پشت‌صحنه خاموشی‌های روزانه

این در حالی است که ارزیابی‌ها نشان می‌دهد اقدامات بازدارنده‌ای مانند افزایش ۷ درصدی تعرفه‌های برق در سال جاری هم نتوانسته مانع از کنترل شدت مصرف متقاضیان برق کشور شود. حال این سوال مطرح می‌شود که متولیان وزارت نیرو برای ممانعت از قطعی‌های برق در تابستان امسال چه مکانیزم‌هایی را دنبال خواهند کرد؟ افزایش پلکانی تعرفه برق پرمصرف‌ها و تمرکز بیشتر روی نیروگاه‌های حرارتی برای تامین برق از مهم‌ترین اقداماتی است که در دستور کار تصمیم‌سازان حوزه برق قرار گرفته تا آنان در دومین فصل گرم امسال ناگزیر به اعمال خاموشی‌ها نشوند. همچنین شنیده‌ها حاکی از آن است که دولت هفت بسته اقتصادی تدوین کرده که یکی از آنها مربوط به تامین انرژی با تمرکز بر مدیریت مصرف است.

معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی، صبح روز گذشته در نشست خبری با اصحاب رسانه به تشریح برنامه‌های وزارتخانه متبوعش درمورد عبور از پیک بار و ممانعت از خاموشی‌ها در سال جاری پرداخت. همایون حائری از برنامه‌ریزی برای افزایش ظرفیت تولید برق به میزان ۲هزار مگاوات در سال خبر داد؛ البته به‌گفته وی بیشترین تمرکز وزارت نیرو بر مدیریت مصرف خواهد بود، چرا که هر چقدر هم میزان تولید افزایش یابد اما مصرف مدیریت نشود، این روند نتیجه‌بخش نخواهد بود. حائری دستگاه‌های سرمایشی غیراستاندارد را یکی از عوامل بدمصرفی در کشور دانست؛ موضوعی که باعث شده از ۵۵ هزار مگاوات برق مصرفی در سال گذشته، ۲۱ هزار مگاوات آن مربوط به تجهیزات سرمایشی باشد. بررسی‌ها نشان می‌دهد این ۲۱ هزار مگاوات معادل کل مصرف برق برخی کشورهای همسایه است. بلعیدن برق از سوی تجهیزات سرمایشی غیراستاندارد در حالی همچنان ادامه دارد که در لیست اقلام ممنوعه وارداتی که از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت منتشر شد، نام وسایل سرمایشی دیده می‌شود.

با بالا رفتن هر یک درجه دما، مصرف برق در کشور بین ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ مگاوات افزایش می‌یابد. این میزان افزایش مصرف از دمای ۴۰ درجه به بالا آغاز می‌شود و در مواردی باعث نقص در تجهیزاتی مانند فیدر و ترانس‌ها شده است. معاون وزیر نیرو در بخش دیگری از سخنان خود به چالش‌‌های نیروگاه‌های برق‌آبی اشاره کرد و گفت: برنامه‌ریزی‌های سال گذشته وزارت نیرو برای تامین برق موردنیاز کشور با تکیه بر ظرفیت نیروگاه‌های برق‌آبی بود، اما امسال نمی‌توان صرفا به این نیروگاه‌ها تکیه کرد، چرا که به دلیل کاهش نزولات جوی میزان تولید برق از این نیروگاه‌ها کاهش یافته است. به این ترتیب باید تمرکز بیشتری روی نیروگاه‌های حرارتی داشته باشیم. براساس آمارها، سال گذشته در پیک مصرف، نیروگاه‌های برق‌آبی ۹ هزار و ۶۰۰ مگاوات برق تولید کردند، اما افت محسوس بارندگی‌ها این ظرفیت را در سال‌جاری تا ۵ هزار مگاوات کاهش داده است. از سوی دیگر، حائری در جمع‌بندی دلایل خاموشی‌ها به این موضوع هم اشاره کرد که هیچ‌گونه از خاموشی‌ها از قبل برنامه‌ریزی شده نبوده‌اند، اما در برخی مواقع به دلیل اینکه مصرف برق در زمان پیک افزایش قابل‌ملاحظه‌ای داشته و تجهیزات دیگر پاسخگوی نیازها نبوده است، برای جلوگیری از ایجاد مشکل در شبکه سراسری، خاموشی‌ها اعمال شده‌اند. وی همچنین نسبت به روند فعلی تامین برق در کشور هشدار داد و عنوان کرد: اگر در سال‌های آینده در میزان مصرف برق کنترلی صورت نگیرد، احتمال خروج شبکه‌های برق از مدار وجود خواهد داشت.

راه چاره چیست؟

معاون وزیر نیرو یکی از برنامه‌های برون‌رفت از چالش‌های تامین برق را دریافت قیمت واقعی از مشترکان پرمصرف دانست. به‌گفته حائری، اولین مرحله افزایش بهای برق برای مشترکان پرمصرف اجرا می‌شود. این در حالی است که در حال حاضر افزایش ۲۰درصدی تعرفه برق واحدهای دولتی آغاز شده است که در صورت عدم پرداخت از بودجه این واحدها کاسته خواهد شد. وی قیمت ارزان برق و تخصیص یارانه به برخی پرمصرفان را دو عاملی دانست که به افزایش مصرف برق در کشور منجر شده است. افزایش ۷ درصدی تعرفه برق برای تمام مشترکان که امسال در دستور کار قرار گرفت هم انگار چاره‌ساز نبوده است؛ چرا که معاون وزیر نیرو معتقد است هیچ گونه تغییری در مصرف برق آن هم از این مبادی مشاهده نمی‌شود. مدیریت مصرف ۱۰درصدی برق از سوی مردم یکی دیگر از مهم ترین مواردی بود که معاون وزیر نیرو برای برون‌‌رفت از چالش‌های تامین برق در کشور به آن اشاره کرد.