جغرافیای کالاهای وارداتی به ایران
براساس آمار منتشرشده از سوی سازمان توسعه تجارت، واردات در بهار ۱۴۰۰ با رشد ۳۷درصدی ارزشی به ۱۰میلیارد و ۴۷۰میلیون دلار رسید. این در حالی است که افت ۲/ ۴درصدی وزنی، حجم کالاهای واردشده را ۸میلیون و ۵۴۶هزار تن ثبت کرد. سهم‌بندی کالاهای وارداتی نشان می‌دهد بیشترین کالاهای واردشده به کشور طی بهار امسال در گروه کالاهای واسطه‌ای قرار می‌گیرند و سهم ارزشی ۷۱درصد را از کل واردات به خود اختصاص داده‌اند. این کالاها برای تولید و در خطوط تولید مورد نیاز هستند. البته وزن کالاهای واسطه‌ای نسبت به سال گذشته کاهش ۵درصدی داشته، ولی ارزش آنها ۳۶درصد رشد داشته است.
بعد از کالاهای واسطه‌ای، کالاهای مصرفی بیشترین سهم را از واردات کشور به خود اختصاص داده‌اند. این کالاها عموما مشابه داخلی ندارند و ضروری محسوب می‌شوند. سهم کالاهای مصرفی از کل ارزش واردات به ۴/ ۱۶درصد می‌رسد که اندکی بیش از سال گذشته است. ارزش کالاهای مصرفی نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴۳درصد افزایش داشته است. اما وزن کالاهای وارداتی این گروه نسبت به مدت مشابه سال قبل بدون تغییر است. کالاهای سرمایه‌ای که شامل ماشین‌آلات خطوط تولید است، بهار امسال ۱۳درصد از کل ارزش واردات را به خود اختصاص داده و از نظر وزنی و ارزشی به ترتیب رشد ۵۳ و ۴۲ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده است.
۲۰ کالای وارداتی در بهار
بیست کالای نخست وارداتی با رشد ارزشی ۱۰۳درصدی به ۴میلیارد و ۳۱۵میلیون دلار در سه ماه منتهی به خرداد امسال رسیده و سهم ارزشی ۴۲درصدی را به ثبت رسانده است. همچنین حجم این ۲۰کالا با رشد ۴۰درصدی وزنی به ۶میلیون و ۳۱۵هزار تن رسیده است.
در بهار امسال «گوشی تلفن همراه» بیشترین سهم از واردات را به خود اختصاص داده و با رشد ارزشی ۱۲۷درصدی به ۸۱۴میلیون دلار رسیده است. همچنین وزن این کالا با افزایش ۷۹درصدی روبه‌رو بوده است. «ذرت دامی» با سهم ارزشی ۳/ ۶درصدی دومین کالای وارداتی، «روغن دانه آفتابگردان، روغن گلرنگ یا زعفران کاذب» با سهم ۴/ ۴درصدی سومین کالای وارداتی و «دانه سویای تراریخته» با سهم ۲/ ۴درصدی چهارمین کالای وارداتی در این بازه زمانی بوده است. براساس آمار منتشرشده از سوی سازمان توسعه تجارت، وزن «ذرت دامی» با کاهش ۱۹درصدی نسبت به مدت مشابه روبه‌رو بوده، ولی وزن آن ۹درصد رشد داشته است. «روغن دانه آفتابگردان، روغن گلرنگ یا زعفران کاذب» از نظر وزنی رشد ۱۷۱درصدی و از نظر ارزشی افزایش ۴۲۱درصدی را تجربه کرده است.
«گندم معمولی» نیز با سهم ۷/ ۲درصدی پنجمین کالای وارداتی محسوب می‌شود. «جو به استثنای بذر» سهم ۳/ ۲درصدی را از کل ارزش واردات به خود اختصاص داده و نسبت به بازه مشابه سال گذشته ۷۹درصد از لحاظ ارزش و ۵۳درصد از لحاظ وزن رشد داشته است. سهم «کنجاله سویا» از کل ارزش واردات بهار به ۳/ ۲درصد می‌رسد. واردات این کالا از نظر ارزشی رشد ۵۵درصدی و از نظر وزنی افزایش ۱۸درصدی را تجربه کرده است. این کالا هفتمین کالای وارداتی بهار است. «برنج» با سهم ۶/ ۱درصدی از کل ارزش واردات بهار در رده هشتم کالاهای وارداتی ایستاده است. ارزش واردات این کالا نسبت به مدت مشابه سال گذشته افت ۱۹درصدی و وزن آن کاهش ۲۰درصدی داشته است. «شکر تصفیه‌نشده بدون اضافه‌کردن مواد خوشبو‌کننده یا مواد رنگ‌کننده از نیشکر» نهمین کالای وارداتی است که سهم ۶/ ۱درصدی از کل ارزش واردات دارد. این کالا از نظر وزنی ۱۰درصد افت و از نظر ارزشی ۷درصد رشد داشته است. «پالم اویل در ظروف ۲۰۰لیتری و بیشتر» دهمین کالای وارداتی بهار بوده که سهم ۵/ ۱درصدی را از کل ارزش واردات سه ماه مذکور در اختیار گرفته است. این کالای وارداتی نسبت به مدت مشابه قبل از نظر وزنی رشد ۱۸۰درصدی و از نظر ارزشی افزایش ۳۱۵درصدی داشته است. «روغن‌خام سویا، حتی صمغ گرفته» که با سهم ۳/ ۱درصدی از کل ارزش واردات سه‌ماه بهار یازدهمین کالای وارداتی محسوب می‌شود، رشد عجیبی را در وزن و ارزش تجربه کرده است و رکورددار رشد ارزشی و وزنی در بهار امسال است. «الکترودهای زغالی برای کوره‌ها» سهم ۲/ ۱درصدی را از کل ارزش واردات به خود اختصاص داده و دوازدهمین کالای وارداتی سه ماه اول امسال است. این کالا از نظر وزنی و ارزشی با افت ۴۲درصدی و ۲۹درصدی روبه‌رو بوده است.
سیزدهمین کالای وارداتی «موز سبز تازه یا خشک‌کرده» است که سهمی معادل ۹/ ۰درصدی را از کل ارزش واردات به خود اختصاص داده است. این کالای وارداتی از نظر وزنی افت ۲درصدی داشته، ولی از نظر ارزشی ۳درصد رشد را تجربه کرده است. «ماژول نمایشگر متشکل از صفحه lcd یا led پلاسما» چهاردهمین کالای وارداتی است که سهم ۶/ ۰درصدی داشته و از نظر وزنی ۱۸درصد و از نظر ارزشی ۴۰درصد افزایش یافته است.
«چای سیاه (تخمیرشده) و چای جزئ تخمیرشده» با سهم ۶/ ۰درصدی در رده پانزدهم کالاهای وارداتی ایستاده و از نظر وزنی افت یک‌درصدی و از نظر ارزشی رشد ۳درصدی داشته است. «سایر داروهای دارای تولید داخل مشابه» هم با سهم ۶/ ۰درصدی شانزدهمین کالای وارداتی در بهار امسال است. هفدهمین کالای وارداتی بهار امسال «مولد گازی تولید همزمان برق و گرما دارای موتور پیستونی جرقه‌ای - احتراقی» است که سهم ۶/ ۰رصدی از واردات بهار را در اختیار دارد و نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد ارزشی ۶۶۶ درصدی و افزایش وزنی ۲۴۴ درصدی داشته است.
«پنبه حلاجی‌نشده یا شانه‌نزده» با سهم ارزشی ۵/ ۰درصدی، رشد ارزشی ۳۴۴درصدی و رشد وزنی ۲۹۴درصدی داشته و هجدهمین کالای وارداتی بهار امسال محسوب می‌شود. «سایر پارچه‌های تاروپودباف از نخ رشته‌های سنتتیک» سهمی معادل ۵/ ۰درصد از کل ارزش واردات سه ماه مذکور را در اختیار دارد و نوزدهمین کالای وارداتی این بازه است. واردات این کالا نسبت به مدت مشابه سال گذشته از رشد ارزشی ۴۵۴درصدی و افزایش وزنی ۵۱۷درصدی برخوردار بوده است. «سایر کک‌ها و نیمه‌کک‌ها، زغال‌سنگ، لینیت یا تورب زغال قرع» بیستمین کالای وارداتی است که سهم ۵/ ۰درصدی را از کل ارزش واردات بهار در اختیار دارد و نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی رشد ۴۰درصدی و از نظر ارزشی افزایش ۱۰۴درصدی را تجربه کرده است.
۲۰ مبدأ مهم وارداتی در بهار
در سه ماه نخست امسال، ۲۰کشور اول مبدأ کالاهای وارداتی سهمی معادل ۹۳درصد را در اختیار گرفته‌اند. همچنین ۱۰کشور نخست، ۸۶درصد سهم ارزشی از کل واردات را به خود اختصاص داده‌اند که سهم قابل توجهی است و از عدم تنوع مبادی وارداتی کشور حکایت دارد. در مجموع در فصل بهار ۸میلیون و ۳۷هزار تن کالا به ارزش ۹میلیارد و ۷۱۴میلیون دلار از ۲۰مبدأ اصلی وارد کشور شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی کاهش ۴درصدی داشته، اما ارزش آن با ۳۸ درصد رشد روبه‌رو بوده است.
براساس این گزارش، نخستین مبدأ وارداتی ایران در بهار ۱۴۰۰ امارات با سهم ارزشی ۳۱ درصد است. واردات از این کشور رشد ارزشی ۹۲درصدی و افزایش وزنی ۱۵۱درصدی را نسبت به مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده است. چین با سهم ارزشی ۵/ ۲۱درصدی، رشد ۱۷درصدی ارزشی و افت ۳درصدی وزنی دومین مبدأ واردات است.
ترکیه سومین مبدأ وارداتی است که سهم ارزشی ۱۰درصدی را از کل ارزش واردات بهار امسال در اختیار دارد. واردات از ترکیه در سه ماه نخست امسال از نظر وزنی افت ۴۳ داشته و از نظر ارزشی با رشد ۲۸ درصدی روبه‌رو بوده است. آلمان با سهم ارزشی ۳/ ۴درصدی، رشد ارزشی ۱۴ درصدی و افت وزنی ۳۵ درصدی چهارمین مبدأ واردات ایران در بهار امسال است. پنجمین مبدأ عمده واردات ایران، سوئیس است که سهم ارزشی ۹/ ۳درصدی را در اختیار دارد و واردات از این کشور از نظر وزنی ۱۱۰۶درصد و از لحاظ ارزشی ۴۶۳درصد رشد داشته است.
هند با سهم ارزشی ۵/ ۳درصدی ششمین مبدأ واردات است که هم از نظر ارزشی افت ۳۳درصدی داشته و هم از نظر وزنی با کاهش ۵۰درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته روبه‌رو بوده است.
روسیه هفتمین مبدأ وارداتی است که سهم ارزشی واردات از این کشور ۱/ ۳درصد بوده و نسبت به مدت مشابه سال گذشته افت ۲۴درصدی ارزشی و کاهش ۶۳درصدی وزنی را تجربه کرده است.
سهم ۷/ ۲درصدی ارزش واردات از انگلیس این کشور را در رده هشتم مبادی وارداتی بهار ۱۴۰۰ قرار داده است. واردات از انگلیس نسبت به مدت مشابه سال گذشته افت ۲درصدی ارزشی و کاهش ۲۸درصدی وزنی را به دنبال داشته است.
هلند با سهم ارزشی ۴/ ۲درصدی نهمین مبدأ وارداتی ایران محسوب می‌شود. واردات از این کشور ۲۶ درصد با رشد ارزش روبه‌رو بوده، اما افت ۱۵ درصدی وزنی را تجربه کرده است.
ایتالیا دهمین مبدأ وارداتی است که سهم ارزشی واردات از این کشور در سه ماه نخست امسال ۸/ ۱درصد بوده است. ارزش واردات از ایتالیا نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۶درصد رشد داشته، اما از نظر وزنی افت ۲۹درصدی را تجربه کرده است.
برزیل با سهم ارزشی ۳/ ۱درصدی و رشد ارزشی ۴۱ درصدی مبدأ یازدهم، کره‌جنوبی با سهم ارزشی ۲/ ۱درصدی و رشد ارزشی ۱۱درصدی مبدأ دوازدهم، سنگاپور با سهم ارزشی ۱/ ۱درصدی و رشد ارزشی ۴۵ درصدی مبدأ سیزدهم، مالزی با سهم یک درصدی و رشد ارزشی ۱۳۲ درصدی مبدأ چهاردهم و عمان با سهم ارزشی یک درصدی و رشد ارزشی ۱۲ درصدی مبدأ پانزدهم واردات ایران در سه ماه نخست امسال هستند.
شانزدهمین مبدأ واردات ایران هنگ‌کنگ است که سهم ارزشی نزدیک به یک درصد (۹/ ۰درصد) را به خود اختصاص داده و رشد ارزشی ۱۵۲ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال گذشته ثبت کرده است. آرژانتین نیز با سهم ارزشی نزدیک به یک درصد (۸/ ۰درصد) در جایگاه هفدهم قرار گرفته و رشد ارزشی ۸۴۵۵ درصدی را به خود اختصاص داده است. در واقع بالاترین رشد واردات در بازه زمانی مذکور نسبت به مدت مشابه سال گذشته مربوط به این کشور است.
عراق با سهم ارزشی نزدیک به یک درصدی (۷/ ۰درصد) و رشد ارزشی ۵۰۰ درصدی هجدهمین مبدا واردات و اتریش با سهم ارزشی نزدیک به یک درصدی (۷/ ۰درصد) و رشد ارزشی ۲۵ درصدی در جایگاه نوزدهم مبادی وارداتی کشور ایستاده‌اند. در نهایت پاکستان با سهم ۶/ ۰درصدی بیستمین مبدأ وارداتی ایران محسوب می‌شود که رشد ارزشی ۶۶ درصدی را نسبت به بازه مشابه سال گذشته به ثبت رسانده است.
