قیمت‌گذاری دستوری و افول تولید

دنیای‌اقتصاد : از نگاه نایب‌‌رئیس کمیسیون بازرگانی داخلی اتاق ایران، قیمت‌گذاری دستوری تولید را نابود خواهد کرد و دولت باید تک‌‌نرخی کردن ارز و پرداخت یارانه مستقیم به دهک‌‌های پایین را دنبال کند. سید اسماعیل یزدان‌‌پناه در گفت‌‌وگو با پایگاه خبری اتاق ایران درباره ارائه لایحه حذف ارز ۴۲۰۰‌تومانی به موازات قیمت‌گذاری دستوری کالاهای اساسی گفت: یکی از آفات اقتصاد ایران که بخش‌خصوصی همواره به آن معترض بوده است چند نرخی بودن ارز و رانت نهفته در آن است.

نایب‌‌رئیس کمیسیون بازرگانی داخلی اتاق‌ایران افزود: با وجود اینکه هدف دولت از تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی کمک به اقشار آسیب‌‌پذیر بوده است اما در عمل این رانتی به افراد سودجو بوده و یارانه پرداختی نتوانست در سفره افراد آسیب‌‌پذیر بنشیند.

وی تاکید کرد: نظر ما این است که ارز باید تک‌‌نرخی شود و دولت با پرداخت یارانه مستقیم به دهک‌‌های پایین جامعه افزایش قیمت حاصل از آن را جبران کند، بنابراین ما به‌شدت از حذف ارز ۴۲۰۰‌تومانی دفاع می‌کنیم، چراکه معتقدیم عدم‌حذف آن موجب هدررفت سرمایه ملی کشور می‌شود بدون اینکه نتیجه مطلوب را داشته باشد.

یزدان‌پناه درباره معضل قیمت‌گذاری دستوری برای تولید گفت: ما نمی‌توانیم به تولیدکننده بگوییم چون مصرف‌‌کننده می‌خواهد کالا را ارزان مصرف کند، تو هم تولید خودت را ارزان بفروش. در شرایطی که تولیدکننده مواداولیه مصرفی خود را با قیمت بالا تهیه می‌کند، این تصمیم به نابودی تولید منجر خواهد شد. دولت می‌گوید مواد اولیه ارزان‌‌قیمت به تولیدکننده می‌‌دهم؛ درست است که این کار را انجام می‌دهد اما این مواد به‌دست تولیدکننده نمی‌رسد. مثلا غذای دام و طیور اصلا به‌دست دامدار نمی‌رسد، بلکه دلال‌‌ها سود آن را می‌‌برند، اما با این حال دولت از دامدار می‌خواهد محصول نهایی را ارزان بفروشد.

نایب‌‌رئیس کمیسیون بازرگانی داخلی اتاق ایران با بیان اینکه دولت می‌تواند از یک‌سو به اقشار آسیب‌‌پذیر یارانه بدهد و از سوی دیگر برای اینکه از التهاب کل جامعه کاسته شود، مواداولیه تولیدکننده را ارزان‌‌تر به‌دست او برساند، گفت: البته یارانه در تولید هم رانت‌‌‌هایی را ایجاد می‌کند و تجربه نشان داده برخی می‌توانند این یارانه را دریافت کنند و برخی نمی‌‌توانند، لذا باید برای تولیدکننده تسهیلات ایجاد شود.

یزدان‌پناه ادامه داد: مثلا این تسهیلات می‌تواند در بخش حمل‌‌ونقل اعمال شود که تولیدکننده مجبور نباشد هزینه گزافی صرف حمل‌‌ونقل کالای خود کند. وی گفت: امروز دیگر با استفاده از فناوری اطلاعات همه‌چیز قابل رهگیری است و دولت می‌تواند اطلاعات تخصیص یارانه یا تسهیلات را در سطح وزارتخانه‌ها و نهادها تا مقصد نهایی رصد کند که آیا تولیدکننده به مواد ارزان‌‌قیمت اولیه رسیده یا خیر. در این صورت تولیدکننده هم محصول خود ارزان عرضه خواهد کرد، اما در غیر این‌صورت با قیمت‌گذاری دستوری تولید از بین رفته و مجبور به افزایش واردات خواهیم بود.

یزدان‌پناه تاکید کرد: به‌نظر می‌رسد باید طرح جامعی تدوین شود که همه جوانب را در نظر بگیرد. ما با قیمت‌گذاری دستوری موافق نیستیم و معتقدیم دولت باید بگذارد، بازار قیمت‌ها را تعیین کند. ما با ارز تک‌‌نرخی موافق هستیم چون رانت‌‌ها از بین رفته و منابع ملی از دست دولت خارج نمی‌شود اما معتقدیم دولت یارانه مستقیم به اقشار آسیب‌‌پذیر بدهد و از تولید با تسهیلاتی حمایت کند تا افزایش قیمت‌ها قابل‌تحمل باشد.