مهم‌ترین چالش‌های بخش آب در تابستان ۱۴۰۰ اعلام شد
روایت آماری از تنش آبی
این مقدار بارندگی نسبت به میانگین دوره‌های مشابه درازمدت (۲۲۴میلی‌متر) ۳۵ درصد کاهش و نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته (۳۰۲میلی‌متر) ۵۲ درصد کاهش نشان می‌دهد. ضمنا حجم بارش اول مهر تا ۷ خرداد سال آبی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ حدود ۲۳۹ میلیارد مترمکعب ثبت شده است. میزان ریزش‌های جوی در این بازه زمانی در ۶حوضه آبریز نیز نشان می‌دهد که در حوضه دریای خزر شاهد کاهش ۳۳درصدی بارش‌ها نسبت به سال آبی گذشته، در حوضه خلیج فارس و دریای عمان شاهد کاهش ۵۴ درصدی، در حوضه آبریز ارومیه شاهد کاهش ۱۵ درصدی، در حوضه فلات مرکزی شاهد کاهش ۵۸ درصدی، در حوضه مرزی شرق شاهد کاهش ۷۰ درصدی و در حوضه قره قوم شاهد کاهش ۶۴درصدی بارش‌ها نسبت به سال آبی گذشته هستیم.
وضعیت هشدار در مخازن سدهای تهران
در حال حاضر، مخازن سدهای تهران ۲۶۷ میلیون مترمکعب نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش ذخیره دارند و این کاهش ذخیره موجب کاهش تولید نیروگاه‌های برق‌آبی تهران شده است؛ به‌طوری که در سال گذشته برنامه‌ریزی تولید در نیروگاه‌های تحت پوشش بر مبنای حجم ذخیره آب ۱۰۸۶ میلیون مترمکعبی صورت پذیرفته بود، در حالی که امسال برنامه‌ریزی جهت تولید انرژی‌برق‌آبی بر اساس حجم ۸۱۹ میلیون مترمکعب است.
همچنین بر اساس آمار، بارندگی در تهران از ابتدای سال آبی جاری تاکنون ۲۸۴میلی‌متر بوده که در مقایسه با ۴۵۷ میلی‌متر مدت مشابه سال آبی گذشته، با کاهش ۳۸ درصدی میزان بارندگی‌ها مواجه است که این مساله دغدغه تامین آب تهران را ایجاد کرده است. بر اساس گزارش شرکت آب منطقه‌ای تهران، محمد شهریاری، مدیر دفتر بهره‌برداری از تاسیسات آبی و برق‌آبی شرکت آب منطقه‌ای تهران در این رابطه، می‌گوید: بر اساس جلسات و برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته با شرکت آب و فاضلاب تهران، تلاش بر این است که با همراهی و همکاری شهروندان تا انتهای شهریور نیاز آب شرب تهران را با کمترین مشکل تامین کنیم که طبیعتا به همان نسبت تولید برق از نیروگاه‌های تحت پوشش نیز خواهیم داشت. وی با بیان اینکه در فروردین امسال در حوزه عملکرد استان تهران بی‌سابقه‌ترین و کم‌بارش‌ترین ماه در طول ۵۳ سال گذشته را شاهد بوده‌ایم، اظهار کرد: در سال آبی جاری تاکنون، ورودی سدها با کاهش ۳۰ درصدی مواجه بودند. شرایط حاکم در فصل آبگیری سدهای استان، اثر مستقیم روی حجم آب قابل تامین و موردنیاز در بخش‌های شرب، کشاورزی و صنعت، همچنین میزان تولید برق داشته و لزوما متناسب با میزان کاهش منابع آب در سدها، کاهش تامین آب، همچنین کاهش تولید برق را شاهد خواهیم بود. مدیر دفتر بهره‌برداری از تاسیسات آبی و برق‌آبی شرکت آب منطقه‌ای تهران با اعلام این هشدار که با توجه به روند شدید کاهش ورودی‌ها با کمبود جدی منابع آبی در ماه‌های آتی به‌خصوص در فصل پاییز مواجه خواهیم شد، ادامه داد: از همه شهروندان درخواست می‌شود که صرفه‌جویی و مصرف بهینه آب را همواره مدنظر داشته باشند تا بتوانیم بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده در تابستان امسال و روزهای اوج مصرف آب، مشکلی به جهت تامین مطمئن و پایدار آب نداشته باشیم.
۱۰۱ شهر در وضعیت قرمز
در همین حال، وضعیت منابع آبی برای کل کشور نیز چندان مناسب نیست و محمدرضا جانباز، مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور اخیرا اعلام کرده که بیش از ۲۱۰ شهر میزان تولید و مصرف برابر دارند و بیش از ۱۰۱ شهر در وضعیت قرمز هستند. به گفته وی، با تداوم افزایش دما، احتمال اینکه به تعداد این شهرها اضافه شود هم وجود دارد.
به گفته وی، هدف این است که فشار این مساله را مدیریت کنیم؛ به گونه‌ای که شب‌ها مخازن ما به قدر کافی آب موردنیاز برای توزیع در روز آینده را داشته باشند و اگر در مکان‌هایی مجبور شویم یا حادثه‌ای رخ دهد یا کمبود آب داشته باشیم، ممکن است شاهد قطعی باشیم. اولویتی برای قطع آب نداریم، ولی پیش‌بینی می‌کنیم ۱۰۱ شهری که اعلام شده وضعیت قرمز دارند، دچار مشکل و قطع آب شوند اما برنامه‌ای از اکنون برای این مساله نداریم.
اعتبار ویژه برای پروژه‌های نیمه‌تمام
برای مدیریت تنش آبی در تابستان چه اقدامی صورت گرفته است؟ وزیر نیرو در این رابطه از تخصیص و تقسیم اعتبار ویژه ۳۲۰۰میلیارد تومانی بین استان‌ها خبر داد. رضا اردکانیان، وزیر نیرو در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم، اظهار کرد: بخش عمده این اعتبار ویژه، مخصوص شهرهای با تنش آبی در تابستان ۱۴۰۰ است؛ البته اغلب این پروژه‌ها، در حال اجرا هستند اما برای تکمیل و تسریع در اجرا نیازمند منابع مالی بوده‌اند. وی ادامه داد: این منابع مالی کمک می‌کند که این پروژه‌ها با سرعت بیشتری اجرا و تکمیل شوند. اردکانیان در پاسخ به اینکه آیا تخصیص این اعتبار ۳۲۰۰ میلیارد تومانی موجب کاهش قطعی‌های آب در تابستان سال‌جاری خواهد شد، گفت: قطعی آب در تابستان سال‌جاری بیشتر به وجود خود منابع بازمی‌گردد؛ یعنی اگر می‌خواهیم قطعی آب نداشته باشیم، باید آب به‌اندازه کافی در اختیار داشته باشیم. وی افزود: این پروژه‌ها اغلب یا پروژه‌های احداث شبکه آب، یا پروژه‌های احداث تصفیه‌خانه یا احداث مخازن است اما تاثیر مثبت اجرای این پروژه‌ها در تابستان سال‌جاری از این حیث خواهد بود که آب موجود بهتر و مناسب‌تر در اختیار مشترکان قرار گیرد.
وزیر نیرو اظهار کرد: به‌عنوان مثال یکی از شهرهایی که از قبل مشکلات آبی داشتیم و آقای رئیس‌جمهور نیز پایان سال قبل دستور داده بودند از محل همین پروژه‌ها، به مشکلات آن رسیدگی شود، شهر اصفهان است که امیدواریم با اجرای پروژه‌ها مشکل آب شرب اصفهان برای تابستان امسال رفع شود.
