دنیای اقتصاد: نیمه نخست سال جاری در حالی سپری شد که استان‌های «البرز، تهران، اصفهان، آذربایجان شرقی و خراسان رضوی» توانستند بیشترین اشتغال‌زایی صنعتی را به خود اختصاص دهند. براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در ۶ ماه نخست سال جاری در مجموع ۲ هزار و ۵۸۰ فقره پروانه بهره‌برداری با سرمایه‌گذاری بالغ بر ۱۲۶ هزار میلیارد ریال برای ایجاد اشتغال ۳۹ هزار و ۳۸۳ نفر صادر شد که این آمار از رشد در تمام این بخش‌ها نسبت به مدت مشابه سال قبل حکایت دارد.

رفع مشکل بیکاری و ایجاد اشتغال را می‌توان یکی از اولویت‌های تمام دولت‌ها دانست؛ اولویتی که برای آن برنامه‌های مختلفی تاکنون در نظر گرفته شده است و دولت یازدهم نیز از این قاعده مستثنی نبوده؛ برنامه‌هایی که هم اکنون به بار نشسته و با نگاهی به آمار نیمه نخست سال جاری می‌توان گفت شاهد مثبت شدن روند برنامه‌های ایجاد اشتغال در کشور بوده‌ایم. بازگرداندن رونق به صنایع کوچک و متوسط از طرق مختلف را می‌توان یکی از برنامه‌های اصلی دولت یازدهم دانست. برنامه‌ای که برای تحقق آن دولت یازدهم از ابتدای روی کار آمدن خود برنامه‌های مختلفی را در دستور کار خود قرار داد تا به این طریق علاوه بر بازگرداندن رونق به این صنایع بتواند اشتغال‌زایی را نیز رونق بخشد.

طرح‌هایی که موجب شد در نیمه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته در صدور پروانه بهره‌برداری به لحاظ تعداد شاهد رشد ۱۱ درصدی، به لحاظ سرمایه‌گذاری رشد ۱۰۵ درصدی و به لحاظ اشتغال‌زایی نیز رشد نزدیک به ۲۸ درصدی باشیم. رشدی که ادامه آن می‌تواند علاوه بر بازگرداندن رونق به بخش تولید به رشد اشتغال‌زایی در کشور نیز کمک شایان توجهی کند. براساس آمار اعلام‌شده می‌توان گفت در نیمه نخست سال جاری بیشترین تعداد پروانه بهره‌برداری صادره در بین استان‌های کشور مربوط به استان تهران با ۲۴۵ فقره اختصاص داشته است. از سوی دیگر بیشترین میزان سرمایه‌گذاری محقق شده در صدور پروانه بهره‌برداری به استان البرز اختصاص داشته است. افزایش هزینه‌های راه‌اندازی یک واحد تولیدی از دیگر مواردی است که در این گزارش مورد توجه قرار گرفته است؛ به‌طوری که متوسط سرمایه‌گذاری برای راه‌اندازی یک واحد ۹/ ۴۸ میلیارد ریال بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۵/ ۲۶ میلیارد ریال (۵/ ۸۴) درصد رشد داشته است. براساس این گزارش همچنین بیش از ۵۱ درصد از سرمایه‌گذاری محقق شده مندرج در پروانه‌های بهره‌برداری به ترتیب به استان‌های البرز، گیلان، لرستان، زنجان، اصفهان و سمنان اختصاص داشته است.

استان‌های اشتغال‌زا

آمار مذکور درخصوص استان‌هایی که در این مدت بیشترین اشتغال‌زایی را به خود اختصاص داده‌اند نیز بیانگر آن است که استان‌های «البرز، تهران، اصفهان، آذربایجان شرقی و خراسان رضوی» توانستند بیشترین اشتغال‌زایی را در این مدت داشته باشند. سهم استان البرز از اشتغال‌زایی در این مدت برابر با ۵ هزار و ۲۲۶ نفر بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد بیش از ۱۴۹ درصدی را در این بخش تجربه کرده است. تعداد پروانه‌های بهره‌برداری صادره برای این استان نیز برابر با ۱۲۹ فقره بوده که برای آنها سرمایه‌گذاری بیش از ۱۸ هزار میلیارد ریالی صورت گرفته است. با توجه به این آمار می‌توان گفت استان البرز در حال حاضر تبدیل به یکی از قطب‌‌های صنعتی در کشور شده است و بخش اعظمی از صنایع اشتغال‌زا در این استان مستقر هستند.

استان تهران دومین استانی است که در این مدت توانسته است با ایجاد ۴ هزار و ۲۰۶ نفر شغل در جایگاه بعدی قرار گیرد. تعداد پروانه‌های بهره‌برداری صادر شده برای این استان برابر با ۲۴۵ فقره با سرمایه‌گذاری بیش از ۶ هزار میلیارد ریال بوده است. سومین استان موفق در ایجاد اشتغال استان اصفهان با اشتغال‌زایی ۳ هزار و ۶۲۱ نفر بوده است. برای این استان در مجموع ۲۳۵ پروانه بهره‌برداری صادر شده و سرمایه‌گذاری صورت گرفته نیز بیش از ۹ هزار میلیارد ریال بوده است. اشتغال به وجود آمده برای آذربایجان شرقی نیز در نیمه نخست سال جاری برابر با ۲ هزار و ۲۸۳ نفر بوده، برای این استان در مجموع ۱۳۶ فقره پروانه بهره‌برداری با سرمایه‌گذاری بیش از ۳ هزار میلیارد ریالی صورت گرفته است. سهم خراسان رضوی نیز در ایجاد اشتغال در مدت زمان مورد بررسی برابر با ۲ هزار و ۳۱ نفر بوده است. در مدت زمان مورد بررسی در مجموع برای این استان ۱۶۹ فقره پروانه بهره‌برداری صادر شده است سرمایه‌گذاری صورت گرفته برای این استان نیز نزدیک به ۳ هزار میلیارد ریال بوده است. اما به لحاظ درصد رشد در مدت زمان مورد بررسی کرمان جنوبی با رشد بیش از ۳۳۳ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیشترین رشد را در ایجاد اشتغال نسبت به سایر استان‌ها در نیمه نخست سال جاری تجربه کرد. استان بوشهر نیز با رشد نزدیک به ۲۶۰ درصدی در این مدت توانست در جایگاه دوم در ایجاد اشتغال قرار گیرد. استان اردبیل نیز در این مدت رشد نزدیک به ۲۳۹ درصدی را به لحاظ ایجاد اشتغال تجربه کرد.

وضعیت مناطق آزاد

از سوی دیگر براساس آمار اعلام شده در میان ۸ منطقه آزاد و ویژه اقتصادی فعال در کشور اگرچه در مقایسه با سایر استان‌های کشور شاهد ایجاد اشتغال چشمگیری نبوده‌ایم، اما رفع چالش‌های این مناطق نیز موجب شد تا در مدت زمان مورد بررسی نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل شاهد رشد چشمگیری در صدور پروانه‌های بهره‌برداری و ایجاد اشتغال باشیم. در این خصوص می‌توان به صدور ۲۸ پروانه بهره‌برداری در منطقه آزاد انزلی اشاره کرد که ایجاد اشتغال ۳۶۴ نفری را برای این منطقه به همراه داشت. پروانه بهره‌برداری صادر شده برای منطقه آزاد ارس نیز برابر با ۱۶ فقره بوده که ایجاد اشتغال ۱۱۷ نفری را برای این منطقه به همراه داشته است. پروانه بهره‌برداری صادر شده منطقه آزاد قشم نیز برابر با ۱۳ فقره بوده که ایجاد اشتغال ۲۰۵ نفری را به همراه داشته است.

نقشه صنعتی اشتغال در نیمه اول