«دنیای‌اقتصاد» بررسی کرد
چالش‌های تجاری پسا برگزیت
به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه «دنیای اقتصاد» طی روزهای اخیر ارزش پوند انگلیس در برابر یورو به پایین‌ترین سطح ۱۲ ماه اخیر خود رسید. سیمون بریور، اقتصاددان شبکه فرانس ۲۴ در این رابطه چنین توضیح می‌دهد: «دوره کوتاه‌مدت برای ارزش بازارهای ارز خارجی از پیامدهای قابل اغماض در مسیر مذاکرات تجاری میان دو طرف است. فکر می‌کنم ما متوجه این موضوع شده‌ایم که منافع و خطوط قرمز اتحادیه اروپا بسیار به هم نزدیک هستند.»
بیان این دیدگاه در حالی است که مذاکره‌کنندگان برگزیت اتحادیه اروپا از‌جمله مایکل بارنیر و و معاون رئیس پارلمان اتحادیه اروپا در این رابطه هشدارهایی به انگلیس داده‌اند. مایکل بارنیر اصرار دارد به رغم جدایی از اتحادیه اروپا، انگلیس باید سیاست‌های تجاری خود را با این اتحادیه تنظیم کند. همزمان خانم مک‌گوینس معاون رئیس پارلمان اتحادیه اروپا نیز می‌گوید مرحله بعدی برگزیت که همان تنظیم روابط تجاری دو طرف است می‌تواند بسیار دشوارتر از فرآیند سه سال اخیر خروج انگلیس از اتحادیه اروپا باشد. به گزارش خبرگزاری آمریکایی «فوربس»، علاوه بر مواضع سخت مقامات اتحادیه اروپا، یکی از نخستین نشانه‌های مسیر دشوار دو طرف در دستیابی به توافق تجاری، تحولاتی بود که در همسایه جغرافیایی انگلیس یعنی ایرلند رخ داد. روز شنبه، ۸ فوریه همزمان با حضور مردم ایرلند در پای صندوق‌های رأی، دنیس استانتون، روزنامه‌نگار در «آیریش تایمز» در گفت‌وگو با شبکه خبری ۲۴ مدعی شد خروجی نهایی و محتمل این انتخابات می‌تواند این باشد که بروکسل مواضع همکارانه‌تری در قبال انگلیس اتخاذ کند.
زمانی که از رشد اقتصادی بحث می‌شود، اقتصاد ایرلند ستاره‌ای درخشان در میان اقتصادهای ضعیف اتحادیه اروپا است. در فصل سوم ۲۰۱۹ اقتصاد این کشور نسبت به دوره مشابه سال گذشته نرخ ۵ درصدی را به ثبت رساند. این در حالی است که اقتصادهای زیرمجموعه یورو در مجموع نرخ رشد یک درصدی را تجربه کردند. در این رابطه ایرلند به انگلیس به چشم یک شریک بزرگ نگاه می‌کند، کشوری که سهمی ۳/ ۱۳ درصدی در صادرات ۴/ ۱۸ میلیارد دلاری این کشور دارد. در طرف وارداتِ جریان تجارت ایرلند نیز سهم انگلیس از مجموع واردات به ۱/ ۲۷ درصد می‌رسد. در این رابطه ترس دوبلین به این دلیل است که مواضع سخت اروپا علیه انگلیس می‌تواند تهدیدی جدی برای عملکرد اقتصادی این کشور باشد. لئو وارادکار، نخست‌وزیر ایرلند در این رابطه هشدار می‌دهد در صورت انتخابات نامطلوب، دشواری تشکیل دولت می‌تواند اثرات مستقیمی بر دستیابی توافق تجاری پس از برگزیت بریتانیا بگذارد. او در این رابطه می‌گوید: «بگذارید بعضی از خطاها که در دو سال و نیم گذشته رخ داد را تکرار نکنیم. بگذارید چنین خطوط قرمزی که دستیابی به توافق تجاری میان دو طرف را دشوار می‌کند تعیین نکنیم و تصمیمات بر مبنای احساسات ملی‌گرایانه را کنار بگذاریم. ما همگی می‌خواهیم انگلیس و اتحادیه اروپا روابط سیاسی، امنیتی و تجاری نزدیکی داشته باشند.»
به گزارش «فوربس» بروکسل پایتخت اروپای متحد محسوب نمی‌شود. ملت‌های کوچک‌تر تاکنون اذعان کرده‌اند که با خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، این اتحادیه به صحنه رقابت میان آلمان و فرانسه تبدیل خواهد شد. شاید تجارت مهم‌ترین موضوع در این خصوص باشد، اما دیگر وضعیت چالش‌برانگیز که برای سال‌ها ادامه خواهد داشت این است که به دنبال قطع پرداختی‌های انگلیس به بودجه اتحادیه اروپا که به محض پایان گفت‌وگوهای برگزیت رخ خواهد داد، سایر اعضای اتحادیه مجبورند پرداختی‌های خود را افزایش دهند. بر این اساس تا زمانی که انگلیس کمک‌های مالی خود را به بودجه اتحادیه اروپا قطع کند، تنها ۱۰ کشور عضو این اتحادیه پرداخت‌کننده خالص به این اتحادیه خواهند بود، و ۱۷ کشور دریافت‌کننده خالص منابع مالی از اتحادیه هستند و احتمالا پس از سال ۲۰۲۰ تقاضای آنها به تدریج محو خواهد شد.
پرداختی‌ها به بودجه اتحادیه اروپا به سه شکل است. اصلی‌ترین و بزرگ‌ترین شکل پرداخت‌ها بر مبنای اندازه اقتصادهای عضو این اتحادیه است. شکل دیگر پرداختی کشورها بر اساس میزان مالیات ارزش افزوده و عوارض دریافتی از واردات از کشورهای خارج این اتحادیه است. در این رابطه غیر از انگلیس که یکی از بزرگ‌ترین اقتصادهای عضو اتحادیه اروپا به شمار می‌رفت، آلمان و فرانسه از دیگر تأمین‌کنندگان مالی بزرگ این اتحادیه به شمار می‌روند.
زمانی که انگلیس از اتحادیه اروپا خارج شود، دیگر پرداختی‌های سالانه این کشور به بودجه اتحادیه ادامه نخواهد داشت. البته برای تعیین تکلیف تعهدات باقی‌مانده انگلیسی‌ها مجبور خواهند بود با اتحادیه اروپا به توافق برسند. با این حال دولت این کشور اعلام کرده است تا سال ۲۰۲۲ پرداختی‌های خود را در حوزه‌هایی که اتحادیه اروپا برای این کشور بودجه در نظر گرفته است ادامه خواهد داد. البته از طرفی به نظر می‌رسد دولت‌های عضو اتحادیه اروپا ایده پرداختی‌های اجباری به دنبال فقدان پرداختی‌های بزرگ انگلیس را رد خواهند کرد. این مشکلی است که در سال ۲۰۱۸ نیز تجربه شد، زمانی که خالص پرداختی‌های مالی انگلیس به اتحادیه اروپا روی رقم ۹/ ۱۰ میلیارد دلار ایستاد. به‌علاوه با توجه به این واقعیت که اتحادیه اروپا در مخارج خود بسیار ولخرج است، به نظر می‌رسد در توافق برای دریافت بودجه ۳۹ میلیارد دلاری از انگلیس به مشکل خواهد خورد. به این خاطر است که صاحب‌نظران معتقدند انگلیس و بوریس جانسون در مذاکرات خود با اتحادیه اروپا کارت ترامپ خود را نگه خواهند داشت.
این دشواری‌ها در دستیابی به توافق تجاری باعث شده است انگلیسی‌ها به دنبال پیوند تجاری با کشورهای دیگر باشند. در این رابطه روز شنبه دومینیک راب، وزیر خارجه بریتانیا اعلام کرد انتظار دارد مذاکرات تجاری با ژاپن پیش از فصل بهار آغاز شود. این اظهارات پس از آن بود که او در توکیو با مقامات دولت ژاپن پیرامون موضوعات تجاری به مذاکره نشست. به گزارش «رویترز»، این روزها وزیر خارجه انگلیس در سفر آسیایی خود به دنبال توافقات تجارت آزاد با اقتصادهای این منطقه است، تلاش‌هایی که به دنبال خروج انگلیس از اتحادیه اروپا صورت می‌گیرد. او در گفت‌وگویی که با این خبرگزاری داشت مدعی شد می‌خواهد تا پایان سال جاری توافق تجاری با ژاپن نهایی شود، توافقی که به گفته او بسیار آرمان‌گرایانه خواهد بود. البته این مقام انگلیسی می‌گوید در کشورش و اتحادیه اروپا اشتیاق لازم برای دستیابی به توافق تجاری وجود دارد.
