کویر لوت در میان ۱۰۰پدیده زمینشناسی
علیرضا شهیدی در مراسم افتتاح طرح تحول زمینشناسی و اکتشافات ذخایر معدنی استان یزد با حضور ابراهیم علی مولابیگی مدیرکل دفتر اکتشاف وزارت صمت با اشاره به جزئیات طرح تحول زمینشناسی گفت: اکنون در استان یزد حاضر هستیم تا بتوانیم طرح تحول زمینشناسی و اکتشاف ذخایر معدنی کشور را در این استان آغاز کنیم. وی افزود: از این رو همکاران ما از ابتدای آبان در این استان مستقر شدند و با استقرار محققان سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور در یزد طرحهای تحول زمینشناسی در این استان شروع شده است. وی با اشاره به ظرفیتهای معدنی کشور بر اساس تاکیدات مقاممعظمرهبری، اظهار کرد: ایران یک درصد از جمعیت جهان را دارد و یک درصد از خاک دنیا متعلق به ایران است ضمن آنکه هفت درصد از ذخایر معدنی جهان در ایران وجود دارد. معاون وزیر صمت با بیان اینکه این ذخایر از سوی محققان این سازمان شناسایی شده، خاطرنشان کرد: با توجه به موقعیت و جایگاه کشور در کمربند متالورژنی آلپ-هیمالیا، قطعا میزان ذخایر معدنی ایران بیشتر از این موارد است و امیدواریم با اقدامات جدی که از سوی سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور در حال اجراست، بتوانیم در رتبهبندیهای جهانی به رتبه بالاتری برسیم.
وی یادآور شد: سال گذشته سازمان یونسکو بهترین پدیدههای زمینشناسی دنیا را معرفی کرد و در میان ۱۰۰ پدیده برتر زمینشناسی که در دنیا مورد داوری قرار گرفت، دو پدیده زمینشناسی متعلق به ایران بود.
شهیدی این دو پدیده زمینشناسی ایرانی را کویر لوت و غار نمکی جزیره قشم اعلام کرد و افزود: این نشاندهنده این است که ما چه به لحاظ زیباییهای زمینشناسی و چه به لحاظ مواد معدنی در دنیا چه جایگاهی داریم. رئیس سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی، تولید ثروت برای کشور از طریق اکتشافات و صیانت لازم ثروت تولیدی از طریق شناسایی و پایش دقیق مخاطرات طبیعی را دو ماموریت اصلی سازمان متبوع خود دانست و گفت: سازمان با اجرای این دو ماموریت میتواند در ۱۵درصد از تولید ناخالص ملی تاثیرگذار باشد. وی اضافه کرد: معتقدیم ثروت اصلی سازمان نیروی انسانی آن است و ما با داشتن نیروی انسانی متخصص، یکی از سازمانهای فوق تخصصی وزارت صمت هستیم که با برنامهریزیهایی که انجام شده میتوانیم سیاستهایی را که در بخش معدنی کشور حاکم است محقق کنیم.
شهیدی با بیان اینکه از سوی دیگر ما در حوزه معدنی با چالشهایی مواجه هستیم، گفت: منابع انسانی یکی از این چالشهاست و متاسفانه در برنامه پنجساله ششم حدود ۱۵۰ نفر از نیروهای متخصص سازمان خارج شدند و در عوض آن هیچ نیروی انسانی جایگزین نکردیم.
معاون وزیر صمت ادامه داد: البته تلاشهایی برای تامین نیروی انسانی انجام شد به گونهای که با رایزنیهایی که با سازمان مدیریت انجام دادیم، مجوز استخدام حدود ۴۰۰ نفر نیروی متخصص را اخذ کردیم ولی در زمینه بودجه، تامین اعتبار برای آن اتفاق نیفتاده است. رئیس سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور با ابراز تاسف از اینکه داوطلب ورود به رشتههای زمینشناسی و معدن در کشور کاهش یافته، ادامه داد: به همان میزان خروجی از دانشگاهها کاهش یافته است و نهتنها بخش دولتی بلکه در بخشهای خصوصی در یافتن نیروی انسانی متخصص با چالش مواجه هستند و این موجب شد تا با کمبود نیروی انسانی متخصص چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی مواجه شویم. وی تاکید کرد: پیشبینی ما این است که اگر در این سازمان نتوانیم یک نیروی متخصص جذب کنیم، تا ۵ سال آینده که ۱۵۰ نفر دیگر از نیروهای متخصص از سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور خارج میشوند، حداقل در حوزه اکتشاف، برنامههای ما روی زمین باقی میماند که مجبور به همکاری با خارج هستیم.
شهیدی چالش دیگر در این حوزه را منابع معدنی نام برد و افزود: ما باید بدانیم در کشور چه منابع معدنی داریم، چقدر آن را مصرف میکنیم و همچنین نیاز به یک برنامهریزی مناسب داریم تا اگر ماده معدنی را بیش از نیاز کشور در اختیار داریم، آن را صادر کنیم و اگر در ماده معدنی کمبود داریم، سیاستگذاری برای واردات آن صورت گیرد. شهیدی با تاکید بر نقش دولت و بخش خصوصی در اکتشافات معدنی اظهار کرد: در کشورهای پیشرفته بخش خصوصی اکتشافات عمقی را انجام میدهد ولی در ایران هنوز دولت انجام میدهد و در بهرهبرداری نیز رد پای دولت وجود دارد.
رئیس سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور درباره چالش راهاندازی معادن گفت: از زمانی که یک معدن شناسایی میشود تا به بهرهبرداری برسد و تبدیل به معدن شود، زمان طولانی نیاز دارد.
شهیدی خاطرنشان کرد: میانگین این بهرهبرداری در دنیا حدود ۷ سال است ولی در ایران کمترین مدت زمان بهرهبرداری از معادن ۵۵ سال است که این زمان بسیار فرسایشی است. وی با تاکید بر اینکه این زمان باید کاهش یابد، افزود: بر اساس آمارها ذخایر اثباتشده معدنی کشور تا سال ۹۸ در بخش سنگآهن حدود ۳ میلیارد تن و مس حدود ۳ میلیارد تن است و این در حالی است که در کشور سالانه ۱۰۰ میلیون تن آهن مصرف میکنیم و با این آمار چالشی در تولید سنگآهن داریم و تمرکز طرح تحول زمینشناسی بر کاهش زمان اکتشاف است.
معاون وزیر صمت با بیان اینکه علاوه بر اینکه به دنبال اکتشاف ذخایر مواد معدنی در کشور هستیم به دنبال کشف منابع جدید معدنی هستیم، گفت: معتقدیم ذخایر بیشتری در کشور داریم و شاهد ما مطالعات انجامشده در خراسان جنوبی است که در جایی پیرامون بیرجند، حدود ۱۱۷ محدوده معدنی را شناسایی کردیم و نشان میدهد که این استان ظرفیت معدنی بالایی دارد.
وی شناسایی ذخایر پنهان معدنی را از دیگر برنامههای این سازمان اعلام کرد و افزود: ذخایر پنهان ذخایری هستند که شواهدی بر روی زمین ندارد و اکتشاف آن را انجام میدهیم چون قطعا ذخایر عمقی حجم قابلتوجهی خواهد داشت.
رئیس سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور با بیان اینکه عمق اکتشافات معدنی در ایران کم است، خاطرنشان کرد: عمق اکتشاف در آمریکا ۴۰۰ تا ۵۰۰ متر است و برای اینکه بتوانیم اکتشاف را به این اعداد برسانیم نیاز به تکنولوژیهای پیشرفته داریم و یکی از آنها ژئوفیزیک هوایی است که از سال ۸۰ در این زمینه اقداماتی انجام شده است.