کسری «تابلو» در تهران

محمدرضا شیخ‌بهایی، معاون فنی و مهندسی سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران درباره وضعیت تابلوهای سطح بزرگراه‌های شهر تهران با بیان اینکه تابلوهای موجود در بزرگراه‌ها به دو دسته تقسیم‌‌بندی شده است که به تابلوهای هدایت مسیر و انتظامی تقسیم می‌شوند، گفت: تابلوهای هدایت مسیر به تابلوهایی گفته می‌شود که اسامی ورودی، خروجی‌‌ها و دسترسی‌‌های مختلف را به صورت پیش‌آگاهی و آگاهی‌دهنده به رانندگان نشان می‌دهد و تابلوهای انتظامی نیز به تابلوهایی گفته می‌شود که میزان سرعت، محدودیت ارتفاع و ورود به محدوده طرح ترافیک را اطلاع‌رسانی می‌کند که در بزرگراه‌ها نصب می‌شود.

وی درباره جانمایی تابلوهای راهنمایی در معابر بزرگراهی گفت: نظام طراحی تابلوها، دستورالعمل‌‌ها و بخشنامه‌های خاص خود را دارد و براساس آن با یک فاصله‌‌ای به نسبت خروجی و معبری که خودروها به آن هدایت می‌شوند، تابلو نصب می‌شود. البته تعیین نوع تابلو به شاخص‌‌هایی مرتبط است که بعد از آماده شدن، در محل مورد نظر نصب می‌شود.

شیخ‌بهایی درباره چرایی متغیر بودن سایز تابلوهای نصب شده در معابر بزرگراهی با بیان اینکه با توجه به امکانی که محل نصب تابلو به ما می‌دهد، تعیین می‌کنیم که چه سایز تابلویی در آن مکان جانمایی شود، گفت: همچنین سایز تابلو به طول نوشتار بستگی دارد چراکه برای تابلوها یک فونت مشخص تعیین شده است و حالا بسته به طول نوشتار، سایز تابلوها تغییر می‌کند. به عنوان مثال در محدوده منطقه ۲۱ تغییر نام بزرگراه فتح به جاویدان‌اثر شهید احمد متوسلیان را داریم و دقت کنید که کلمه فتح سه حرف است اما کلمه جاویداثر حاج احمد متوسلیان بسیار بلند است و این قطعا سبب می‌شود که ابعاد تابلو تغییر کند و این اجتناب‌ناپذیر است.

وی درباره متراژ مورد نظر برای نصب تابلوهای پیش‌آگاهی با بیان  اینکه به نوع معبر بستگی دارد اما معمولا تابلوهای پیش‌آگاهی قبل از معبر و خروجی‌‌ها نصب می‌شود، درباره کمبود تابلوها در معابر ادامه داد: در محدوه بزرگراهی تهران حدود ۱۴ هزار تابلو داریم که حدود ۸ هزار مورد هدایت مسیر و بقیه تابلوی انتظامی است که از این ۸هزارتابلوی هدایت مسیر در برخی مسیرها دارای کمبوداتی هستیم. علاوه بر این ممکن است این تابلو به سرقت رفته باشد یا برای تغییر نام جمع‌آوری شده است یا تابلو بنا به دلایلی آسیب دیده و جمع‌آوری شده است.

شیخ‌بهایی با تاکید بر اینکه در برخی معابر با کمبود تابلو مواجه هستیم که در برنامه عملیاتی خود نصب تابلوهای جدید را در دستور کار قرار داده‌‌ایم، گفت: در تهران کمبود تابلوهای پیش‌آگاهی داریم، چراکه شهروندان معمولا خروجی‌‌ها را می دانند اما درباره تابلوهای پیش‌آگاهی‌ دارای نقایص و کمبودهایی هستیم که تمام تلاش ما بر رفع این مشکل متمرکز شده است که البته آگهی مناقصه ۴۵ میلیارد تومانی برای تکمیل و نصب تابلوهای هدایت مسیر و انتظامی در مسیرهای بزرگراهی چاپ شده و از پیمانکاران کل کشور می‌خواهیم در این مناقصه شرکت کنند تا در سه ماه پایانی سال و سال آینده، تکمیل و رفع نواقص تابلوها را انجام دهیم.

وی درباره سرقت تابلوهای راهنمایی معابر بزرگراهی با بیان اینکه تا سال ۹۸ تمامی تابلوهایی که در شهر تهران نصب می‌شد از جنس آلومینیومی بوده است، افزود: بسته به نوع تابلو و جانمایی آن از ورق‌‌های متعدد آلومینیومی استفاده می‌شد به‌گونه‌ای که برای تابلوهای دروازه‌‌ای و کنسولی از آلومینیوم استفاده می‌شود اما برای تابلوهای جانبی و کوچک‌تر از ورق یکپارچه استفاده می‌شود و برهمین اساس از سال ۹۸ تاکنون، جنس تابلوهای آلومینیومی را تغییر متریال دادیم، به گونه‌‌ای که هر تابلویی که قرار است نوسازی شود دیگر از آلومینیوم استفاده نمی‌کنیم و از آهن گالوانیزه استفاده می‌کنیم.

وی با بیان اینکه در حوزه تابلوهای سطح بزرگراه‌ها به دلیل آنکه جنس عمده تابلوها، آلومینیومی است، شاهد بروز سرقت هستیم، ادامه داد: براساس برنامه‌‌‌‌ریزی‌‌های انجام شده باید جنس این تابلوها تغییر کند و به جای آلومینیوم از آهن استفاده کنیم که بعد از تعویض هر تابلو دیگر از جنس آلومینیوم استفاده نمی‌کنیم که این تغییر متریال سبب شده است که در مکان‌هایی که جنس تابلوها تغییر کرده، میزان سرقت‌‌ها یا به‌شدت کاهش یافته یا به صفر رسیده است.

شیخ‌بهایی با بیان اینکه در نظر داریم در یک برنامه زمان‌بندی جنس تمام تابلوهای راهنمایی و آگاهی‌‌رسان سطح بزرگراه‌ها را از آلومینیومی به آهنی تغییر دهیم که این فرآیند آغاز شده است، تاکید کرد: تابلوهای آلومینیومی تعداد جوش کمتر و استحکام کمتری نسبت به تابلوهای آهنی دارند و برهمین اساس در نظر داریم که در راستای پیشگیری از وقوع سرقت جنس این تابلوها را به آهنی تغییر دهیم؛ چرا که در تابلوهای آهنی هم جنس فلز سخت‌‌تر است و هم به دلیل تعداد زیاد جوش و اتصالاتی که دارد از ضریب ایمنی بالاتری در مواجهه سارقان با آن برخوردار است.

وی ادامه داد: تغییر جنس تابلوهای راهنمایی بزرگراه‌ها از آلومینیوم به آهن گالوانیزه سبب شده علاوه بر کاهش شدید سرقت‌ها، به دلیل مقاومت بالا و اتصالات متعدد، ایمنی بیشتر داشته باشند هرچند که ممکن است به دلیل پاشیدن رنگ یا مواد آتش‌‌زا، شب‌رنگ آن دچار صدمه شده باشد که مجددا اصلاح می‌شود اما کلیت تابلو سالم است.

شیخ‌بهایی درباره کد‌‌گذاری‌‌های معابر بزرگراهی ادامه داد: در دی‌‌ماه سال ۱۳۹۴ شورای شهر مصوبه‌‌ای مبنی بر الزام شهرداری تهران به ساماندهی تابلوهای هدایت مسیر و همچنین شماره‌‌گذاری معابر شهر تهران داشت، برهمین اساس مطالعات کدگذاری تابلوهای شهر تهران آغاز شد و پس از انجام مطالعات تطبیقی و همچنین استخراج دستورالعمل اجرایی، سندی در قالب نظام فنی و اجرایی تدوین شد که براساس آن ساماندهی تابلوهای راهنمای شهری در دستور کار قرار گرفت، البته در مصوبه شورای شهر آمده بود که ساماندهی باید به گونه‌‌ای باشد که همخوانی با سیستم‌‌های رهیاب خودرویی داشته باشد و همچنین باید شماره‌‌گذاری بزرگراه‌ها و خیابان‌‌های سطح شهر در راستای آسان‌‌سازی تشخیص رانندگان در انتخاب خروجی بزرگراه‌ها و شریان‌‌های اصلی شهر ایجاد شود.

وی درباره جزئیات تخصیص کد به معابر بزرگراهی و شریانی با بیان اینکه کدگذاری معابر بزرگراهی با اعداد دو‌رقمی و معابر شریانی با اعداد سه‌رقمی مشخص می‌شود، ادامه داد: معابر شمالی - جنوبی دارای کد فرد و معابر شرقی - غربی دارای کد زوج هستند که با توجه به شبکه معابر و تشکیل نوارهای شمالی- جنوبی و شرقی و غربی نحوه کدگذاری معابر بزرگراهی این‌گونه است که رقم دهگان از اعداد یک تا ۹ حرکت از شرق به غرب برای معابر شمالی - جنوبی و حرکت از شمال به جنوب برای معابر شرقی - غربی است و عدد یکان شماره مربوطه اگر فرد باشد برای مسیرهای شمالی - جنوبی و اگر زوج باشد برای مسیرهای شرقی و غربی است که جهت‌ها نیز با علامت اختصار شمال (N)، جنوب (S)، شرق (E) و غرب (w) به زبان انگلیسی مشخص می‌شود و این در حالی است که لوگوی معابر بزرگراهی به صورت کپسولی و لوگوی معابر شریانی مستطیل‌شکل است و رنگ زمینه‌‌ لوگو مطابق با رنگ زمینه تابلوهای هدایت مسیر در معابر مذکور است.

شیخ‌بهایی تاکید کرد: کدگذاری معابر براساس استانداردهای فنی انجام شده است، اما شهروندان نگران نباشند چراکه عبارات فارسی حذف نمی‌شود.