دنیای اقتصاد: روند تغییر ترکیب ساختار فعالیت‌های اقتصادی کشور در بازه زمانی ۱۳۹۵-۱۳۸۳ با تاکید بر اهمیت فعالیت گروه صنایع ‌و معادن در یک گزارش پژوهشی مورد بررسی قرار گرفت. براین اساس ترکیب صادرات صنعتی طی سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۵ نشان می‌دهد که همزمان با کاهش سهم صادرات سوخت و محصولات معدنی از کل صادرات کالایی ایران به ویژه بعد از بروز تحریم‌، سهم صادرات صنعتی و محصولات کشاورزی بهبود و افزایش یافته است. آمارهای منتشر شده بیانگر این موضوع است که در سال ۲۰۱۵ سهم صادرات صنعتی از کل صادرات کالایی ایران به ۲۸ درصد، سهم صادرات محصولات کشاورزی به ۲/ ۹ درصد و سهم صادرات سوخت و محصولات معدنی به ۸/ ۶۲ درصد رسیده است.

براساس گزارش معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق ایران، بررسی دقیق‌تر دلیل افزایش سهم صادرات صنعتی کشور در بازه زمانی ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵ حاکی از این است که افزایش سهم ناشی از افزایش صادرات صنعتی نبوده و حتی در سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۵ ارقام منفی برای رشد صادرات صنعتی ایران گزارش شده؛ به عبارت دیگر افزایش سهم صادرات صنعتی صرفا به‌دلیل افت سهم صادرات نفتی حاصل شده است. در این میان مشاهدات آماری نیز علامت دیگری بر عدم انجام تحولات درخور و متناسب با اهداف توسعه صنعتی و اقتصادی کشور در حوزه صادرات است. این در حالی است که ترکیب صادرات کالایی ایران، تمرکز بالا و عدم متنوع بودن ساختار صادراتی کشور را نشان می‌دهد. عدم تنوع ساختار صادرات کالایی یک کشور یکی از شاخص‌هایی است که در ارزیابی میزان متنوع بودن اقتصاد آن کشور نیز استفاده می‌شود.

از سوی دیگر براساس این گزارش محصولات صنعتی سهم قابل توجهی از صادرات کالایی کشورهای در حال توسعه و بازارهای نوظهور را تشکیل می‌دهد. میانگین جهانی سهم صادرات صنعتی از صادرات کالایی جهان حدود ۷۲ درصد است که برخی کشورها از جمله چین ارقام بسیار بالاتری را به خود اختصاص داده‌اند. در این میان ایران با سهم ۲۸ درصدی صادرات صنعتی از کل صادرات کالایی آن، فاصله معناداری با وضعیت صادرات صنعتی سایر کشورها دارد.