدیر مالی شرکت جنرال‌الکتریک به شرکت‌کنندگان در کنفرانس مورگان استنلی گفت که فشارهای زنجیره تامین جاری، بخشی از جریان تحویل محصول به مشتریان را به تاخیر می‌‌‌اندازد که این موضوع جریان نقدی صنایع را تحت فشار قرار می‌دهد. این ادعا را مقامات فورد و بازیگرانی از صنایع مبلمان، قطعه، لوازم‌خانگی و غذا اعلام کرده‌‌‌اند. مدیران شرکت فوردموتور اخیرا پیامی مشابه را به سرمایه‌گذاران ارسال کرده و از تاخیر تحویل کالا گفتند؛ اما همزمان ‌بر تحقق پیش‌بینی کل سال خود تاکید کردند.

از این منظر می‌‌‌توان ادعا کرد، گرچه برخی از زمینه‌‌‌های نگرش مثبت به آینده وجود دارد؛ اما بسیاری از این نشانه‌‌‌ها اثر ضعیفی دارند. برای نمونه، خودروسازانی نظیر استلانتیس و رنو در برخی از کارخانه‌‌‌های خود در اسپانیا به دلیل نداشتن میکروچیپ‌‌‌های کافی تحت فشار جدی قرار دارند و نمی‌توانند تولیدات خود را تکمیل کنند. تحلیل‌‌‌های قوی در این باره نشان می‌دهد که این روند، زمینه‌‌‌ کاهش ارزش سهام خودروسازان و تامین‌‌‌کنندگان آنها را فراهم خواهد کرد. تحلیلگر بانک آمریکا هم معتقد است، کسانی که انتظار بهبود یا پایان قریب‌‌‌الوقوع مشکلات زنجیره تامین جهانی را دارند، بیش از حد خوش‌بین هستند. دلیل این موضوع ازدحام بندری چشمگیر است که همچنان مشکل بزرگی به شمار می‌رود. حتی وال‌استریت ژورنال اخیرا گزارش‌‌‌هایی درباره جایگزینی هواپیما با کشتی‌‌‌های حمل کانتینر اقیانوسی نوشته است. براین مبنا گرچه زنجیره‌‌‌های تامین جهانی به اندازه روزهای اولیه همه‌گیری یا پس از مسدود شدن کانال سوئز توسط کشتی اورگرین در بهار ۲۰۲۱ نامرتب نیست؛ اما اوضاع تحت کنترل هم نیست. این موضوع زمینه‌‌‌ساز کاهش سرمایه‌گذاری در فناوری‌‌‌های نسل۴ صنعت که موجب پیشرفت تولید می‌‌‌شوند، شده است. دلیل کاهش سرمایه‌گذاری، کاهش تقاضاست؛ زیرا بخش عمده‌‌‌ای از اقتصاد جهانی هزینه‌‌‌های بیشتری را به سمت خدمات سوق داده و از لوازم‌خانگی، مبلمان و سایر کالاهای بزرگ که نیاز به طی کردن مسافت‌‌‌های طولانی برای یافتن مشتری دارند، دور شده است. این موضوع سبب شده است تا در کوتاه‌‌‌مدت، جهان شاهد کشش زیادی در تقاضا باشد؛ اما در سمت عرضه، بحران‌های ساختاری‌‌‌تر بروز کنند. چند گلوگاه مهم رخداد رکود جهانی را می‌‌‌توان کمبود مواد اولیه حیاتی، بسته‌‌‌های محرک دولت برای کاهش تورم و سایر مشوق‌‌‌های دولتی برای رواج مصرف خودروهای الکتریکی دانست. بر همین مبنا نیز وقوع رکود در اوایل سال ۲۰۲۳ دور از ذهن نیست.

تغییر و همکاری مقابله با این چالش

در پاسخ به این وضعیت، نیاز به استراتژی بلندمدت و تمایل به آزمایش رویکردهای جدید کاملا مشهود است. این طرز فکر چیزی است که بسیاری از بازیگران زنجیره تامین قبلا آن را تجربه کرده‌‌‌اند. اخیرا شرکت تحقیقاتی گارتنر در نظرسنجی از حدود ۴۰۰متخصص زنجیره تامین در تابستان ۲۰۲۲ متوجه شده است که ۵۱‌درصد شرکت‌ها بازیگران تازه‌‌‌ای را به شبکه زنجیره تامین خود اضافه کرده‌‌‌اند. گارتنر همچنین گفته است: «در حالی که مقیاس‌‌‌ فعالیت‌‌‌های تولیدی و رویکردهای مدیریت زنجیره تامین تحت فشار قرار گرفته، زنجیره‌‌‌های تامین بدون شک در حال تغییر و تحول هستند. بیش از نیمی از سازمان‌های شرکت‌کننده گزارش می‌دهند که بیش از ۲۰درصد هزینه خود را صرف تغییراتی در شبکه‌‌‌های تولیدی و تامین‌‌‌کننده کرده‌‌‌اند. گزارشی دیگر در این زمینه تاکید دارد که انعطاف‌‌‌پذیری و همکاری به کلیدواژه‌‌‌هایی مهم در محیط تولید امروز جهان تبدیل شده‌اند و تا مدتی باقی خواهند ماند. تاکید مدیران زنجیره تامین این است که «به‌رغم اینکه زمین بازی تامین، مشارکتی‌‌‌تر و اشتراکی‌‌‌تر شده است؛ اما بحران حمل‌ونقل که بسیاری از شرکت‌ها آن را «غیرقابل مدیریت» می‌‌‌دانند، برخی از تولیدکنندگان را مجبور کرده است تا بیش از ۵۰۰مایل محصولات خود از جمله خودرو، لوازم‌خانگی و مبلمان را برای رساندن به مشتریان به رایگان بار کنند. بسیاری از صنعتگران متوجه شده‌‌‌اند که اگر از روش‌های متنوع حمل‌‌‌ونقل استفاده کنند، می‌‌‌توانند محصول را سریع‌‌‌تر به دست مشتری برسانند. در همین راستا نیز به بازیگران مختلف اجازه داده می‌شود به شیوه‌‌‌ای رقابت کنند که چند سال پیش تقریبا غیرقابل تصور بود. برخی از بازیگران بازار از جمله  OEM‌های مشهور خودرو و تامین‌کنندگان قطعه برای صنایع ساخت - که در گذشته درگیر روابط رقابت و دشمنی بودند، به طور فزاینده‌ای متوجه می‌شوند که برای تصمیم‌گیری صحیح باید اطلاعات داد و نظر سایر بازیگران را دریافت کرد. همین طرز فکر نیز صنایع را تغییر می‌دهد. داده‌‌‌های بسیاری وجود دارد که به‌رغم کاهش میل صنایع در سرمایه‌گذاری فناوری روی خط تولید، سرمایه‌گذاری روی فناوری‌‌‌های نسل۴ لجستیک گسترش یافته است. امروزه مشتریان تمایل زیادی به تغییر روش خرید و عرضه یا بسیاری از تحولات دارند. تحولاتی که با سرمایه‌گذاری در فناوری انجام می‌شود. به نظر می‌رسد فرصت بزرگی در این زمینه وجود دارد؛ ولی چالش هم کم نیست. ۵۴‌درصد پاسخ‌‌‌دهندگان به نظرسنجی اخیر انجمن ملی تولیدکنندگان آمریکا گفتند که بلوغ دیجیتالی شرکای زنجیره تامین آنها چالش بزرگی است. بسیاری می‌‌‌پرسند برای بازی در شبکه بزرگ‌تر شما چه چیزی لازم است؟ به نظر می‌رسد فناوری‌‌‌های نسل۴ مهم‌ترین لازمه تحول تولید در عصر بحران زنجیره‌‌‌های تامین هستند.

اخبار مرتبط