علیرضا طهماسبی، وزیر صنایع و معادن در جمع اعضای سازمان نظام مهندسی معدن ضمن تشریح نقش صنعت در رسیدن به هدف‌های سند ۲۰ ساله توسعه کشور تاکید کرد که صادرات پایدار یکی از این نقش‌ها است. صادرات پایدار البته آرزوی همه مدیران دولتی و بنگاه‌های خصوصی در هر سرزمینی است و مختص ایران نیست، اما دستیابی به صادرات پایدار، مستلزم رعایت چند مساله است که بدون آنها رسیدن به این هدف سخت و ناممکن خواهد شد. یک اصل خدشه‌ناپذیر در مسیر رسیدن به صادرات پایدار این است که بنگاه‌های صنعتی بتوانند برنامه‌های بلندمدت برای ظرفیت‌سازی و بازاریابی داخلی و خارجی داشته باشند.

یک عنصر برنامه‌ریزی این است که آنها باید از قید و بندهایی که اراده دولت‌ها بر دست و پای آنها می‌بندند، خلاص ‌شوند تا در شرایط مناسب بازاریابی بلندمدت کرده و تعهدات خود را در وضعیت مناسب انجام دهند. آیا این شرط در حال حاضر در کشور وجود دارد؟ اگر بخواهیم به بخش صنعت برگردیم، خواهیم دید در ۲ صنعت فولاد و سیمان که مزیت نسبی برای صادرات داریم این شرط رعایت نمی‌شود. مدیران ذوب آهن اصفهان و فولاد خوزستان در همین روزهای اخیر تاکید کردند که برای پاسخگویی به نیاز داخل ناگزیر شده‌اند، قراردادهای صادراتی خود را لغو کنند.

در صورت تداوم این وضعیت و تسری دادن آن به سایر کالاهای صنعتی، صادرات پایدار هرگز محقق نمی‌شود. یک اصل دیگر در صادرات پایدار این است که امکانات و منابع مادی و فکری موجود در کشور به سمت تولید کالاهای مورد نیاز بازار جهانی سوق پیدا کند یا در مسیر تولید آن کالاها باشد. آیا این شرط در حال حاضر مراعات می‌شود؟ به نظر می‌رسد برای دولت محترم ایجاد فرصت‌های شغلی به هر قیمت و با هر مشکل و عنوان، مهم‌تر از هر چیز است و به همین دلیل است که منابع مالی موجود در بانک‌ها به طرف بنگاه‌هایی که به بنگاه‌های زودبازده مشهور شده‌اند، سوق داده می‌شود.آیا تولیدات این بنگاه‌ها می‌تواند در بازارهای جهانی مشتری پیدا کند؟ برای رسیدن به توسعه صادرات پایدار باید شرکت‌هایی که نام و آرم آنها ضامن فروش کالا است، پیدا کرد و با مشارکت، آنها را برای سرمایه‌گذاری مشارکتی در ایران ترغیب کرد. آیا این شرط در حال حاضر مراعات می‌شود؟ توسعه صادرات پایدار مستلزم این است که تولید صنعتی از دستورات اداری برای قیمت‌گذاری رها شود تا بتواند مزیت نسبی خود را اثبات کند. این شرط نیز مراعات نمی‌شود. الزام‌های توسعه صادرات پایدار را ابتدا باید شناخت و در جهت سازگار شدن با آنها حرکت کرد.

گروه صنعت و معدن