اما شکسته شدن سد باطله معدن فیجائو feijao در استان  Minas Gerais داستان این محصول را در سال ۲۰۱۹ میلادی به گونه دیگری رقم زد. به استناد داده‌های منتشر شده در دفتر اقتصادی دپارتمان صنعت، نوآوری و علوم دولت استرالیا، در سال ۲۰۱۸ میلادی ۸۳۵ میلیون تن سنگ آهن در جهان صادر شد که سهم برزیل در تجارت این فلز ۲۵ درصد بوده و برزیل پس از استرالیا (سهم استرالیا ۵۳ درصد است) بزرگ‌ترین صادرکننده سنگ آهن در جهان به شمار می‌آید. نقش پررنگ این کشور به‌عنوان تامین‌کننده ماده اولیه زنجیره فولاد در جهان باعث شد تا رویداد ۲۵ ژانویه ۲۰۱۹ میلادی و شکسته شدن سد باطله معدن فیجائو داستان سنگ آهن را متفاوت از پیش‌بینی‌ها و انتظارات رقم بزند (پیش از این نیز در نوامبر سال ۲۰۱۵ میلادی سد باطله سامارکو که پروژه مشترک شرکت بی.اچ.پی بیلتون استرالیا و شرکت واله برزیل محسوب می‌شد، تخریب شد و بازسازی و راه‌اندازی مجدد آن تا پایان سال ۲۰۱۹ میلادی به طول انجامید). پیرو تخریب سد باطله معدن فیجائو و در روزهای پایانی ژانویه و اوایل فوریه فعالیت ۱۳ سد باطله دیگر و فعالیت معدن Brucutu به دستور دادگاه برزیل متوقف شد. پیرو مجموع حوادث رخ داده علامت ارسال شده به بازار بر محدودیت عرضه سنگ آهن دلالت داشت. در چنین شرایطی، عکس‌العمل بازار در جهش قیمت منعکس می‌شود. به این ترتیب قیمت سنگ آهن که در روزهای ابتدایی سال ۲۰۱۹ در محدود ۷۰ دلار بر تن نوسان داشت در مسیر صعودی قرار گرفت و قیمت ۹۰ دلار را نیز تجربه کرد. (متوسط قیمت سنگ آهن از ابتدا تا بیست و پنجم ژانویه ۷۴ دلار بر تن و متوسط قیمت این فلز از ۲۵ ژانویه تا پایان مارس ۸۶ دلار بر تن.) نکته قابل توجه آن است که آتش‌بس ۹۰ روزه جنگ تجاری ابرقدرت‌ها (دسامبر۲۰۱۸ تا مارس ۲۰۱۹) که به لحاظ زمانی با رخداد بازار سنگ آهن مقارن شد و تاحدودی آرامش و پایداری را به بازارها بازگردانده بود، به‌عنوان یک فاکتور کنترل‌کننده عمل کرده و از جهش بیشتر قیمت سنگ آهن در بازه زمانی فوق ممانعت کرد.

روند افزایش قیمت سنگ آهن از ابتدای ماه آوریل سرعت بیشتری گرفت به گونه‌ای که در ماه جولای به رکورد ۱۲۵ دلار بر تن دست یافت (متوسط قیمت سنگ آهن در ماه مارس ۸۶ دلار بر تن و متوسط قیمت سنگ آهن در ماه جولای برابر با ۱۲۰ دلار بر تن بود). اما مسیر قیمت فولاد کاهنده پیش رفت. متوسط قیمت فولاد خام که در سه ماه ابتدای سال ۵۰۰ دلار بر تن را نیز تجربه کرده بود، روند کاهشی خود را از ماه آوریل آغاز کرد و بر شیب نزولی مسیر خود را ادامه داد. متوسط قیمت سنگ آهن در ماه جولای به ۴۳۵ دلار بر تن رسید. کاهش قیمت فولاد و همزمان افزایش قیمت سنگ آهن حاشیه سود تولیدکنندگان فولاد را کاهش داد. روند نزولی موجودی انبار سنگ آهن بنادر از ۱۴۰ دلار بر تن متوسط ماه ژانویه به ۱۱۵ دلار بر تن متوسط ماه ژوئن بازتابی از کاهش حاشیه سود تولیدکنندگان فولاد است. به این معنا که فولادسازان خرید سنگ آهن از موجودی بنادر را به خرید محموله‌های دریایی به دلیل ارزان‌تر بودن، ترجیح داده‌اند. هر چند در ادامه روند کاهشی موجودی بنادر نیز خود به عامل محرک افزایش قیمت سنگ آهن تبدیل شد.

با آغاز ماه آگوست قیمت سنگ آهن از فضای هیجانی خارج شد. برای نیمه دوم سال میلادی متوسط قیمت این محصول در ماه سپتامبر ۹۲ دلار بر تن (بالاترین میانگین قیمت در نیمه دوم سال) و در ماه نوامبر ۸۴ دلار بر تن (حداقل میانگین قیمت در نیمه دوم سال) ثبت شد. ضمن آنکه قیمت فولاد نیز کماکان به روند کاهنده خود ادامه داد. به بیان دیگر، هر چند در فصل دوم سال شیب نمودار قیمت سنگ آهن صعودی و شیب نمودار قیمت فولاد نزولی بود، اما از فصل سوم سال از یکسو هیجان منتقل شده به بازار ناشی از کمبود عرضه سنگ آهن فروکش کرد و از سوی دیگر کاهش حاشیه سود تولیدکنندگان و کاهش قدرت آنها تاثیر خود را بر قیمت سنگ آهن بر جای گذاشت. همچنین جنگ تجاری که سرنوشت آن در طول ۲۰۱۹ در هاله‌ای از ابهام قرار داشت و خود به‌عنوان یک عامل بازدارنده در بازار عمل کرد، تاثیر آن با تهدید ترامپ شدت بیشتری یافت. ترامپ در ماه آگوست اعلام کرد که بر ۳۰۰ میلیارد دلار الباقی کالای صادراتی چین از ابتدای ماه سپتامبر معادل ۱۰ درصد تعرفه وضع خواهد کرد و از ۱۵ اکتبر تعرفه ۲۵ درصدی بر میزان تجارت ۲۵۰ میلیارد دلار را به ۳۰درصد افزایش خواهد داد. این تهدید افت ارزش یوآن از ۹۴/ ۶ به ۰۴/ ۷ را به دنبال داشت که از آن به‌عنوان بالاترین سقوط ارزش یوآن از زمان بحران اقتصادی ۲۰۰۸ یاد می‌شود. افت ارزش یوآن که به معنای گران‌تر شدن قیمت سنگ آهن وارداتی چین بود، در نهایت به کاهش واردات سنگ آهن چین منجر شد. بر این اساس، واردات سنگ آهن چین در ماه اکتبر و نوامبر به ترتیب ۲/ ۶ درصد و ۷/ ۲ درصد کاهش یافت و تولید فولاد خام چین نیز از ماه سپتامبر به بعد در یک مسیر کاهنده از ۸۷ میلیون تن تولید در ماه آگوست به ۸۰ میلیون تن تولید در ماه نوامبر افت کرد. در اواخر ماه نوامبر قیمت سنگ آهن ۸۸ دلار بر تن و قیمت فولاد ۳۷۰ دلار بر تن را نیز تجربه کرد. در نهایت در ماه پایانی ۲۰۱۹ میلادی با مشخص شدن سرنوشت دور اول جنگ تجاری ابرقدرت‌ها و توافق به‌دست آمده، بازار مجدد وارد فاز رونق شد و قیمت سنگ آهن در روزهای پایانی سال ۲۰۱۹ میلادی ۹۱ دلار بر تن و قیمت فولاد ۴۱۰ دلار بر تن را تجربه کرد.  

در دهمین دوره همایش و نمایشگاه چشم‌انداز صنعت فولاد و معدن ایران با نگاهی به بازار که یکم و دوم بهمن ماه در مرکز همایش‌های صدا و سیما با ابتکار گروه رسانه‌ای «دنیای اقتصاد» و همکاری مجتمع فولاد مبارکه اصفهان و شرکت معدنی و صنعتی چادرملو برگزار می‌شود، هفت محور «پایش طرح جامع فولاد بر اساس شرایط کنونی»، «صادرات در مواجهه با چالش‌های بین‌المللی و داخلی؛ استفاده از ظرفیت تهاتر»، «فروش داخلی؛ بورس کالا؛ مشکلات و راهکارها»، «برنامه عملیاتی احیا و فعال‌سازی معادن کوچک مقیاس؛ مسوولیت‌ها و اختیارات»، «بومی‌سازی و رونق تولید در صنعت فولاد»، «انرژی، آب، محیط‌زیست و اقتصاد چرخه‌ای در بهره‌وری صنایع فولاد و سنگ‌آهن»، «بهره‌وری، نوآوری و تکنولوژی؛ ارتباط موثر و کارآمد صنعت و دانشگاه و اثرات اقتصادی آن» بررسی خواهد شد. علاقه‌مندان برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این همایش می‌توانند با شماره تلفن‌های ۴۲۷۱۰۱۸۰ و ۴۲۷۱۰۱۸۶ تماس بگیرند یا به وب‌سایت http:/ / events.den.ir مراجعه کنند.

اخبار مرتبط