دو مانع جدی خاموشی صفر
نگاه فعالان حوزه انرژی این است که با توجه به مشکلات حاد صنعت برق، امکان اجرای برنامه «خاموشی صفر» حداقل تا دو سال آینده اندک است. یکی از موانع تحقق این هدف، بدهی دولت به صنعت برق است که در حال حاضر به بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان میرسد. بدهی انباشتهای که در سالیان اخیر نه تنها تسویه نشده که پیوسته حجم آن بیشتر شده است. طلب ۲۵ هزار میلیارد تومانی نیروگاههای بخش خصوصی از دولت در کنار عدماصلاح قیمتگذاری برق، دو عامل مهمی است که از تجهیز صنعت و توسعهزیرساختهای برق ممانعت کرده است. در شرایطی که صنعت برق منابع لازم برای احداث نیروگاههای جدید را ندارد، عدماصلاح نظام اقتصادی صنعت برق در کنار عدمتسویه مطالبات برجای مانده از دولتهای قبل دشواری رسیدن به سطح خاموشی صفر را افزایش میدهد. پیشرفت اندک نیروگاههای حرارتی در کنار ۲عامل بالا، ضرورت توجه دولت به تامین منابع مالی ساخت ۴ تا ۵ هزار مگاوات نیروگاه جدید را دوچندان کرده است. به دلیل رشد ۶ تا ۷درصدی مصرف سالانه، کشور در سال آینده احتمالا شرایط کنونی را مجددا تجربه خواهد کرد. کشور در حالی در سال ۱۴۰۰ بین ۸ تا ۱۱ هزار مگاوات در روزهای اوج بار کمبود برق داشت که بخشی از این کمبود، در نتیجه کمبود بارش و بخشی در نتیجه رشد مصرف و عدمورود نیروگاه جدید به مدار بود. وزیر نیروی دولت سیزدهم اما معتقد است امکان عبور از این وضعیت وجود دارد. به گزارش پاون، علیاکبر محرابیان صبح دیروز در حاشیه بازدید از شرکت مدیریت شبکه برق ایران و مرکز راهبری شبکه برق کشور در جمع خبرنگاران گفت: صنعت برق در کشور صنعتی بالنده است که دو ویژگی بسیار مهم دارد: ویژگی اول توسعه و گسترش بسیار مناسب در طول سالهای پس از انقلاب بوده و ویژگی دوم این است که به طور کامل در این صنعت مستقل و صاحب سبک هستیم. وزیر نیرو اعلام کرد: باید پروژههایی را با مشارکت سرمایهگذاران، مصرفکنندگان عمده صنایع انرژیبر و خود دولت اجرا کنیم که در سالهای آتی نگرانی قطعی برق را در بخشهای مختلف مصرف به صفر برسانیم. وی افزود: در حال حاضر شاهد مشکلاتی در صنعت برق کشور هستیم که به تبع آن مردم و تمامی بخشهای مصرف بحق گلایههای فراوانی در این زمینه دارند. وزیر نیرو با تشریح مشکلی اصلی امروز صنعت برق، گفت: متناسب با رشد تقاضا در طول سالهای اخیر، نتوانستهایم صنعت نیروگاهی را توسعه دهیم و به نیروگاههای کشور اضافه کنیم؛ به عبارت دیگر عرضه با فاصله زیاد از تقاضا عقب افتاده و تقاضای امروز بیش از ۱۳ هزار مگاوات نسبت به تولید است. وی تصریح کرد: مهمترین برنامه در صنعت برق اصلاح وضعیت موجود به اتکا به همه همکاران در صنعت برق است. طی بازدیدی که امروز (دیروز) از مرکز دیسپاچینگ ملی کشور انجام شد، شاهد تلاشها و زحمات شبانهروزی و فعالیت پر از استرس همکاران در تامین برق بودم.
محرابیان با بیان اینکه در مرکز دیسپاچینگ ملی قطعی برق به شکلی مدیریت میشود که کمترین آسیب به مردم برسد، یادآور شد: طی جلساتی که در چند روز اخیر با معاونان و مدیران صنعت برق داشتیم، قرار بر این شد که میزان خاموشیها را به حداقل ممکن برسانیم. وی ادامه داد: در طول تابستان برخی روزها فقط در بخش خانگی شاهد ۴۵٠٠ مگاوات خاموشی بودیم، این در حالی است که روز گذشته این میزان خاموشی به کمتر از ۵۰۰ مگاوات کاهش پیدا کرد و عمده این خاموشیها هم در بخشهای غیرمصارف خانگی مثل بخشهای عمومی و اداری اعمال شد. البته این قول را میدهیم که این میزان خاموشی را طی روزهای آینده به صفر نزدیکتر کنیم. وزیر نیرو با اشاره به سه برنامه در دستور کار صنعت برق، اعلام کرد: با توجه به بالاتر بودن میزان ظرفیت نصب شده از تولید، وجود مشکلاتی مثل کاهش نزولات جوی و شرایط غیراستاندارد نیروگاهها مشکلاتی را ایجاد کرده که نیازمند یک برنامه برای افزایش تولید با همین تعداد نیروگاه در سالها و پیکهای آینده هستیم. وی افزود: موضوع دوم توسعه صنعت نیروگاهی در کشور است که متاسفانه در سالهای گذشته از رشد لازم برخوردار نبوده است. باید پروژههایی را با مشارکت سرمایهگذاران، مصرفکنندگان عمده صنایع انرژیبر و خود دولت اجرا کنیم که در سالهای آتی نگرانی قطعی برق را در بخشهای مختلف مصرف به صفر برسانیم.
به گفته محرابیان، سرمایهگذاری روی نیروگاههای تجدیدپذیر از برنامههای جدی وزارت نیرو خواهد بود. وی موضوع سوم را مدیریت مصرف و تقاضا عنوان کرد و افزود: در مدیریت مصرف و تقاضا نباید از روشهای قیمتی، بلکه از روشهای تشویقی استفاده کرد بهگونهای که مصرفکنندگان خود بتوانند روی مصرفشان مدیریت کرده و میزان صرفهجویی حاصل را به خود مصرفکننده برگردانند. وزیر نیرو از تدوین برنامهای عملی، کارشناسی و دقیق برای مدیریت مصرف خبر داد و افزود: در حال حاضر در تدارک تدوین این برنامه عملی هستیم که بهزودی تقدیم دولت کرده و در صورت نیاز طی لایحهای به مجلس نیز ارسال خواهیم کرد. وی با بیان اینکه امروز ایران چهاردهمین دارنده نیروگاههای جهان است، تصریح کرد: شدت مصرف انرژی در ایران فوقالعاده بالاست و باید با کاهش مصرف در تمامی بخشها بتوانیم انگیزهای را در مصرفکننده ایجاد کنیم. محرابیان تاکید کرد: مهمترین محور سرمایهگذاری در صنعت برق بخش غیردولتی خواهد بود. امروز بسیاری از صنایع کشور متقاضی احداث نیروگاه هستند که باید برای این کار شرایط را آماده و امکانات را فراهم کنیم.