صف کشی صنعتگران برای سرمایه‌گذاری

روند تولید بنگاه‌ها یکی دیگر از مستنداتی که می‌توان روند مثبت سرمایه‌گذاری در بخش صنعت را به واسطه آن ارزیابی کرد، داده‌های اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان دهنده آن است که در ۱۱ ماه سال گذشته نه تنها شاهد افت تولید در این مدت نبوده‌ایم، بلکه رشد تولید نیز در کارنامه‌های تولیدکنندگان ثبت شده است؛ با این حال باید منتظر کارنامه یکساله تولیدکنندگان بود که ماه آخر سال درگیر کرونا نیز بودند. با توجه به داده‌های اعلام شده می‌توان گفت همچنان تقاضا برای سرمایه‌گذاری و اخذ جواز تاسیس در کشور وجود دارد. رشد درخواست اخذ مجوز صنعتی اگرچه این امید را به وجود آورده که همچنان تمایل برای ورود طرح‌های جدید در کشور وجود دارد، اما این دل نگرانی را نیز به همراه داشته است که این طرح‌ها نیز بعضا همانند طرح‌های نیمه تمام به دلایل مختلف به حال خود رها شوند و به این طریق شاهد انباشت هر چه بیشتر طرح‌های نیمه تمام در کشور باشیم؛ هر چند در این خصوص وزارت صنعت، معدن و تجارت تدابیری اندیشیده و شروطی را برای صدور جواز پیش‌بینی کرده اما روند رو به رشد صدور جواز صنعتی این سوال را به وجود می‌آورد که آیا تمام مجوزهای صادره در سال ۹۸ شروط این وزارتخانه را پاس کرده‌اند.  سال گذشته وزارت صنعت، معدن و تجارت صدور جواز صنعتی را منوط به داشتن سه پیش شرط کرد که براساس آن یکی از شروط صدور مجوز صنعتی «واگذاری واحدهای نیمه‌تمام» خواهد بود؛ همچنین مقرر شد تا جواز جدید در صورت «کمک برای افزایش ظرفیت واحدهای موجود» صادر شود و در نهایت «صدور جواز تاسیس برای طرح‌هایی که تولید داخل ندارند (به‌طور مثال طرح‌های دانش بنیان)» نیز بلامانع اعلام شد. در نظر گرفتن پیش‌شرط برای صدور جواز در حالی است که متولیان این وزارتخانه همواره براین نکته تاکید کرده‌اند که طبق قانون تسهیل رقابت و منع انحصار، هیچ وزارتخانه‌ای حق ندارد به دلیل اشباع بازار، مجوز صادر نکند که همین قانون مشکلات فراوانی در این خصوص ایجاد کرده است که می‌توان به انباشت مجوز صادره و طرح‌های نیمه‌تمام اشاره کرد؛ مشکلاتی که برای عبور از آن این وزارتخانه سعی دارد تا با ارائه اصلاحیه‌ای به مجلس شرایط را برای عبور از این مشکل فراهم کند.

روند صدور جواز

داده‌های اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان دهنده آن است که در سال ۹۸ در مجموع ۲۷هزار و ۹۴۷ فقره جواز تاسیس در کشور صادر شده است که در مقایسه با صدور ۲۴ هزار و ۴۸۲ فقره جواز تاسیس صادره در سال ۹۷ شاهد رشد بیش از ۱۴ درصدی صدور جواز تاسیس در کشور بوده‌ایم.  از سوی دیگر، براساس داده‌های اعلام شده مجموع سرمایه‌گذاری صورت گرفته پیش‌بینی شده برای جوازهای صادره در مقایسه با سال ۹۷ رشد ۲۶ درصدی داشته است. با توجه به آمار داده شده برای جوازهای تاسیس صادره اشتغال بیش از ۶۳۳ هزار نفری پیش‌بینی شده است که نسبت به سال ۹۷ رشدی بیش از ۱۴ درصدی داشته است. با توجه به داده‌های اعلام شده می‌توان گفت متوسط سرمایه‌گذاری در سال ۹۸ نسبت به سال ۹۷ رشد بیش از ۱۰ درصدی را ثبت کرده است. همچنین متوسط اشتغال پیش‌بینی شده در سال ۹۸ نسبت به سال ۹۷ رشدی ۱/ ۰ درصدی داشته و این رشد درخصوص سرانه اشتغال بیش از ۱۰ درصد بوده است.

روند صدور پروانه بهره‌برداری

 از سوی دیگر، داده‌های اعلام شده بیانگر آن است که روند تکمیل طرح‌ها نیز در سال ۹۸ نسبت به ۹۷ رشد حدود ۳ درصدی داشته است. با توجه به داده‌های اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت سال گذشته در مجموع ۶ هزار و ۴۵۵ فقره پروانه بهره برداری در کشور صادر شده است که در مقایسه با ۶ هزار و ۲۷۳ فقره جواز صادره در سال ۹۷ شاهد رشد حدود ۳ درصدی در این بخش بوده‌ایم.

سرمایه صرف شده برای پروانه‌های به بهره‌برداری رسیده نیز رشدی بیش از ۵ درصدی داشته است؛ سال گذشته بیش از ۶۷ هزار میلیارد تومان سرمایه برای اجرایی کردن جوازهای صنعتی صرف شده که این رقم در سال ۹۷ بیش از ۶۴ هزار میلیارد تومان بوده است. اما اشتغال ایجاد شده به واسطه طرح‌های به بهره برداری رسیده نیز بیش از ۱۰۶ هزار نفر بوده که نسبت به سال ۹۷ افت بیش از یک درصدی را ثبت کرده است، براساس داده‌های اعلام شده سال ۹۷ در مجموع بیش از ۱۰۷ هزار اشتغال در کشور ایجاد شده بود. داده‌های اعلام شده همچنین نشان دهنده آن است که متوسط سرمایه‌گذاری در سال ۹۸ نسبت به سال ۹۷ رشد بیش از ۲ درصدی داشته، اما متوسط اشتغال ایجاد شده در سال گذشته نسبت به سال ۹۷ افت چهار درصدی را ثبت کرده است، از سوی دیگر سرانه اشتغال در سال ۹۸ نیز نسبت به سال ۹۷ رشد بیش از ۶ درصدی را ثبت کرده است.